کاغذ مخصوص کارتن سازی همگی با روش شیمیایی و با یک فرمول ساخته می شود . ولی دارای نمونه های مختلفی از نظر کیفیت، رنگ و میزان مقاومت آن نسبت به رطوبت و فشار می باشد . همچنین با اسامی متفاوت مانند کرافت، لاینر، سفید، سفید تاپ (تاپ وایت)، طلائی، شبه کرافت و تست لاینر عرضه می شود.
مواد اولیه کاغذ را خمیر یا پالپ می نامند که از چوب و یا کاغذ های بازیافت تهیه می گردد. خمیری که تنها از چوب به دو روش شیمیایی یا مکانیکی تهیه می شود را خمیر بکر می گویند .
خمیری که به روش مکانیکی و با روش آسیاب کردن چوب تولید می شود نسبت به روش شیمیائی ضعیف تر می باشد . ولی بخاطر داشتن توجیحات اقتصادی و بهروری مطلوب همچنان مورد استفاده قرار می گیرد.
فرایند تهیه خمیر به روش شیمیایی را یک دانشمند آلمانی/ سوئدی در سال 1885 میلادی بهبود بخشیده و این فرایند شیمیایی را کرافت نامگذاری کرد .این روش همچنان در صنعت کاغذ برای کاغذ های با کیفیت خوب مورد استفاده قرار می گیرد .
در روش شیمیایی الوارهای چوب، در دیگ های بزرگ به همراه افزودنی های شیمیایی مانند سولفات آنقدر پخته می شود تا چوب تجزیه و به شکل خمیر تبدیل گردد. در اصل تولید خمیر یک پرسه صنعتی بزرگی است که عموما قبل از کارخانه کاغذ سازی در کارخانه های مجهز جداگانه ای تولید و سپس بین کارخانه های کاغذ سازی توزیع می گردد.
تقریبا تمام محصولات چوبی و از جمله کاغذ سازگار با محیط زیست هستند و در محیط به سرعت تجزیه می شوند. کاغذ علاوه بر تجزیه پذیر بودن قابلیت بازگشت به چرخه تولید مجدد خمیر و در نتیجه کاغذ را دارد. هر بار کاغذ در فرآیند بازیافت قرار می گیرد از کیفیت اولیه آن کاسته می شود . البته در طی این فرآیند با افزودن موادی مانند نشاسته مقاومت کاغذ تولیدی از بازیافت را تقویت می کنند .
همان گونه که گفته شد خمیر تولید شده از چوب، خصوصا اگر به روش شیمیایی تولید شود کاغذ های مرغوبی را تولید می کند اما در انتخاب چوب هم برخی پارامترها تاثیر گذار خواهند بود. بعنوان مثال درختانی که دارای برگ های سوزنی هستند مانند درخت کاج در گروه درختان دارای چوب نرم قرار می گیرند . این گونه درختان دارای الیاف های بلند و محکمی هستند و کاغذ تولید شده از آنها هم دارای مقاومت خوبی خواهند بود.
گروه دیگر درختان دارای چوب سفت هستند که الیاف کوتاه تری دارند . گرچه کاغذ تولید شده با آنها مقاومت کمتری خواهند داشت اما از طرف دیگر این کاغذها ف صاف تر خواهند بود و چاپ بر روی آنها با کیفیت مطلوب تری انجام خواهد شد.
خمیرها علاوه بر بازیافت کاغذ و چوب درختان از ضایعات کشاورزی مانند پوشال های گندم و بازیافت های چوبی دیگر قابلیت تولید دارد . این ضایعات در گذشته سرانجامی چون آتش زدن و سوختن داشتند.
کاغذ مخصوص کارتن سازی بر اساس مواد اولیه انواع مختلفی دارد :
1) کاغذ مخصوص کارتن سازی با مواد دست اول : این کاغذ برای لایه های بيرونی و داخلی کارتن هایی که نیاز به اصطحکام بالایی دارند مورد استفاده قرار می گيرد. این نوع کاغذها، حداقل از80 درصد خمير بکر و حداکثر 20 درصد الياف بازیافتی ساخته می شود، کاغذ کرافت در این گروه قرار می گیرد.
