کاهش آلودگی هوا یکی از آرزوهای واقعی و شاید دست نیافتنی بشر امروز است. خیلی هم فرق نمی کند کجای جهان چنین آرزویی وجود داشته باشد. به هر حال در هر کشوری و در هر نقطه ای از جهان کلانشهرها و شهرهای صنعتی با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می کنند و همیشه شهروندان و حتی مسئولان در پی دست یابی به رویای کاهش آلودگی هوا هستند. گرچه این روزها به لطف شیوع ویروس کرونا درصد قابل توجهی از آلودگی هوا در تهران و سایر کلانشهر های ایران کاهش پیدا کرده است. اما کم شدن آلودگی هوا در ازای شیوع کرونا معامله ای ناجوانمردانه و ناعادلانه است که هیچ کسی نمی خواهد یکی را به دیگری ترجیح دهد. درست است که کرونا باعث شد رفت و آمد ها به شدت کاهش پیدا کند و به دنبال کاهش رفت و آمد ها کاهش آلودگی هوا تجربه شود و البته بارندگی های اخیر هم کمک کردند که آلودگی هوا کم شود، اما این روزها که حتی دیگر در تهران هم طرح ترافیک اجرا نمی شود و مردم برای تردد های خود بر خلاف گذشته به استفاده از خودروهای شخصی تشویق می شوند، باید منتظر بود که در آینده نزدیک آلودگی هوا یک بار دیگر گریبان شهروندان را بگیرد و نفس کشیدن را سخت کند. با این حال فعلا چاره ای نیست. یا باید کرونا را قبول کنیم یا آلودگی هوا را. همیشه در بین بد و بدتر ، بد به بدتر ارجحیت دارد. پس باید صابون آلودگی هوا و ترافیک را به تن بمالیم تا با این ترفند از ابتلا به کرونا جلوگیری کنیم.
به عنوان یک شهروند برای کاهش آلودگی هوا این نکات را رعایت کنید
· از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید.
· بنزین هدر ندهید.
· به طور منظم اتومبیل خود را چک کنید.
· باد تایر اتومبیل خود را چک کنید.
· اتومبیل های دوستدار محیط زیست بخرید و از سوخت های سبز استفاده کنید.
· گل‌کاری و درختکاری را در برنامه زندگی خود قرار دهید.
· از فرآورده های نفتی کمتر استفاده کنید.
· به فکر استفاده از انرژی خورشیدی باشید.
· به جای زغال از گاز طبیعی استفاده کنید.
· از اجاق های هیزمی مناسب استفاده کنید.
چرا کاهش آلودگی هوا مهم است؟
کاهش آلودگی هوا برای هر موجود زنده ای مهم است و به سلامتی او کمک می کند. با توجه به اینکه آلودگی هوا در بروز بسیاری از بیماری ها نقش دارد، باید همواره تمهیدات لازم برای کاهش آلودگی هوا به طور منظم انجام شود. راه های متعدد و متنوعی برای کاهش آلودگی هوا وجود دارد که هر کدام در دراز مدت و کوتاه مدت می تواند نتیجه بخش باشد. برای مثال ایجاد محدودیت های ترافیکی یکی از راه کارها برای کاهش آلودگی هوا است. البته به شرطی که درست و به جا و همیشگی اجرا شود. اینکه صبر کنیم تا آلودگی هوا به درجه ناسالم برسد و بعد محدودیت های ترافیکی را اعمال کنیم یا با سختی بیشتری اعمال کنیم و یا اینکه جریمه تردد های خودروهای تک سرنشین را بالا ببریم، در کاهش آلودگی هوا نمی تواند موثر باشد. زیرا علاج واقعه پیش از وقوع باید کرد. لذا باید قبل از اینکه با شدت آلودگی هوا مواجه شویم، برای کاهش آلودگی هوا برنامه ریزی کنیم. محدودیت های ترافیکی را درست و سختگیرانه اجرا کنیم، جریمه ترددهای غیر مجاز و غیر قانونی را بالا ببریم، بنزین را به عنوان اولین سوخت مورد استفاده در کشور به حد استاندارد برسانیم، خودروهای دیزلی پر دود و خراب را از ناوگان حمل و نقل خارج کنیم، طرح معاینه فنی را با دقت بیشتر و شرایط سختگیرانه تر اجرا کنیم و طور کلی هر آنچه که می تواند به کاهش آلودگی هوا کمک کند از قبل انجام دهیم.
یکی از کارهایی که می توانیم برای کاهش آلودگی هوا در دراز مدت انجام دهیم، درخت کاری است. درخت ها و گیاهان به عنوان ریه های تنفسی شهر نقش بسیار عمده ای در کاهش آلودگی هوا دارند. باید حضور آنها را مغتنم بدانیم و احترام ویژه ای به آنها بگذاریم. با درخت کاری می توانیم امیدوار باشیم که اکسیژن لازم برای تنفس در آینده را به کمک همین درخت ها فراهم خواهیم کرد.
همچنین برای کاهش آلودگی هوا باید استفاده از وسایل نقلیه موتوری را به حداقل برسانیم. برای این کار نه تنها باید فرهنگ سازی کنیم، بلکه باید بسترسازی لازم را نیز انجام دهیم. برای مثال ترغیب و تشویق مردم به استفاده از دوچرخه برای ترددهای روزانه و اختصاص طرح های تشویقی برای این منظور یکی از اقدامات فرهنگی موثر برای کاهش آلودگی هوا است.
چرا هوای تهران آلوده است؟
صرف نظر از اینکه کمبود بارندگی به شدت در افزایش آلودگی هوا تاثیر دارد و می تواند تمام تلاش ها برای کاهش آلودگی هوا را تحت الشعاع خود قرار دهد، کمبود حمل و نقل پاک، ارزان و سازگار با محیط زیست نیز یکی دیگر از دلایلی است که در تشدید آلودگی هوا نقش دارد. البته کیفیت پایین خودرو ها نیز عامل تاثیر گذار دیگری در ایجاد آلودگی هوا است و حضور بی رویه این خودرو ها در خیابان ها مشکلات زیست محیطی زیادی را در شهر ایجاد می کند. سن بالای وسایل نقلیه عمومی نیز از موارد دیگری است که همیشه به آن اشاره می شود، اما کاری برای آن انجام نمی شود. در حوزه انسانی و شهروندی، مهمترین عامل در ایجاد آلودگی ها، عدم رعایت مقررات توسط رانندگان، صاحبان خودرو و شهروندان و عدم آگاهی است که منجر به عدم مسئولیت پذیری آنها شود. متاسفانه عده ای از مردم و شهروندان تصور می کنند برای کاهش آلودگی هوا مسئولیت و وظیفه ای ندارند.
جمع بندی
باید بدانیم و باور کنیم که کاهش آلودگی هوا مسئله ای نیست که یک روزه و یک باره محقق شود. با توجه به اینکه در عصر حاضر استفاده از سوخت های فسیلی بسیار زیاد است و کارخانه های مختلف نیز آلودگی های زیادی را تولید و روانه آسمان می کنند، آرزوی کاهش آلودگی هوا اگر قرار باشد در حد آرزو و رویا باقی نماند، باید با اقدامات و برنامه ریزی ها و پیگیری های مدام همراه باشد. هر چه قدر هم که مثبت اندیش باشیم، نمی توانیم انتظار معجزه کاهش آلودگی هوا را بدون هیچ اقدامی داشته باشیم.
