تفاوت واتر فلاسر با واترجت - بررسی کامل

حفظ بهداشت دهان و دندان نقشی حیاتی در سلامت کلی بدن ایفا می‌کند. علاوه بر مسواک زدن منظم، استفاده از ابزارهای کمکی برای تمیز کردن فواصل بین دندانی و خط لثه اهمیت زیادی دارد. در سال‌های اخیر، دستگاه‌هایی به نام واتر فلاسر محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. اما اغلب این دستگاه با اصطلاح واترجت اشتباه گرفته می‌شود یا به جای هم به کار می‌رود.

در این مقاله، به طور کامل به بررسی واتر فلاسر، نحوه عملکرد، مزایا، معایب و انواع آن می‌پردازیم و مهم‌تر از همه، تفاوت (یا عدم تفاوت) آن با واترجت را روشن می‌کنیم.

واتر فلاسر چیست؟

واتر فلاسر(Water Flosser) که با نام‌های دیگری مانند شستشودهنده دهان (Oral Irrigator) یا جرم‌گیر آبی دندان نیز شناخته می‌شود، دستگاهی است که با استفاده از یک جریان آب پرفشار و پالسی (ضربانی) یا مستقیم، به تمیز کردن پلاک‌های میکروبی، ذرات باقی‌مانده غذا و باکتری‌ها از نواحی‌ای که مسواک به راحتی به آن‌ها دسترسی ندارد، کمک می‌کند. این نواحی شامل موارد زیر است:

1. فواصل بین دندان‌ها: جایی که نخ دندان سنتی نیز استفاده می‌شود.
2. زیر خط لثه: ناحیه‌ای حساس که محل تجمع پلاک و باکتری است و می‌تواند منجر به التهاب لثه (ژنژیویت) و بیماری‌های پیشرفته‌ترلثه (پریودنتیت) شود.
3. اطراف براکت‌های ارتودنسی، ایمپلنت‌ها، بریج‌ها (پل‌های دندانی) و روکش‌ها: تمیز کردن این نواحی با مسواک و نخ دندان سنتی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.

واتر فلاسر چگونه کار می‌کند؟

اکثر واتر فلاسرها از اجزای اصلی زیر تشکیل شده‌اند:

1. مخزن آب (Reservoir): برای نگهداری آب (معمولاً آب ولرم توصیه می‌شود).
2. پمپ الکتریکی (Motor and Pump): برای ایجاد فشار آب لازم.
3. سری یا نازل (Tip/Nozzle): قسمتی که در دهان قرار می‌گیرد و آب از طریق آن با فشار خارج می‌شود. سری‌های مختلفی برای اهداف گوناگون (مانند تمیز کردن عمومی، پاکت‌های پریودنتال، ارتودنسی و…) وجود دارد.
4. دکمه تنظیم فشار: اکثر مدل‌ها امکان تنظیم شدت جریان آب را فراهم می‌کنند.

دستگاه با پمپاژ آب از مخزن و هدایت آن از طریق نازل، جریانی متمرکز و پرفشار ایجاد می‌کند که با برخورد به سطوح دندان و لثه، پلاک‌های نرم و ذرات غذا را شسته و از دهان خارج می‌کند. برخی مدل‌ها جریان آب پالسی (قطع و وصل شونده سریع) دارند که گفته می‌شود در برداشتن پلاک مؤثرتر است.

مزایای استفاده از واتر فلاسر:

• بهبود سلامت لثه: مطالعات نشان داده‌اند که استفاده منظم از واتر فلاسر می‌تواند به کاهش خونریزی لثه، التهاب لثه (ژنژیویت) و عمق پاکت‌های پریودنتال کمک کند.
• تمیز کردن مؤثر نواحی دشوار: برای افرادی که دارای ارتودنسی، ایمپلنت، بریج یا روکش هستند، واتر فلاسر می‌تواند ابزاری بسیار کارآمد برای تمیز کردن اطراف این ساختارها باشد.
• دسترسی بهتر: جریان آب می‌تواند به نواحی‌ای نفوذ کند که نخ دندان سنتی یا مسواک به سختی به آن می‌رسد.
• استفاده آسان‌تر برای برخی افراد: افرادی که مشکلات حرکتی دارند یا استفاده از نخ دندان سنتی برایشان دشوار است، ممکن است کار با واتر فلاسر را راحت‌تر بیابند.
• احساس تازگی و تمیزی: بسیاری از کاربران پس از استفاده از واتر فلاسر، احساس تمیزی و طراوت بیشتری در دهان خود می‌کنند.
• ملایمت بیشتر (در صورت تنظیم فشار مناسب): برای افرادی که لثه‌های حساس دارند، استفاده از واتر فلاسر با فشار کم می‌تواند ملایم‌تر از نخ دندان باشد.

