به تغییر چهره یک شیء از دید معمولی به منظور پنهان کردن ازدید افراد و اشیاء میباشد. مفهوم کلی استتار ، هم رنگ و هم شکل کردن رزمنده ، تجهیزات و تاسیسات با محیط اطراف.
اختفاء یا پنهان کاری به تمام اقداماتی گفته می شود که مانع از قرار گرفتن تاسیسات و تجهیزات در دید دشمن گردیده و یا تشخیص تاسیسات و تجهیزات و همچنین انجام فعالیت های خاص را برای او غیر ممکن یا مشکل میسازد.
روش یا فنی است از تک که در آن نیروهای مانور کننده ، بدو قسمت تقسیم میشوند و هر قسمت متناوبا پیشروی قسمت دیگر را با آتش میپوشاند ، هنگام هجوم هر دو قسمت به هم می پیوندند
این آتش به منظور بر هم زدن استراحت ، متوقف کردن حرکت و پائین آوردن سطح روحیه دشمن اجراء میشود .
آتشی است که بمنظور حفاظت عده های مامور تازش ، هنگامی که در برد جنگ افزارهای کالیبر کوچک دشمن قرار گرفته اند اجراء میگردد.
عبارتست از تودهای از آتشهای پیش بینی شده که طبق یک برنامه زمانی و بمنظور یک تک اجرا میشود.
محل و یا مرکزی است با تامین کافی که در آنجا کلیه نقشه و وضعیت های عملیاتی برابر آخرین وضعیت به منظور توجیه فرمانده و اعضاء ستاد و هر گونه اقدامات مهم و لازم دیگر نگهداری میشود.
محلی است که چادرها ، کلبه ها و یا ساختمانها به طور موقت جهت انجام امور آموزشی و غیره در آن برپا و ساخته میشود.
آگاهی از خطر یا تهدید و آمادگی برای هر نوع عملیات را آمادهباش گویند.
حمله، پیش روی، تک
حالت و وضعیت نیرو به منظور پیشروی و حمله به دشمن ، انهدام نیرو ، تصرف زمین ، کشف توان دشمن و مشابه آن را آفندی میگویند.
کلمه رمز یا صدای مشخصی است که به منظور تشخیص هویت بین نگهبانان ، گشتیها و عابرین مجاز به کار میرود و معمولاً از سه جزء تشکیل شده است . مانند: صنوبر، تپانچه، رساله..
واژهای است مورد استفاده در جنگ و عملیاتی که به پیوستن یگانها و نیروها به یگان دیگر اطلاق میشود. الحاق عملی است ظریف و بایستی سعی گردد دو یگان به عدههای خودی آسیب نرسانند.
هرگونه صدا و یا هرگونه علائم قراردادی که تهدید و یا خطری را به آگاهی همگان برساند.
گوش دادن و ضبط مخابراتی که به منظور کسب خبر برای ارسال به دیگران انجام میشود.
شامل آن تعداد از پرسنل، آماد و خودروهایی است که برای پشتیبانی لجستیکی یک یگان مورد نیاز است. ردههای تشکیل دهنده بنه عبارتند از گروهان، گردان و تیپ.
مقدار مهماتی است که با پرسنل و وسایل سازمانی یگان حمل میشود.
بررسی منظم و منطقی کلیه عوامل موثر بر مأموریتی که باید انجام شود.
عبارت است از هر گونه عملی که با استفاده از کلیه وسایل و امکانات موجود به منظور جلوگیری و مقاومت در مقابل پیشروی دشمن و انهدام حمله کننده انجام میشود.
عبارت است از بکارگیری مستقیم جنگ افزار ، به منظور خنثی نمودن و یا کاهش اثرات عملیات خصمانه هوایی، زمینی، دریایی، نفوذی و خرابکارانه بر روی اهداف مورد نظر.
به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که مستلزم به کارگیری جنگ افزار نبوده و با اجرای آن میتوان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیر نظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده و یا میزان خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد.
جایی است که در مقابل اصابت ترکشها و امواج ، مستحکم و ایمن باشد و بتواند جان انسان را حفظ و آوار را تحمل نماید.
تکی است که با تمام یا قسمتی از نیروی احتیاط علیه نیروی تک کننده دشمن که در یک منطقه پدافندی رخنه کرده ، انجام میگیرد.
پوشش به معنای پنهان سازی و حفاظت تاسیسات ، تجهیزات ، تسلیحات و نیروی انسانی در برابر دید و تیر دشمن می باشد .
حرکات بسوی دشمن و نزدیک شدن به او را پیشروی گویند
یک عمل آفندی است که بمنظور اجرای ماموریت محوله انجام میگیرد ، حمله کردن
حمله کردن، هجوم بردن، دانش و هنر بکار بردن نیروها را در رزم تاکتیک گویند.