2) کاغذ مخصوص کارتن سازی بازیافتی : این نوع کاغذ ، از ضایعات و کاغذ و مقواهای بازیافتی ساخته می شود و در آن از خمير بکراستفاده نشده است بنابراین مقامت آن پایین بوده و در مقابل تغییر رطوبت آسيب پذیر خواهند بود. عموما این کاغذ ها برای لایه های داخلی و یا زمانی که لایه بیرونی با چاپ لمینت پوشش داده می شود، مورد استفاده قرار می گیرد. کاغذ لاینر، شرنز، بازیافت و طلائی در این گروه خواهند بود.
3) کاغذ مخصوص کارتن سازی با ترکیبی از مواد اولیه بازیافتی و خمیر بکر: این نوع کاغذ اغلب از بازیافت کاغذ های باطله ساخته می شود . در آن مقداری از خمیر بکر وجود دارد .الياف کاغذ باطله لایه اصلی کاغذ را تشکيل می دهد که رویه آن با لایه نازکی از خمير دارای الياف بکر پوشش داده می شود .به این کاغذ ها شبه کرافت و تست لاینر گفته می شود.
کاغذ فلوتینگ
فلوتينگ کاغذی است که به صورت لایه کنگره ای (موجدار) و به عنوان لایه میانی ورق کارتن مورد استفاده قرار می گیرد و باعث استحکام آن می گردد. كاغذ فلوتينگ همان مقوای كنگره ای می باشد كه از خشك كردن خميرقهوه ای ساخته می شود، که عموما از ضايعات در شرايط خاصی به دست می آيد. كاغذ فلوتينگ در ایران عموما با گراماژ 127 تولید و مصرف می شود (يك متر مربع آن 127 گرم می باشد) . البته گرماژهای دیگری هم در دنیا تولید و مورد استفاده قرار می گیرد. کاغذ فلوت به دليل استحكام و انعطاف پذيری آن فقط در صنعت بسته بندی مورد استفاده قرار می گيرد.
پس از آشنایی با انواع کاغذ مخصوص کارتن سازی موجود و متداول نوبت به آشنایی با پارامتر دیگری از کاغذ با نام گرماژ می رسد. مفهوم گرماژ به وزن یک متر مربع از کاغذ اطلاق می شود . به عنوان مثال گرماژ کاغذهای پرینتر خانگی و اداری 70 الی 80 گرم می باشد که بیانگر این است که این کاغذ در ابعاد یک متر در یک متر آن 70 یا 80 گرم خواهد بود.
کاغذ مخصوص کارتن سازی در ایران عمدتا دارای گرماژی حدود 125 و 200 گرم می باشد. ولی در ایران و دنیا گرماژهای دیگری نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
کاغذ مخصوص کارتن سازی و مراحل تولید آن :
بعد از تهیه پالپ از چوب، ضایعات چوبی یا مواد بازیافت، نوبت به تولید کاغذ می رسد. فرایند تولید کاغذ صرف نظر از نوع کاغذ و اندازه طول و خصوصا عرض آن در تمام دستگاه ها و کارخانه های کاغذ سازی یکسان است.
خمیر پالپ ابتدا در یک مخلوط کن قرار داده می شود و همچون خمیر نانوائی ورزیده می شود. در این مرحله مواد افزودنی لازم مانند رس برای ایجاد رنگ تیره و یا نشاسته برای ایجاد مقاومت بیشتر به خمیر افزوده می شود. مواد افزودنی نسبت به کارایی کاغذ و مصارف عمده آن بسیار متفاوت است. در ادامه مراحل تولید کاغذ مخصوص کارتن سازی را با هم مرور می کنیم.
سیستم و بخش ورودی مواد
ورود مواد به ماشين كاغذ سازی مرحله اول خواهد بود و همان گونه که گفته شد عمليات تنظيم، اندازه گيری، رقيق سازی و اختلاط با هر نوع افزودنی ضروری و سرانجام غربال و پاكيزه سازی دوغاب كاغذ سازی انجام می شود. سيستم ورود مواد از مخزن ماشين شروع می شود و تا دريچه هد باكس ادامه مي يابد. گاهی، بعضی مخازن مواد و پالاينده ها را هم جزئی از اين حلقه به شمار می آورند. به عبارتی کار اصلی سيستم ورودی مواد، مخلوط كردن خمير با آب سفيد و انتقال مواد حاصل به هد باكس را بر عهده دارد.
