کاهش آلودگی هوا یک آرزوی بزرگ و رویایی شیرین برای تمام شهروندان تهرانی است. زندگی کردن در تهران با تمام مزایا و منفعت هایی که دارد، دشواری های زیادی نیز دارد که گاهی حتی به قیمت جان نیز تمام می شود. آلودگی هوای تهران یک معضل همیشگی و نام آشنا است که گرچه راهکارهایی برای کنترل و کاهش آن انجام شده و می شود، اما حقیقتا به یک نتیجه مثبت پایدار ختم نشده است. تهران با همه پتانسیل های بالایی که دارد، هنوز نتوانسته است معضل آلودگی را حل کند و راهکاری موثر و پایداری برای آن بیابد. از همین جهت است که کاهش آلودگی هوا رویایی دور از دسترس و تقریبا نشدنی است که شاید فقط در خواب های شیرینی شهروندان تهرانی به حقیقت بدل شود.
اگرچه در تمام طول سال هوای تهران آلوده نیست و به هر حال به مدد بارش های الهی هرازگاهی هوای تهران پاک و تمیز می شود و نفس کشیدن در تهران لذتبخش می شود، اما با توجه به اینکه تعداد روزهای پاک در مقابل روزهای آلوده بسیار قلیل است، طبیعی است که کمتر هم به چشم بیاید.
کاهش آلودگی هوای تهران پدیده ای سریع الوصول نیست. برای دستیابی به این هدف باید برنامه ریزی هایی در کوتاه مدت و بلند مدت انجام شود.
به طور کلی باید یکی از دلایل اصلی آلودگی شهر تهران را کمبود حمل و نقل پاک، ارزان و سازگار با محیط زیست دانست. صرف نظر از این روزهای کرونایی که به دلیل شیوع ویروس کرونا استفاده از حمل و نقل عمومی به هیچ وجه توصیه نمی شود، در باقی ایام سال گرچه مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی تشویق می شوند و از مردم خواسته می شود که با خودروهای شخصی خود در تهران کمتر تردد داشته باشند، اما حقیقتا ظرفیت حمل و نقل عمومی موجود در تهران هرگز نتوانسته است از پس حجم انبوهی از مسافران درون شهری تهران برآید و همیشه مشکل کمبود وسایل نقلیه عمومی پابرجا بوده است. در کنار اینکه بخش زیادی از ناوگان حمل و ققل عمومی فرسوده هستند و همین فرسودگی باعث افزایش آلاینده و رویایی بودن کاهش آلودگی هوا در تهران نیز می شود.
بیشتر بخوانید: قیمت سیم کارت کارکرده
در حقیقت کیفیت پایین خودروها، کیفیت پایین سوخت خودروها (چه بنزینی و چه دیزلی)، سن بالای وسایل حمل و نقل عمومی و بی توجهی مردم و شهروندان به محدودیت های ترافیکی باعث می شود که شدت آلودگی هوای تهران افزایش پیدا کند و عملا راه کارهای انجام شده برای کاهش آلودگی هوای تهران با بن بست مواجه شود.
واقعیت این است که خودِ انسان عامل اصلی این آلودگی است و خودِ انسان هم اجازه نمی دهد تا این مشکل حل شود یا حتی اندکی فروکش کند.
به گفته یک مقام مسئول، خودروها، به خصوص خودروهای فرسوده و صنایع آلاینده مهمترین عامل آلودگی هوا در تهران و سایر کلانشهرها هستند. متاسفانه در سوخت خودروها اشکالاتی وجود دارد و خودروهای موجود کیفیت مناسبی ندارد و همچنین رشد بی رویه خودروهای سواری، موتورسیکلتها و افزایش آلایندگی صنایع سبب بروز و تشدید آلودگی در کلانشهرها از جمله تهران شده است و رویای کاهش آلودگی هوا را دور از دسترس کرده است.
