سود سهام عدالت مبلغی است که حدود چند سالی است در پایان سال بورسی برای مشمولان واریز می شود. این سود در حالی در سال 96، 97 و 98 برای مشمولان واریز شده است که 10 سال سهام عدالت مسکوت باقی مانده بود. آنچه امروز در مورد آن به عنوان سود سهام عدالت صحبت می شود، این مبالغ نیست. به دستور رهبری، لایحه آزادسازی سهام عدالت تصویب شده است و قرار است در آینده سود سهام عدالت به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم و بسیار بیشتر از آنچه که تا امروز مردم دریافت کرده اند، برای آنها واریز شود.
با توجه به اینکه دو روش مدیریت برای مدیریت سهام عدالت وجود دارد، بسته به اینکه سهامدار کدام روش را برای مدیریت سهام عدالت خود انتخاب کند، به کد بورسی نیاز خواهد داشت. چنانچه در سامانه سهام عدالت بعد از وارد کردن کد ملی خود و ورود به صفحه کاربری اختصاصی خود، روش مدیریت سهام عدالت را از نوع مستقیم انتخاب کنید، برای دریافت سود سهام عدالت به کد بورسی نیاز دارید که برای دریافت آن باید مراحل خاصی را در سامانه سجام طی کنید. اما اگر روش مدیریت غیر مستقیم را انتخاب کنید، نیازی به کد بورسی و ورود به سامانه بورس ندارید. در روش مستقیم شرکت های سرمایه گذاری سهام عدالت شما را مدیریت می کنند و سود سهام عدالت را برای شما واریز می کنند. بر خلاف تصور عامه مردم در این روش نیز همانند روش مستقیم هیچ ممنوعیت و محدودیتی برای خرید و فروش سهام عدالت وجود ندارد. به نقل مستقیم از معاون سازمان خصوصیسازی، کد بورسی برای همه سهامداران عدالت صادر می شود و کسانی که شماره شبای آنها تایید شود، سود سهام عدالت ظرف یک یا دو ماه برای آنها واریز می شود.
نکته مهم
سهامداران باید توجه داشته باشند که برای دریافت سود سهام عدالت باید شماره شبای حساب بانکی آنها در سامانه سهام عدالت ثبت باشد. در غیر این صورت سود سهام عدالت واریز نخواهد شد. زیرا مقصدی برای واریز سود توسط سهامدار مشخص نشده است.
بعد از اعلام شماره شبا حساب بانکی در سامانه سهام عدالت، یک ماه زمان لازم است که این شماره ها از طریق بانک مرکزی استعلام شود. بعد از تایید شماره شبای حساب بانکی، حدود دو ماه طول می کشد که سود سهام عدالت برای سهامداران واریز شود.
ظاهرا قرار است اسامی سهامداران عدالت که دارای حساب های بانکی بانک سپه، ملی، صادرات و بانک های اصلی هستند، از طریق این بانک ها به این افراد پیامک داده شود که اگر تمایل دارید، شماره شبای حساب بانکی خود را برای دریافت سود سهام عدالت نزد بانک مورد نظر اعلام کنید.
به گفته مسئولان روش مستقیم یا غیر مستقیم نسبت به یکدیگر برتری و ارجحیتی ندارند. در روش مدیریت مستقیم یعنی مدیریت سبد سهام را خود دارنده سهام برعهده می گیرد و مانند یک فعال بازار بورس، کد بورسی می گیرد و آن را مدیریت می کند. بنابراین باید اندکی سواد بورسی داشته باشد و بتواند در سامانه بورس فعالیت کند. اما در روش مدیریت غیرمستقیم دیگر نیازی به کد بورسی و ورود به سامانه سجام نیست. در این روش سهامدار به شرکت های سرمایهگذاری سهام عدالت استانی وکالت می دهد که آنها سهام وی را مدیریت کنند و سود آن را به حساب فرد واریز کنند. لازم است همین جا یادآوری کنیم که 49 شرکتی که در سبد سهام عدالت قرار دارند، شرکت های مطرحی هستند که 36 مورد از این شرکت ها بورسی و 13 مورد غیر بورسی هستند.
یادآوری این نکته ضروری است که وقتی سهامدار مدیریت سهام عدالت را به شکل مستقیم انتخاب کند، اطلاعات فرد به شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه، سمات ارسال می شود و در آنجا برای او کدبورسی صادر می شود و با شرکت سپردهگذاری هماهنگ شده که ظرف یک ماه کد بورسی سهامداران عدالت صادر شود. فرایند کد بورسی و ثبت، در سامانه سجام (سامانه جامع اطلاعات مشتریان) انجام می شود و احراز هویت در آنجا انجام می شود.
با توجه به اینکه در روش مستقیم مدیریت سهام عدالت به کد بورسی نیاز است. بد نیست در مورد نحوه دریافت و مدارک لازم برای دریافت کد بورسی اطلاعاتی داشته باشید. به طور کلی ثبت نام برای دریافت کد بورسی دو مرحله دارد.
مرحله اول ثبت نام در سامانه سجام است. سرمایه گذار برای ثبت نام در این سامانه باید ابتدا وارد سایت sejam.ir شود و سپس با انتخاب گزینه ثبت نام، مراحل ثبت نام را تکمیل کند. در اختیار داشتن اطلاعات و مدارک زیر لازم و ضروری است؛
· اطلاعات شناسنامه ای شامل نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد، نام پدر، شماره شناسنامه، کد ملی، سری و سریال شناسنامه
· اطلاعات ارتباطی شامل آدرس محل سکونت، محل کار، کد پستی، تلفن ثابت و تلفن همراه
· اطلاعات بانکی شامل شماره حساب، نام بانک، نام شعبه، کد شعبه و شماره شبا
در مرحله دوم سرمایه گذار برای دریافت کد بورسی باید ابتدا یکی از شرکت های کارگزاری موجود را انتخاب کند و سپس در آن ثبت نام کند. بد نیست بدانید که در حال حاضر ثبت نام در کارگزاری ها به صورت اینترنتی انجام می شود و با ورود به سایت کارگزاری مورد نظر و با استفاده از اطلاعات زیر می توان فرم ثبت نام را تکمیل کرد؛
· اطلاعات هویتی شامل نام، نام خانوادگی، کد ملی و تاریخ تولد
· اطلاعات فردی شامل جنسیت، نام پدر، شماره شناسنامه، سری و سریال شناسنامه، محل تولد و محل صدور
· اطلاعات تماس شامل آدرس محل زندگی، شماره ثابت، شماره همراه و کد پستی
· اطلاعات شغلی
· اطلاعات بانکی نام بانک، شماره حساب، شماره شبا و نوع حساب
نکته مهم: به غیر از کسانی که تازه می خواهند وارد دنیای بورس شوند، کسانی که قبل از راه اندازی سامانه سجام کد بورسی دریافت کرده باشند هم باید اطلاعات خود را در سامانه سجام ثبت کنند.
جمع بندی
به هر حال ثبت کامل اطلاعات هویتی و بانکی برای دریافت سود سهام عدالت در سامانه سهام عدالت و سامانه سجام ضرورتی است که اما و اگری در آن وجود ندارد. بدیهی است که اگر خیلی از دنیای بورس سر در نمی آورید و نمی توانید در این دنیای گسترده فعالیت کنید، بهتر از روش غیر مستقیم مدیریت سهام عدالت را انتخاب کنید.