پرداخت حقوق بازنشستگی در سازمان تامین اجتماعی قوانین مخصوص به خود را دارد. سنوات پرداخت حق بیمه و میزان دستمزد رد شده برای بیمه شده و نیز سوابق بیمه در دریافتی یک بازنشسته تامین اجتماعی تاثیر مستقیم دارد. اینکه بیمه شده از بیمه اجباری تامین اجتماعی استفاده می کند یا از بیمه های غیراجباری نیز می تواند در دریافت تسهیلات بیمه ای تاثیر بگذارد. اما به طور کلی با هر بیمه ای، سنوات پرداخت حق بیمه تاثیر بسیار زیادی در پرداخت حقوق بازنشستگی دارد.
مهمترین قانون پرداخت حقوق بازنشستگی
مهمترین موضوعی که در مورد پرداخت حقوق بازنشستگی باید بدانید این است که به طور کلی حقوق بازنشستگی بر مبنای حقوق دریافتی در دو سال منتهی به بازنشستگی محاسبه می شود. به عبارت دیگر میانگین دستمزد دو سال آخر حقوق هر فرد که به سازمان تامین اجتماعی اعلام می شود، مبنای محاسبه حقوق بازنشستگی قرار می گیرد. بنابراین مهم است که این اطلاعات در سنوات مختلف درست و به موقع به سازمان تامین اجتماعی اعلام شده باشد. به طور کلی بازنشستگی با بیمه اجباری، بیمه اختیاری 26 درصد، بیمه مشاغل آزاد 12 درصد، بیمه مشاغل آزاد 14 درصد و بیمه مشاغل آزاد 18 درصد و بر اساس سنوات قابل قبول بررسی می شود و پرداخت حقوق بازنشستگی بر این مبنا انجام می شود.
تاثیر نوع بازنشستگی در پرداخت حقوق بازنشستگی
بی تردید اینکه بازنشسته سازمان تامین اجتماعی در کدام دسته از بازنشستگان قرار دارد و چند سال سابقه پرداخت حق بیمه دارد و اینکه از بیمه اجباری یا غیر اجباری تامین اجتماعی استفاده می کند، در پرداخت حقوق بازنشستگی موثر است. بنابراین خالی از لطف نیست که نگاهی کوتاه به انواع بازنشستگی در سازمان تامین اجتماعی داشته باشیم؛
· بازنشستگی با 35 سال سابقه بدون شرط سنی
· بازنشستگی با 30 سال سابقه با شرط سنی 50 سال برای مردان و 45 سال برای زنان
· بازنشستگی با 42 سال سن و حداقل 20 سال سن برای زنان مشمول قانون کار
· بازنشستگی با 20 سال متوالی یا 25 سال متناوب اشتغال در کارهای سخت و زیان آور بدون شرط سن (ضریب 1.5 برای هر سال سابقه)
· سابقه کمتر از 20 سال متوالی با 25 سال متناوب اشتغال در کارهای سخت و زیان آور به شرط فرسایش جسمی و روحی ناشی از کار با تایید کمیسیون پزشکی ماده 91
· بازنشستگی با 20 سال سابقه و سنوات ارفاقی (حداقل 10 سال) برای جانبازان و آزادگان
· بازنشستگی با 20 سال سابقه بدون شرط سنی برای زنان (ویژه جانبازان)
· بازنشستگی با 20 سال سابقه و 45 سال سن برای زنان معلول عادی
· بازنشستگی با 20 سال سابقه با 60 سال سن مردان و 55 سال سن زنان
· بازنشستگی با 60 سال سن مردان و 55 سال سن زنان با سابقه 10 سال (در این مورد فرد می تواند سنوات کمتر از 10 سال را به شرط سنی حق بیمه واریز کند و بازنشسته شود. البته با 10 روز حقوق)
پرداخت حقوق بازنشستگی به زنان خانه دار چه قوانینی دارد؟
اینکه یک زن خانه دار هم بیمه داشته باشد و برای تمام کارها و فعالیت هایی که در خانه انجام می دهد، بعد از سال ها حق الزحمه ای دریافت کند، اهمیت بسیار زیادی دارد. با توجه به اینکه اساسا خانه داری شغلی است که انتهایی برای آن نمی توان تصور کرد و زنان در هر سن و سالی و با هر وضعیتی به هر حال شغل خانه داری را دارند، بنابراین اهمیت بسیار زیادی دارد که به موضوع بیمه توجه داشته باشند. سازمان تامین اجتماعی برای زنان خانه دار نیز بیمه جداگانه ای در نظر گرفته است که امکان پرداخت حقوق بازنشستگی را به آنها می دهد. پرداخت حقوق بازنشستگی به یک زن خانه زمانی آغاز خواهد شد که او یکی از شرایط بازنشستگی زیر را احراز کرده باشد؛
· بازنشستگی زنان در ۴۵ سالگی و برخوردار بودن از ۳۰ سال سابقه ( یعنی شروع رد کردن حق بیمه از 15 سالگی).
