تاریخچه بیمه تامین اجتماعی
تأمین اجتماعی یک سیستم همگانی از بیمههای اجباری بوده و بیمه اجتماعی از بیمههای بازنشستگی، بیمههای دولتی درمانی، بیمههای بیکاری و بیمه حوادث و تصادفها تشکیل میشود.
نخستین بیمه درمانی که بخشی از بیمه اجتماعی بود در سال ۱۸۸۳ به وسیله صدراعظم آلمان اتوفون بیسمارک بنیان گذاری شد و در سال ۱۸۸۴ بیمه حوادث و تصادف و ۱۸۸۹ بیمه بازنشستگی به آن افزوده شد.
در قانون بیمههای اجتماعی قانون اجباری بودن آن وجود داشته و هزینه خدمات بیمهها از راه پرداخت حق بیمه بیمه شدگان به صندوق بیمه سرمایهگذاری میشود.
بیسمارک میگوید: اندیشه من این بود که پشتیانی طبقه کارگر را داشته باشم و آنها دولت را به عنوان یک سازمانی ببینند که برای آنها بنیان شدهاست و برای رفاه آنها خدمت میکند.
در ادامه مطالب قصد داریم که قانون بازنشستگی تامین اجتماعی و شرایط بازنشستگی پیش از موعد را شرح داده و ابهامات پیرامون آن را برای شما رفع کنیم. با کارمنتو همراه باشید.
بیمه شدگانی که به سن قانونی(۶۰ سال سن تمام برای آقایان و ۵۵ سال تمام برای زنان)برسند، در صورتی که دارای حداقل سابقه پرداخت حق بیمه برای سال مورد نظر باشند، میتوانند که تقاضای بازنشستگی کنند. البته باید توجه داشت که حداقل سابقه پرداخت حق بیمه ۲۰ سال را میبایستی در سابقه خود دارا باشند.
- بازنشستگی ۱۰ سال زودتر از موعد قانونی: وقتی که بیمه شده(مرد یا زن)، حداقل ۳۰ سال تمام سابقه پرداخت بیمه داشته باشد، سن وی برای بازنشستگی از ۶۰ سال به ۵۰ سال برای مردان و از ۵۵ سال به ۴۵ سال برای زنان کاهش مییابد.
- بازنشستگی بدون محدودیت سنی: بیمه شدگانی که حداقل ۳۵ سال تمام سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، شرط حداقل سن برای بازنشستگی آنان حذف گردیده و این دسته از بیمه شدگان با هر سنی می توانند درخواست بازنشستگی کنند.
بازنشستگی با سابقه کمتر از ۲۰ سال: آقایان ۶۰ ساله و خانمهای ۵۵ ساله(و بالاتر )میتوانند با داشتن ۱۰ سال تا ۱۹ سال سابقه هم تقاضای بازنشستگی بدهند که مستمری این دسته بر اساس میزان سابقه آنها پرداخت میشود(برای مثال اگر با ۱۶ سال سابقه بیمه بازنشسته شوند فقط مستمری ۱۶ روز را دریافت مینمایند). حتی با سابقه کمتر از ۱۰ سال نیز میتوانند با خرید تفاوت سابقه تا ۱۰ سال، سابقه بیمه خود را به ۱۰ سال رسانده و در نهایت با ۱۰ روز مستمری بازنشسته شوند.
شرایط ویژه بازنشستگی برای زنان: زنان بیمه شده مشمول قانون کار با ۲۰ سال سابقه کار و پرداخت حق بیمه و ۴۲ سال سن با ۲۰ روز حقوق می توانند بازنشسته شوند.
شرایط ویژه بازنشستگی در برنامه ششم توسعه: زنان بیمه شده مشمول سایر قوانین استخدامی با ۲۰ سابقه کار و پرداخت حق بیمه و ۵۰ سال سن با ۲۰ روز حقوق می توانند بازنشسته شوند.
هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور، یک و نیم سال محاسبه خواهد شد.
وقتی بیمه شده مدت حداقل ۲۰ سال متوالی و یا ۲۵ سال متناوب در کارهای سخت و زیان آور سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد، میتواند بدون توجه به شرط سنی درخواست بازنشستگی نماید.
بازنشستگی و درخواست آن بر عهده بیمه شده است. بنابراین کارفرما نمیتواند بیمه شده را وادار به بازنشستگی کند و یا از بیمه تامین اجتماعی بازنشستگی بیمه شده را درخواست کند.
در تعیین میزان مستمری قابل پرداخت به بازنشستگان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی، دو عامل سابقه پرداخت حق بیمه و حقوق و مزایای مبنای کسر حق بیمه، نقش اساسی را ایفا میکند.
برای تعیین میزان مستمری متعلقه به هر فرد بازنشسته، پس از محاسبه متوسط مزد یا حقوق بیمه شده، عدد بدست آمده در سابقه پرداخت حق بیمه ضرب شده و سپس عدد حاصله بر ۳۰ تقسیم میشود.
متوسط مزد یا حقوق بیمه شده نیز از مجموع مزد یا حقوق مبنای کسر حق بیمه در آخرین دو سال اشتغال بیمه شده تقسیم بر عدد ۲۴ بدست میآید.
به این ترتیب در واقع مزد یا حقوقی که بیمه شده در آخرین دو سال پایان کار خود دریافت میکند و حق بیمه ماهانه او بر مبنای آن محاسبه میشود، نقش مهمی در تعیین مستمری بازنشستگی دارد.
همچنین بر اساس ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی مستمری از کارافتادگی کلی و مستمری بازنشستگی و مجموع مستمری بازماندگان در هر حال نباید از حداقل مزد کارگر عادی کمتر باشد.(این قانون مشمول افرادی می باشد که حداقل ۲۰ سال سابقه بیمه برای بازنشستگی دارند).
البته تنها یک استثنا وجود دارد:
در مواردی که بیمه شده مرد دارای ۶۵ سال تمام و بیمه شده زن دارای ۶۰ سال تمام یا بیشتر از آن بوده و حداقل سابقه لازم و قابل قبول را در تاریخ تقاضای بازنشستگی داشته باشد، کارفرما می تواند بازنشستگی آنان را از بیمه تامین اجتماعی درخواست کند.
سخن آخر
در این مطلب به شرایط بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی و فرمول محاسبه مستمری بازنشستگان آن اشاره کردیم. حال اگر که در مباحث بازنشستگی و یا میزان مستمری خود هرگونه سوال و یا ابهامی دارید، بهتر است که با کارشناسان و حقوقدانان متخصص این حوزه در اپلیکیشن و یا وبسایت کارمنتو همراه شوید.