طبق ماده 41 قانون کار، شورای عالی کار موظف است که هر سال، میزان حداقل دستمزد کارگران را برای تمامی نقاط کشور با صنایع مختلف تعیین کند. پرداخت حقوق کارمند و کارگر، یکی از مهمترین مواردی است که مدیران و کارمندان سازمان‌ها دغدغه آن را دارند. این موضوع هم به دلیل اهمیت میزان حداقل دستمزد بر مدیریت و کارمندان است.
سیستم پرداخت حقوق باید به شکلی باشد که همزمان به صرفه اقتصادی برای شرکت و مدیریت شود و حق کارگران را هم پایمال نکند. البته بسیاری از کارفرمایان به این موضوع توجه نمی‌کنند؛ به طوری که شاید چند سال پایه حقوقی ثابتی را داشته باشند. این در حالی است که با توجه به افزایش تورم و قیمت محصولات مختلف در طول زمان، باید پایه حقوقی افراد هم افزایش پیدا کند.
اگر شما هم به عنوان کارفرما یا حتی کارگر، به دنبال عوامل تاثیرگذار بر تعیین حداقل دستمزد کارگران هستید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید و پس از کسب اطلاعات به صورت کلی حتما با مشاوره بیمه تامین اجتماعی آنلاین در مراکز معتبر مشورت کنید.
به طور کلی روند کار بین سه گروه کارفرما، دولت و کارگر در حال چرخش است؛ از همین رو میزان حداقل مزد هم به این سه گروه وابستگی دارد. اما سوال این جا است که اصلا منظور از حداقل دستمزد چیست؟
باید بگوییم که کمترین مبلغی که بنابر تایید این سه گروه برای حق الزحمه کارگر تعیین می‌شود، حداقل دستمزد است. توجه داشته باشید که هیچ کارگری نباید کمتر از حداقل دستمزد، مبلغی را دریافت کند؛ در غیر این صورت، مجاز به شکایت از کارفرما است.
از طرفی طبق ماده 41 قانون کار درباره تعیین حداقل دستمزد کارگران، شورای عالی کار موظف است که هر سال نسبت به تعیین حداقل دستمزد کارگر اقدام کند.
اصولا عوامل مختلف داخلی و خارجی بر نحوه تعیین حداقل دستمزد کارگران تاثیر می‌گذارد که در ادامه هر کدام را به طور جداگانه توضیح می‌دهیم:
برخی از عوامل کلی خارجی بر میزان حقوق به شرح زیر است:
· شرایط بازار
یکی از مهمترین موارد برای میزان حقوق، شرایط کلی حاکم بر بازار است. قطعا برای کارگرانی با مهارت بالا، حقوق بیشتری باید تعریف شود. از طرفی این که میزان عرضه و تقاضای بازار هم به چه شکل باشد، حقوق کارگران تغییر می‌کند.
· شرایط اقتصادی
شرایط اقتصادی سازمان‌ها هم در تعیین میزان حقوق کارگران آن‌ها تاثیر می‌گذارد؛ قطعا سازمانی که سابقه عملیاتی و راندمان بالایی ندارد، نمی‌تواند حقوق زیادی را هم برای کارگران در نظر بگیرد. در حالی که سازمان‌هایی با نیروی انسانی قوی‌تر، توانایی پرداخت این هزینه‌ها را هم دارند.
· متناسب با عرف جامعه
حداقل حقوق کارگر، بر اساس عرف جامعه تعیین می‌شود؛ بنابراین به دلیل تناسب در تمامی شرکت‌ها، در هر حوزه خاصی، مبلغ پایه و متوسطی برای حقوق کارگران در نظر گرفته می‌شود.
· قوانین کار
دولت هم نقش بسیار مهمی بر نحوه تعیین حداقل دستمزد کارگران ایفا می‌کند؛ بنابراین هرگونه مصوبه دولت مبنی بر قانون حداقل دستمزد، پرداخت دستمزد و این موارد، در میزان حقوق تاثیر می‌گذارند.
· هزینه‌های زندگی
هزینه‌های زندگی در مناطق مختلف، تفاوت دارد؛ از همین رو حداقل حقوق کارگران هم بر اساس میانگین هزینه‌های زندگی افراد است.
· چانه‌زنی اتحادیه‌ها
هر صنف خاصی دارای اتحادیه مخصوص به خود است؛ از همین رو میزان نفوذ این اتحادیه‌ها هم عامل موثری بر تعیین حقوق است.
جدای از عوامل خارجی، برخی از موارد درون سازمانی هم در تعیین حداقل حقوق کارگران تاثیر می‌گذارد:
· سیاست‌های جبران خدمت سازمان
به طور کلی برخی از شرکت‌ها به صورت پیشرو در زمینه پرداخت حقوق عمل می‌کنند تا بتوانند استعدادهای برتر را جذب کنند. از طرفی برخی دیگر ترجیح می‌دهند که ساختار پرداخت حقوق سازمان را بر اساس نرخ موجود در بازار تنظیم کنند و نیروی کار با هزینه کمتر را جذب کنند.