عملی است آفندی (تعرضی) که علیه یک نیروی در حال عقب نشینی که در صدد قطع تماس می باشد ، انجام میگیرد.
محلی است که در مواقع اضطراری با حملات موشکی و هوایی غافلگیرانه که فرصت رفتن به پناهگاه وجود ندارد مورد استفاده قرار میگیرد؛ و میتواند تا حدودی جان انسان را در مقابل بمباران حفظ کند.
یک عملیات نظامی است که در جهت بهره برداری صحیح و منطقی از وسایل مخابراتی و در حقیقت از انرژی الکترو مغناطیس است و برای کاهش یا جلوگیری از بکاربردن این وسایل بوسیله دشمن نیز بکار میرود.
شامل تبلیغات و سایر اقدامات طرحریزی شده است که بمنظور نفوذ در عقاید، احساسات، رفتار و تمایلات گروههای هدف (دشمن ، بیطرف و دوست) در پشتیبانی و حمایت از خط مشیهای جاری ، اهداف و یا طرحهای نظامی اجراء میگردد.
یک حالت تشنج بینالمللی است که در آن کلیه اقدامات سیاسی، اقتصادی، تکنولوژی، اجتماعی، روانی، شبه نظامی و نظامی علیه کشور هدف برای رسیدن به هدفهای ملی انجام میشود و هنوز به جنگ گرم که در آن از نیروهای مسلح استفاده میشود، تبدیل نگردیده است.
نوعی از عملیات رزمی است که بوسیله گریختن، دشمن را فریب داده و سپس به او حمله کرده و تلفاتی به وی وارد میکنند.
عبارت است از غذای مجازی که برای مصرف روزانه یک رزمنده در نظر گرفته میشود.
یک حرکت فردی است که معمولاً از یک موضع پوشیده به موضع پوشیده بعد که غالباً تحت آتش توپخانه یا جنگ افزارهای کالیبر کوچک، توسط افراد انجام میشود ـ مسافتی که توسط یگان در حال پیشروی خیز به خیز در یک حرکت پیموده میشود.
روشی است مورد استفاده در رزم بمنظور نزدیک شدن یک یا چند نفر به مواضع دشمن و یا به عبارت ساده تر یک رزمنده با برخاستن از سنگر حداکثر در مدت پنج ثانیه به سرعت بایستی خود را به سنگر بعدی برساند؛ و این کار به طور متوالی تا نقطه مورد نظر ادامه مییابد.
محل برخورد دو دامنه را در بالا که محل تقسیم آب باران نیز میباشد. خط الرأس جغرافیایی گویند.
خط تغییر شیبی است پائینتر از خط الرأس جغرافیایی روی شیب به طرف دشمن که میتوان از آنجا انتهای دره یا خط القعر را دید.
وقتی دو دامنه یکدیگر را در قسمت پائین قطع کند خط القعر ایجاد میشود. آبهای باران در خط القعر جمع شده و جریان پیدا میکنند.
برای ایجاد هماهنگی در حرکت و آتشها بین دو یگان بکار رفته و منطقه مسئولیت هر یگان را مشخص میکند.
معمولاً در تک شبانه در آن طرف هدف خطی تعیین میشود تا حد پیشروی را معلوم سازد مانند رودخانه، جاده و غیره که در شب قابل رؤیت باشد.
خطی است که بمنظور هماهنگی آغاز تک (حمله) عناصر مقدم یگان تک ور تعیین میشود.
جان پناهی است که به جای سنگر و مواضع جنگ افزار و غیره به کار میرود، هنگامیکه شرایط خاک یا سطح آب زیر زمینی امکان حفر زمین را به اندازه کافی میسر نسازد. تحت این شرایط یا مواردی دیگر میباید بالای سطح زمین خاک انباشته شود که شکل دیوار حفاظتی در آید.
حادثه پیشآمد نادر و شدیدی که در یک محیط طبیعی به انسان بروز میکند؛ و به شکل نامطلوبی بر جان و مال یا فعالیت انسانها تاثیر میگذارد.
این تاثیر ممکن است به حدی باشد که باعث سانحه گردد یا ممکن است سانحهای در پی نداشته باشد.
مجموعه فعالیتهایی است که می توان با انجام آن از بروز و استمرار سوانح که جان و مال مردم را تهدید میکند جلوگیری کرد یا در صورت بروز، آثار ناشی از آن را کاهش داد.
کلیه اقدامات جهت جلوگیری از تجاوز هوایی دشمن به حریم هوایی یک کشور و شهر انجام میشود را دفاع نظامی گویند. این دفاع را دفاع مستقیم نیز میگویند.