شاید تعجب کنید، اما در شهر تهران بیش از ۳ میلیون خودرو وجود دارد که بیشتر آنها استاندارد لازم را ندارند و یا فرسوده هستند. این در حالی است که تهران با همه وسعتی که دارد، به اندازه این تعداد خودروها ظرفیت ندارد. با این وجود مدام هم به تعداد این خودروها اضافه می شود.
از دست ندهید: سابقه بیمه
چنانچه برای رفع و کاهش آلودگی هوای تهران تصمیم جدی گرفته نشود، نه تنها در بخش های مختلف دچار مشکلات خیلی جدی تری خواهیم شد، بلکه سلامت مردم به طور جدی نیز تهدید خواهد شد.
این طور به نظر می رسد که با مطالعات متعددی که در زمینه آلودگی هوای تهران انجام شده است، مسئولان دلیل اصلی آلودگی هوای تهران را می دانند، لذا لازم است جدی تر و محکم تر و با برنامه ریزی های بلند مدت و کوتاه مدت وارد فاز اجرایی شوند و جلوی این همه دود و آلاینده پر ضرر را بگیرند.
البته حقیقت این است که یک فرمول ساده برای کاهش آلودگی هوای تهران وجود ندارد و فقط باید با برنامه ریزی دقیق و مشارکت مردم این معضل را برطرف کرد. مقابله با آلودگی هوا برنامه ریزی دقیق و اراده بسیار قوی دولت و مشارکت جدی مردم را می طلبد و باید با عزم جدی وارد این میدان شد.
آلودگی هوا در تهران، مجموعه ای از ترکیباتی است که یکی از آنها سرب است. این ماده خطرناک برای ارگان های مختلف بدن عارضه ایجاد می کند، سرطان زا است و سبب نارسایی ریوی، سکته قلبی و مغزی و کبد چرب می شود. بر اساس تخمین های صورت گرفته، آلودگی هوا سالانه سبب مرگ حداقل ۲۹ هزار نفر در ایران می شود و در جهان هم ۷ میلیون نفر را به گام مرگ می کشد، بنابراین موضوع کاهش آلودگی هوا موضوع مهمی است که باید به طور جدی به آن پرداخته شود.
متاسفانه بر اساس مطالعات انجام شده آلودگی هوای تهران شدیدتر و ذرات معلق هم به آن اضافه تر شده است. شاید جالب باشد بدانید که خود ِمسئولان نیز معتقدند که برای کاهش آلودگی هوا اقدام مهمی انجام نداده اند.
برای دستیابی به رویای کاهش آلودگی هوا قطعا باید به صورت دقیق و اصولی در دو بخش کوتاه مدت و بلند مدت با مشارکت محققان و صاحب نظران برنامه ریزی شود و مردم نیز باید برای اجرای این برنامه ریزی ها همکاری مدام داشته باشند. می توان اجرای برنامه جایگزین کردن سوخت فسیلی و استفاده از آن در کلانشهرها را یکی از راهکارهای اساسی برای کاهش آلودگی هوا دانست. گرچه این راهکار تبعاتی را برای مردم به همراه دارد، اما دولت باید با راهکارهای اصولی از میزان این تبعات کم کند تا این راهکارها در کلانشهرها اجرایی شوند.
همچنین توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی از دیگر راهکارهای کاهش آلودگی هوا در کلانشهرها است. بدیهی است که اگر مردم امکان حمل و نقل آسان، سریع و کم هزینه را داشته باشند، از وسایل نقلیه شخصی استفاده نخواهند کرد. همچنین باید جلوی تردد خودروهای فرسوده به خصوص موتورسیکلت ها در تهران گرفته شود و کیفیت سوخت هم باید ارتقا یابد.
جمع بندی
رسیدن به رویا و آرزوی کاهش آلودگی هوا، تنها با برنامه ریزی های کوتاه مدت و بلند مدت مسئولان امکانپذیر نیست. مردم هم باید برای کاهش آلودگی هوا با مسئولان همکاری داشته باشند و قوانین و مقررات تصویب شده را بدون هیچ و کم و کاستی رعایت کنند تا در نتیجه این همکاری، کاهش آلودگی هوا در تهران محقق شود.