«آیا بازار کار خوبی دارد؟» این یکی از اولین سوالاتی است که هنگام انتخاب رشته و شغل با آن مواجه می‌شویم و گاهی ما از دیگران و البته گاهی دیگران از ما، چنین سوالی را می‌پرسند و مطرح کردن این سوال در رابطه با رشته گرافیک هم کار اشتباهی نیست.
شاید به طراحی گرافیک به عنوان شغل آینده خود نگاه می‌کنید. شاید هم همین اواخر یک کتاب در رابطه با حوزه کاری گرافیک مطالعه کردید و تبلیغ یک دوره آموزش فتوشاپ را دیده‌اید و کنجکاو شده‌اید که بدانید آیا این رشته درآمد و بازار کار خوبی دارد یا خیر؟ به هر حال، این سوالات به هر نحوی که مطرح شوند، در این مقاله قصد داریم به بررسی این موارد بپردازیم.
بهتر است پیش از هر چیز، درباره چیستی این رشته صحبت کنیم. در هر دو مقطع دبیرستان و تحصیلات عالی (دانشگاه) می‌توانید در رشته گرافیک تحصیل کنید. در این رشته مباحثی مانند طراحی، چاپ، تصویرسازی، ترکیب رنگ، عکاسی، تاریخ و... مطرح می‌شود و دانش آموزان و دانشجویان باید این سرفصل‌ها را بگذرانند. در ادامه، این رشته گرایشات مختلفی پیدا می‌کند که می‌توانید با توجه به علاقه و استعدادهای خود، در یک یا چند مورد از این گرایش‌ها تحصیل کنید. این گرایش‌ها شامل؛
برخی از این گرایش‌ها، حالت سنتی خود را حفظ کرده و هنوز هم بدون داشتن وابستگی‌های زیاد به فضای اینترنت، آن‌ها را انجام داد و برخی دیگر، وارد دنیای دیجیتال نیز شده‌اند. به عنوان مثال، می‌توان با گذراندن دوره‌های مختلف مثل آموزش آنلاین فتوشاپ و نرم‌افزارهایی از این دست، وارد حوزه طراحی و تصویرسازی‌های دیجیتالی شد. به هر حال، این رشته می‌تواند ماهیت خود را در دنیای سنتی و مدرن پیدا کند.
طراحی گرافیک، طیف وسیعی از خدمات را شامل می‌شود و بنابراین، طراح گرافیک (Graphic Designer) می‌تواند به کارهای مختلفی مشغول شود. فهرستی از برخی از این راه‌های درآمدی، در ادامه آورده شده است:
جهت پرداختن به این کارها و کسب درآمد از راه‌های یاد شده، می‌توانید در یکی از شرکت‌ها و سازمان‌های زیر مشغول به کار شوید:
برای بهره بردن از این راه‌های درآمدی، جدای از بحث‌های تئوری که باید نسبت به آن‌ها آگاهی داشته باشید، شناخت ابزارها و یادگیری نحوه کار با آن‌ها هم می‌تواند بسیار مفید باشد و به شما کمک کند تا سهمی از بازار کار رشته گرافیک را به خود اختصاص دهید.
به عنوان مثال با گذراندن یک دوره آموزش فتوشاپ و ایلوستریتور، می‌توانید به راحتی طیف وسیعی از این خدمات را ارائه دهید. بنابراین، هیچگاه نسبت به توسعه مهارت‌های خود و به‌روز کردن توانایی‌های، غافل نباشید.
نمی‌شود از بازار کار رشته گرافیک صحبت بکنیم و از درآمد آن حرفی نزنیم. درآمد این حرفه بسیار متغیر است، مثل سایر حرفه‌هایی که بُعد اداری و رسمی بودن در آن‌ها کمرنگ‌تر شده است. درآمد شما رابطه بسیار نزدیکی دارد با تخصص، تجربه و ارتباطات شما و همچنین شرکتی که در آن کار می‌کنید. هر چقدر که این موارد قوی‌تر باشند، طبیعتا به اعداد بالاتری نیز خواهید رسید.
اگر سری به آگهی‌های استخدامی بزنیم، آنچه که در پاراگراف قبلی گفتیم، کاملا تایید می‌شود. حقوق ماهانه یک طراح گرافیک، از ۸ میلیون تومان شروع می‌شود و به ۱۵، ۲۰، ۲۵ و حتی در شهرها و شرکت‌های بزرگ به بیش از ۳۰ میلیون تومان نیز می‌رسد و البته که اعداد بالاتر، مهارت و مسئولیت بیشتری را نیز می‌طلبند. اما اگر بخواهیم عددی تقریبی را در نظر بگیریم، میزان درآمد ماهانه از ۱۲ الی ۱۵ میلیون تومان شروع می‌شود.
فرض کنید مدتی در رشته گرافیک تحصیل کرده‌اید، چندین کتاب مطالعه کرده و در دوره‌های مختلف مثل آموزش فتوشاپ و غیره هم شرکت کرده و به مهارت خوبی دست یافته‌اید، اما بنا بر هر دلیلی، مثل حقوق و امکانات مالی بهتر، تمایل ندارید که در داخل کشور کار کنید و به فکر ادامه مسیر حرفه‌ای خود در خارج از کشور می‌افتید و این جاست که میزان درآمد در سایر نقاط جهان برای شما تبدیل به مسئله‌ای جالب توجه می‌شود.
امکان مهاجرت به کشورهای دیگر و ادامه دادن حرفه خود در آن کشورها، یکی از گزینه‌های جذاب برای بسیاری از افراد است. البته که برخی هم قصد مهاجرت ندارند، اما می‌خواهند تا از امکانات دنیای وب استفاده کرده به شکل آنلاین برای کارفرمای خارجی کار کنند.