انواع واتر فلاسر:

واتر فلاسرها عمدتاً در سه نوع اصلی عرضه می‌شوند:

1. مدل‌های رومیزی (Countertop): این مدل‌ها معمولاً بزرگتر هستند، مخزن آب بزرگتری دارند، به پریز برق متصل می‌شوند و اغلب دارای تنظیمات فشار متنوع‌تر و سری‌های مختلف هستند. برای استفاده منظم در خانه ایده‌آل‌اند.
2. مدل‌های بی‌سیم و قابل حمل (Cordless/Handheld): این مدل‌ها کوچکتر، سبک‌تر و با باتری قابل شارژ کار می‌کنند. مخزن آب آن‌ها کوچکتر است و معمولاً در خود دستگاه تعبیه شده است. برای مسافرت یا حمام‌های کوچک مناسب‌ترند، اما ممکن است فشار و ظرفیت کمتری نسبت به مدل‌های رومیزی داشته باشند.
3. مدل‌های متصل به شیر آب (Faucet/Shower Flossers): این مدل‌ها مستقیماً به شیر آب یا دوش حمام متصل می‌شوند و از فشار آب لوله‌کشی استفاده می‌کنند. نیازی به برق یا مخزن ندارند، اما کنترل فشار و دمای آب ممکن است کمی دشوارتر باشد و کمتر رایج هستند.

تفاوت واتر فلاسر و واترجت چیست؟

اینجاست که به نکته کلیدی می‌رسیم. در زمینه بهداشت دهان و دندان، اصطلاحات “واتر فلاسر” و “واترجت” عملاً به یک نوع دستگاه اشاره دارند و اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند.

• واتر فلاسر (Water Flosser): این اصطلاح توصیفی‌تر است و به عملکرد دستگاه (شبیه به نخ دندان کشیدن با آب) اشاره دارد. بسیاری از برندهای جدیدتر و دندانپزشکان ترجیح می‌دهند از این نام استفاده کنند.
• واترجت (Water Jet): این اصطلاح عمومی‌تر است و به هر دستگاهی که جریانی از آب را با فشار بیرون می‌دهد (مانند دستگاه‌های شستشوی صنعتی یا کارواش) می‌تواند اطلاق شود. با این حال، برند Waterpik® که یکی از پیشگامان و معروف‌ترین تولیدکنندگان این دستگاه‌هاست، در ابتدا از نام “Water Jet” استفاده می‌کرد و این نام به طور گسترده‌ای برای اشاره به شستشودهنده‌های دهان رایج شد.

بنابراین:

• اگر در فروشگاه یا در توصیه‌های دندانپزشکی با هر یک از این دو اصطلاح (واتر فلاسر یا واترجت) مواجه شدید، منظور همان دستگاه شستشودهنده دهان با فشار آب است.
• هیچ تفاوت فنی یا عملکردی ذاتی بین دستگاهی که “واتر فلاسر” نامیده می‌شود و دستگاهی که “واترجت” (در کاربرد دهانی) نامیده می‌شود، وجود ندارد. انتخاب نام بیشتر به برند سازنده و ترجیحات بازاریابی بستگی دارد.
• برای جلوگیری از ابهام با کاربردهای صنعتی “واترجت”، استفاده از اصطلاح “واتر فلاسر” یا “شستشودهنده دهان” دقیق‌تر است.

آیا واتر فلاسر جایگزین نخ دندان سنتی می‌شود؟

این یکی از سوالات رایج است. پاسخ کوتاه مورد توافق اکثر دندانپزشکان این است: معمولاً خیر، واتر فلاسر مکمل نخ دندان سنتی است، نه جایگزین کامل آن.

• نخ دندان سنتی: با حرکت فیزیکی سایش و خراشیدن، پلاک چسبنده (بیوفیلم) را به طور مؤثرتری از سطوح صاف بین دندان‌ها پاک می‌کند.
• واتر فلاسر: در شستشو و خارج کردن ذرات غذا و پلاک‌های سست‌تر از بین دندان‌ها و به خصوص زیر خط لثه و اطراف تجهیزات دندانی بسیار مؤثر است، اما ممکن است در شکستن و حذف کامل پلاک‌های بسیار چسبنده به اندازه نخ دندان قوی نباشد.

بهترین رویکرد معمولاً استفاده ترکیبی است: مسواک زدن، سپس استفاده از واتر فلاسر و بعد نخ دندان کشیدن (یا برعکس، ترتیب نخ دندان و واتر فلاسر می‌تواند بر اساس ترجیح شخصی باشد).