پخش كننده خمير روان
هدف اين سيستم، توزيع يكنواخت جريان مواد در تمام طول ماشين است.
هد باكس تحت فشار
جعبه ای با فشار داخلی است و الياف را روی توری متحرك شكل دهنده الياف و تشكيل دهنده كاغذ توزيع می كند. در واقع كار اصلی هد باكس اين است كه خمير را كه به وسيله پمپ، جا به جا شده است بگيرد و آن را به شكل يكنواخت و هم اندازه با عرض ماشين كاغذ سازی در آورد و با سرعت مناسب به روی توری ميز كاغذ سازی بريزد.
توری فوردرينير
توری فوردرين، توری متحرك و بی انتهايی است كه الياف را به لايه نمدی تبديل می كند و اين امكان را به وجود مي آورد كه آب موجود در خمير بر اثر مكش از آن خارج شود.
توری بين دو استوانه بزرگ امتداد يافته است، استوانه اول در نزديكی هد باكس و استوانه دوم در انتهای ميز قراردارد. استوانه اول جامد و تو پراست و صرفا به عنوان نگهدارنده توری در سيستم فوردرينير عمل می كند ولی استوانه دوم تو خالي و مشبك بوده و مجهز به پمپ های مكنده است و از ورقه آبگيری می كند.
بخش پرس کاغذ مخصوص کارتن سازی
لايه خمیر پخش شده با عبور از چند پرس متوالی آب بيشتری از دست می دهد و نمد حاصل متراكم تر می شود . هدف اصلی عمليات پرس خارج ساختن آب و ايجاد استحكام در كاغذ است. مي توان عمليات پرس را دنباله فرآيند آب زدايی از ورقه دانست كه قبلا روی توری آغاز شده است.
بخش خشك كن کاغذ مخصوص کارتن سازی
پس از مرحله پرس كاغذ وارد بخش خشك كن می شود تا آب باقيمانده در آن تبخير شود. در ماشين های كاغذ سازی، انرژی گرمايی مورد نياز برای خشك كردن، با پيچاندن كاغذ، بر روی يك سری استوانه های بزرگ پر از بخار به كاغذ منتقل می شود . با تماس كاغذ تر حاصل با چند استوانه خشك كن (بخاری)، آب باقيمانده حذف و تماس بين الياف بيشتر مي شود.
اتو زنی کاغذ مخصوص کارتن سازی
اتو زنی يك اصطلاح كلی است كه معنی آن پرس كردن با استفاده از استوانه ها (غلتك ها) است . بر اثر عمليات اتو زني، كاغذ باز فشرده و یکنواخت می شود. عموما، اتو زنی روی كاغذ خشك انجام مي شود اما در مواردی، عمل اتو زنی روی كاغذی نسبتا تر انجام می شود. هدف مهم ديگر اتو زنی، بهبود يكنواختی كاغذ و ضخامت آن در جهت عرض ماشين است كه از نظر جمع آوری كاغذ به صورت حلقه (رول) دارای اهميت است. كاغذ از ميان غلتك های فلزی عبور می كند و عمل اتو انجام می شود تا ضخامت آن كم و گاها به صورت كنگره ای بعنوان کاغذ فلوت از غلتك خارج شود.
بخش جمع آوری کاغذ مخصوص کارتن سازی
پس از خشك كردن کاغذ مخصوص کارتن سازی و اتو زنی، لازم است كاغذ توليد شده را به نحو مطلوب جمع كنند تا مصرف آن آسان باشد. به اين منظور از قرقره های طبلی بزرگ استفاده مي شود .
اين قرقره با موتور های قوی كار می كند تا قدرت كشيدن كاغذ از ميان غلطك های اتو زنی و پيچاندن آن به دور خود را داشته باشد. كاغذ خشك شده و اتو خورده به دور قرقره های بزرگی پيچانده شده و از مدار توليد خارج می شود .
در ویدئو زیر مراحل و خط تولید کاغذ را میتوانید مشاهد نمائید .
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره کاغذ مخصوص کارتن سازی و تولید و سفارش انواع جعبه و کارتن در اصفهان با کارتن سازی مارال تماس بگیرید .
09133083071
حسین آقایی