· توانایی پرداخت کارفرما
با توجه به این که شرکت‌ها سرمایه و توانایی مالی متفاوتی با یکدیگر دارند، حداقل دستمزد برای هر کدام از سازمان‌ها به شکل خاص تعریف می‌شود. بر این اساس سازمان‌هایی که سود بیشتری دریافت می‌کنند، باید دستمزد بیشتری به کارگران بدهند.
· میزان ارزش شغل
قطعا حداقل دستمزد مشاغلی که به مهارت و تمرکز فکری بیشتری نیاز دارند، بیشتر از مشاغل عادی است.
· توانایی کارمند
امروزه در بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها، افراد بر اساس حضور فیزیکی خود در محل کار دستمزد دریافت می‌کنند؛ اما باید بدانید که در شرکت‌های خصوصی، این ارزیابی بر اساس عملکرد کارگر انجام می‌شود. هرچه عملکرد کارگران بیشتر باشد، میزان دستمزد بیشتر است.
برای آن که بتوانید حداقل دستمزد کارگران را تعیین کنید، می‌توانید از روش‌ها و تکنیک‌های زیر استفاده کنید:
قبل از هر چیزی، به مصوبات شورای عالی کار در خصوص حداقل دستمزد آن سال توجه کنید. توجه کنید که مبلغ مورد نظر شما، به هیچ عنوان کمتر از میزان مشخص شده در قانون کار نباشد. البته می‌توانید برای آگاهی از میزان قانونی این حقوق، از مشاوره قانون کار کمک بگیرید.
جدای از توجه به نرخ قانونی دستمزد، بهتر است که حداقل دستمزد شرکت‌های دیگر در همان صنعت را هم بررسی کنید. توجه داشته باشید که میزان دستمزد شما نباید خیلی کمتر از رقیبان خود باشد.
حقوق را بر اساس میزان جایگاه کارکنان تعیین کنید. به این صورت که برای کارکنان مدیریتی، پایه حقوقی بیشتری نسبت به کارگران در بخش‌های پایین در نظر بگیرید.
جدای از جایگاه کارگران، باید حجم کار هر کدام را هم در نظر داشته باشید. قطعا هر فردی که حجم کار بیشتری را انجام می‌دهد، باید حقوق بیشتری را هم دریافت کند. همچنین به این موضوع توجه کنید که اگر حتی کارگر خاصی در همان نقش قبلی خود باقی مانده است، باید هر سال با توجه به حجم کاری آن حقوق را در نظر بگیرید.
شما می‌توانید بر اساس تجربه کاری هر فرد، برای کارکنان جدید و قدیمی، پایه حقوق مشخصی تعیین کنید.
توجه داشته باشید که اگر کارگر خاصی در شرکت، خدمت بزرگی به سازمان شما کرده است، باید پایه حقوقی بیشتری نسبت به دیگران داشته باشد.
یکی از راه‌های آسان برای تعیین حداقل دستمزد کارگر، استفاده از نرم‌افزار مدیریت منابع انسانی است. شما می‌توانید با کمک این نرم‌افزار، ارزیابی عملکرد کارکنان را به درستی انجام دهید و نحوه تعیین حداقل دستمزد کارگران را به آسانی مشخص کنید.
توجه داشته باشید که با وجود روش‌ها و عوامل موثر بر تعیین حداقل حقوق کارگران، باز هم در برخی از سازمان‌ها، کارفرما و کارگر دچار اختلافات مختلفی می‌شوند. از همین رو پیشنهاد می‌کنیم برای تعیین حداقل دستمزد، از مشاوره با وکیل قانون کار کمک بگیرید. این افراد دانش و مهارت کامل درباره تعیین دستمزد دارند؛ از همین رو مانع از ضرر به هر دو طرف می‌شوند.
همچنین اگر برای دریافت حداقل دستمزد خود نیاز به طی کردن مراحل قانونی و شکایت از کارفرما دارید، می‌توانید از مشاوره بیمه تامین اجتماعی کمک بگیرید. به این صورت که با مراجعه به سایت‌های معتبر، از مشاوره تلفنی و آنلاین با متخصصان این حوزه استفاده کنید.
مشخص کردن حداقل دستمزد برای کارگران، یکی از موارد مهم برای کارفرما و کارگر است؛ از همین رو ما در این مطلب، انواع روش‌های انجام این کار را به شما معرفی کردیم. شما می‌توانید برای دریافت مشاوره تخصصی، در هر ساعت از شبانه روز با مشاور مخصوص خود در این مورد ارتباط داشته باشید.
اگر به فکر راه اندازی کسب و کار هستید یا در حال حاضر کسب و کاری برای خود دارید، لازم است که حتما با مشاور کسب و کار مشورت کنید تا درگیر مشکلات و چالش‌های پیش بینی نشده، نشوید.