در هر دو مورد بالا، اطلاع داشتن از میزان حقوق و درآمد در کشور هدف، ضروری و لازم است. در ادامه، میزان درآمد در برخی از کشورها که با استفاده از داده‌های سایت Salary Expert در تاریخ ۱۰ ژوئن ۲۰۲۴ به‌دست آمده، فهرست شده است:
یکی از مزایای شغل‌هایی که با تکنولوژی و تغییرات دنیای مدرن همراه می‌شوند، این است که دست شما را برای انتخاب میان فرصت‌های شغلی مختلف، باز می‌گذارند. در حال حاضر، به عنوان یک گرافیست، شما می‌توانید به شکل‌های مختلف از تخصص خود درآمد کسب کنید و ما 3 مسیر اصلی برای اشتغال به عنوان یک طراح را در ادامه معرفی می‌کنیم:
وظیفه یک آژانس تبلیغاتی، این است که سفارشات را از مشتریان می‌گیرد و آن را در اختیار کارمندان خود (که متخصصین حرفه‌های مربوطه هستند) قرار می‌دهد و به این ترتیب، نقش واسطه را میان کارفرما و کارشناس ایفا می‌کند. هم کارفرما می‌تواند به این شرکت‌ها اعتماد کند و هم فرد متخصص از پیدا کردن کارفرما و تبلیغات برای انجام کار خود بی‌نیاز می‌شود.
راه دیگری که پیش روی شما قرار می‌گیرد، این است که به جای همکاری با یک آژانس، خودتان مستقیما وارد کار شده و با شرکت‌هایی که به دنبال گرافیست می‌گردند، همکاری کنید. مثلا یک فروشگاه آنلاین پس از موفقیت در فروش خود، حال به دنبال یک طراح جهت بهبود تجربه کاربران خود می‌گردد و بنابراین، یک آگهی استخدام را برای موقعیت شغلی طراح گرافیک به شکل تمام وقت ثبت می‌کند و شما هم اقدام به ارسال روزمه می‌کنید تا در این شرکت مشغول به کار شوید.
شکلی از کار که در سال‌های اخیر در جهان و همچنین کشور ما بسیار رواج یافته و محبوب شده است، کار به شکل فریلنسری یا دورکاری است. در این سبک از کار، به جای استخدام دائم بودن در یک شرکت یا آژانس، سفارشات و پروژه‌هایی را دریافت می‌کنید و در خانه خود، به انجام آن‌ها می‌پردازید، یا مثلا از تجربیات خود استفاده می‌کنید و یک محتوای کاربردی مثل آموزش فتوشاپ تهیه می‌کنید و می‌فروشید و این گونه هم کسب درآمد می‌کنید و هم به شهرت و اعتبار خود می‌افزایید.
به‌طور کلی، کار فریلنسری چه به عنوان یک گرافیست و چه با سایر عناوین شغلی، مزایا و معایب بسیاری دارد و انجام دادن یا ندادن آن، محل بحث و نقد بوده و هست، اما ما در اینجا صرفا به ذکر چند مورد از این موارد پرشمار، بسنده می‌کنیم:
اگر در سنین نوجوانی و جوانی هستید و قصدتان برای شروع و ادامه مسیر طراحی جدی است، می‌توانید از تحصیل در این رشته شروع کنید. داشتن مدرک، یکی از شرایط لازم در برخی از شرکت‌ها است. اما اگر در گذشته تحصیلات خود را تکمیل کرده‌اید و یا اصلا قصد تحصیل و اخذ مدرک در این زمینه را ندارید، توصیه می‌کنیم رزومه خود را قوی‌تر کنید و دامنه مهارت‌های خود را گسترش دهید.
هم مهارت‌های نرم و عمومی مثل برنامه‌ریزی و مدیریت زمان، تعامل با کارفرما، ارتباط گرفتن با همکاران و... به شما در پیدا کردن شغلی مناسب کمک می‌کنند و هم مهارت‌های اختصاصی این حرفه مثل طراحی و صفحه‌آرایی، ویرایش تصاویر و طراحی لوگو و بنر به شما کمک می‌کنند تا شانس بیشتری در بازار کار گرافیک داشته باشید.
از طرف دیگر، این روزها امواج قدرتمند هوش مصنوعی ساحل امن برخی از کسب‌وکارها را ناامن کرده و عده‌ای نگران این هستند که روزی AI جای آن‌ها را بگیرد. ابعاد این موضوع و این که واقعا این اتفاق می‌افتد یا خیر را زمان مشخص خواهد کرد، اما اگر می‌خواهید به عنوان یک طراح حرفه‌ای شغل خود را حفظ کنید، باید به‌طور جدی فهرست تجارب و مهارت‌های خود را بیشتر و پررنگ‌تر کرده تا تبدیل به نیرویی غیرقابل جایگزین شوید.
طراحی تراکت، بنر و بیلبودر، تایپوگرافی، ساخت قالب رزومه، روتوش چهره، ترمیم عکس‌های قدیمی، کار کردن در شرکت‌های دولتی و خصوصی مانند یک شرکت معماری و یا حتی شرکت‌های تخصصی‌تر تنها گوشه‌ای از کارهایی هستند که می‌توانید با استفاده از نرم‌افزار کاربردی فتوشاپ انجام دهید. اگر می‌خواهید در زمینه گرافیک تبدیل به یک حرفه‌ای شوید، یادگیری این نرم‌افزار از واجبات است. شما می‌توانید با شرکت در دوره آموزش فتوشاپ، زمان یادگیری خود را به طرز چشمگیری کاهش دهید و در مسیر کاری خود، گامی مهم را بردارید.