· بازنشستگی زنان در ۵۵ سالگی و برخورداری از حداقل ۲۰ سال سابقه (یعنی شروع رد کردن حق بیمه حداقل از 35 سالگی).
· بازنشستگی مشمولین قانون کار در ۴۲ سالگی و برخورداری از ۲۰ سال سابقه.
· بازنشستگی زنان فعال در مشاغل سخت با ۲۰ سال سابقه کاری متوالی و یا ۲۵ سال سابقه کاری متناوب.
· بازنشستگی زنان جانباز با برخورداری از ۲۰ سال سابقه کاری بدون در نظر گرفتن شرط سنی.
· بازنشستگی معلولان عادی در ۴۵ سالگی با حداقل ۲۰ سال سابقه.
· بازنشستگی زنان با ۳۵ سال سابقه کار بدون در نظر گرفتن شرط سنی.
· بازنشستگی زنان در ۵۵ سالگی با برخورداری از ۱۰ سال سابقه بیمه متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه. در این شرایط متقاضی می تواند با حداقل ۱۰ سال و حداکثر ۲۰ سال سابقه بیمه، برای بازنشستگی اقدام کند. مبلغ پرداخت حقوق بازنشستگی زنان خانه دار در این حالت با توجه به سنوات پرداخت حق بیمه مشخص می شود که مبلغی معادل با ۱۰ تا ۲۰ روز حقوق خواهد بود. در این وضعیت، ماده ۱۱۱ قابل اجرا نخواهد بود و چنانچه حقوق بازنشستگی زنان خانه دار از حداقل حقوق تعیین شده کمتر باشد، تا حداقل حقوق افزایش پیدا نمی کند.
· زنانی که به سن ۵۵ سالگی رسیده اند، اما سابقه آنها کمتر از ۱۰ سال است، می توانند حق بیمه سنوات کسری تا ۱۰ سال سابقه را پرداخت کنند. بدین ترتیب می توانند خود را با حقوق ۱۰روز بازنشسته کنند و در نتیجه از حقوق بازنشستگی زنان خانه دار استفاده کنند. باید بدانید که چنانچه حقوق این افراد نیز کمتر از حداقل حقوق اعلامی از سوی شورای عالی باشد، تا حداقل حقوق افزایش پیدا نخواهد کرد.
میزان پرداخت حقوق بازنشستگی در سال 99
در سال 99 حداقل حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی، 18 میلیون و یکصد و پنجاه و دو هزار و 750 ریال (1.815.275 تومان) و حداکثر حقوق آنها 7 برابر حداقل حقوق بازنشستگی تعیین و تصویب شده است. با این حساب بیش از 60 درصد بازنشستگان تامین اجتماعی که جزء حداقل بگیرها هستند، باید طوری برنامه ریزی کنند و دخل و خرج خود را مدیریت کنند که از این حداقل دریافتی بالاتر نشود.
جمع بندی
داستان پرداخت حقوق بازنشستگی داستان پر طمطراقی است که در مورد آن می توان ساعت ها و روزها صحبت کرد. اما اینکه از میان این صحبت ها چیزی به نفع بازنشستگان حاصل خواهد شد، خیلی مشخص نیست. به هر حال هر بازنشسته از حقوق دریافتی خود یا راضی است و یا ناراضی؛ در هر دو صورت در شرایط فعلی چاره ای جز سازگاری با حقوق دریافتی خود ندارد.