اما در موارد خاص، واتر فلاسر می‌تواند جایگزین اصلی باشد:

• برای افرادی که به دلیل داشتن ارتودنسی ثابت، بریج‌های گسترده یا مشکلات حرکتی، قادر به استفاده صحیح و مؤثر از نخ دندان سنتی نیستند.
• برای افرادی که به هیچ وجه تمایلی به استفاده از نخ دندان ندارند (استفاده از واتر فلاسر بهتر از استفاده نکردن از هیچ روش تمیزکننده بین دندانی است).

مهم: همیشه بهترین کار مشورت با دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان است تا بهترین روتین متناسب با نیازهای فردی شما تعیین شود.

چه کسانی بیشترین استفاده از واتر فلاسر را دارند؟

• افراد دارای دستگاه‌های ارتودنسی ثابت (بریس)
• افراد دارای ایمپلنت، بریج، یا روکش‌های دندانی
• افراد مبتلا به بیماری لثه (ژنژیویت یا پریودنتیت)
• افرادی که لثه‌های حساس یا خونریزی‌دهنده دارند
• افراد دیابتی (که بیشتر مستعد مشکلات لثه هستند)
• افراد با محدودیت‌های حرکتی در دست‌ها
• هر کسی که به دنبال بهبود بهداشت دهان و دندان خود فراتر از مسواک زدن است.

معایب یا محدودیت‌های احتمالی:

• هزینه اولیه: واتر فلاسرها معمولاً گران‌تر از نخ دندان سنتی هستند.
• نیاز به فضا: مدل‌های رومیزی ممکن است فضای قابل توجهی روی پیشخوان را اشغال کنند.
• احتمال پاشیدن آب: در اوایل استفاده، ممکن است کمی با پاشیدن آب به اطراف مواجه شوید تا به تکنیک صحیح عادت کنید.
• نیاز به برق یا شارژ: اکثر مدل‌ها به منبع انرژی نیاز دارند.
• عدم حذف کامل پلاک چسبنده: همانطور که گفته شد، ممکن است به اندازه نخ دندان در حذف بیوفیلم مؤثر نباشد.

نحوه استفاده صحیح از واتر فلاسر:

1. مخزن را با آب ولرم پر کنید (آب سرد ممکن است باعث حساسیت شود).
2. سری (نازل) مناسب را انتخاب و نصب کنید.
3. فشار دستگاه را روی کمترین درجه تنظیم کنید (به خصوص در ابتدا).
4. روی سینک خم شوید تا آب به داخل آن بریزد.
5. سری را داخل دهان قرار دهید، لب‌ها را کمی ببندید تا از پاشیدن آب جلوگیری شود، اما اجازه دهید آب از دهان خارج شود.
6. دستگاه را روشن کنید.
7. جریان آب را با زاویه ۹۰ درجه به سمت خط لثه و فواصل بین دندانی هدایت کنید.
8. به آرامی در امتداد خط لثه حرکت کنید و برای چند ثانیه بین هر دندان مکث کنید.
9. هم سطوح بیرونی و هم سطوح داخلی دندان‌ها را تمیز کنید.
10. پس از اتمام کار، دستگاه را خاموش کرده و مخزن را خالی و تمیز کنید.

نتیجه‌گیری:

واتر فلاسر (یا همان واترجت در کاربرد دهانی) ابزاری مؤثر و کارآمد برای ارتقای بهداشت دهان و دندان است. این دستگاه با استفاده از جریان آب پرفشار، به تمیز کردن فواصل بین دندانی، خط لثه و اطراف ساختارهای دندانی کمک شایانی می‌کند و می‌تواند نقش مهمی در کاهش التهاب و خونریزی لثه ایفا کند. اگرچه معمولاً به عنوان مکمل مسواک و نخ دندان سنتی توصیه می‌شود، اما برای برخی افراد می‌تواند جایگزین مناسبی برای نخ دندان باشد.

مهم‌ترین نکته این است که بدانیم “واتر فلاسر” و “واترجت” در زمینه بهداشت دهان، عملاً به یک دستگاه اشاره دارند و تفاوت خاصی بین آن‌ها وجود ندارد. انتخاب بهترین مدل و تعیین اینکه آیا این دستگاه برای شما مناسب است یا خیر، بهتر است با مشورت دندانپزشکتان صورت گیرد. افزودن واتر فلاسر به روتین بهداشت دهان می‌تواند گامی مثبت در جهت داشتن لبخندی سالم‌تر و زیباتر باشد.

شما می توانید انواع واترفلاسر و واترجت را با بهترین قیمت و تضمین اصالت کالا از فروشگاه کارمادنتال تهیه نمایید.