تکی (حملهای) است محدود به داخل مواضع دشمن که برای اجرای ماموریت ویژه ای و بدون قصد نگهداری زمین انجام میگیرد.
یک فرد نظامی است در عملیات منظم و یا یک فرد شبه نظامی یا غیر نظامی است در عملیات نامنظم که در یک محل مرتفع و متناسب تمام منطقه مسئولیت دیدبانی را زیر نظر دارد.
حرکت عدهها، وسایل مربوطه بشکل پیاده یا سواره با روشی ثابت و منظم برابر دستور.
عبارت است از رزم با دشمن در فاصله نزدیک و با استفاده از جنگ افزارهای کالیبر کوچک، سرنیزه و جنگ افزارهای دستی دیگر.
زمانی است که عناصر یگان تک کننده از خط عزیمت عبور مینمایند.
زمانی است که ستون (راهپیمایی) از نقطه رهایی میگذرد.
برآیند و اثر حادثه که موجب بروز تلفات جانی، خسارات مالی، نابودی خدمات ضروری و ...... میشود.
پیامد ثانویه ندارد یا اگر دارد از سانحه اولیه کوچکتر است.
به دنبال خود، سوانحی به بزرگی خود یا بزرگتراز خود را به وجود میآورد مثال خشکسالی و قحطی - جنگ و مهاجرت سریع و شدید.
به مجموعه تجهیزات و وسایل که رزمنده بکار میبرد ساز و برگ گویند.
زمان اعلام بیداری (به وسیله شیپور، صوت، رادیو ) در مراکز آموزشی را ساعت ” س“ نامند؛ و بر مبنای این زمان ساعتهای کار روزانه تعیین و برابر آن عمل میشود.
چنانچه نفرات پیاده پشت سر هم و خودروها (از هر نوع) دنبال هم قرار گیرند خطی را تشکیل میدهند بنام ستون، ممکن است ستون در یک یا دو و یا سه خط و یا بیشتر تشکیل شود.
زمانی است که در آن موقع کلیه فرستنده ها و گیرندهها خاموش هستند.
موضعی است که در منطقه پدافندی تهیه شده و طوری انتخاب میشود که دارای میدان دید و تیر مناسب، حفاظت و اختفاء بوده و حداکثر قدرت آتش را بر روی هدفهای پیشروی دشمن داشته باشد.
نیروهایی هستند که از لحاظ سازمان، آموزش، تجهیزات و مأموریت در سطحی پائینتر از نیروهای نظامی هر کشور قرار داشته و یا تقریبا مشابه آنها باشند.
تاخت ناگهانی در شب بر دشمن، غافلگیر کردن دشمن در شب، تک شبانه توام با غافلگیری.
شیب و ضد شیب نسبت به محل دشمن مشخص میشود. دامنهای از بلندی که سمت به دشمن قرار گرفته شیب و آن طرفی که پشت بلندی واقع شده و از دید زمینی دشمن محفوظ باشد ضد شیب نامیده میشود.
عبارت است از جلوگیری از کاربرد و مصرف نامتناسب نیروها در صحنه عملیات، بمنظور بکار بردن تمامی نیروها در محل و مکان مناسب و مورد نظر فرمانده.
منطقه یا محلی از زمین است که تصرف و کنترل آن برای هر یک از طرفین درگیر در رزم، مزیت شایانی در بر دارد.
جماعت، شماره، تعداد. در کاربرد نظامی عبارت است از عوامل پرسنلی تابعه یک سازمان از نظر کمیت یا تعداد.
نوعی از حرکات به عقب است که در آن تمام یا قسمتی از نیروهای درگیر با دشمن قطع تماس کرده و به عقب حرکت میکنند.
نوعی از حرکات به عقب است که در آن نیروی عمل کننده بدون درگیری قطعی، بیشترین تأخیر و تلفات را به دشمن که در حال پیشروی است وارد میآورد، به عبارت دیگر، کمترین فضا (زمین) را با بدست آوردن بیشترین زمان با دشمن مبادله میکند.
یکی از اصول جنگ میباشد، وارد ساختن ضربت به دشمن در زمان، مکان و حالتی که آمادگی پذیرش و واکنش لازم علیه آنرا نداشته باشد و از هر جهت غافلگیر شده باشد.
عبارت است از حیله و نیرنگهای جنگی بمنظور گمراه ساختن دشمن از قصد و طرح عملیاتی نیروهای خودی و یا بلعکس.
دستگاهی است مجهز به عقربه مغناطیسی که با آن چهار جهت اصلی و با گراهای مغناطیسی سمت های مورد نظر را تعیین میکنند.
عبارت است حمله یا تک توام با غافلگیری به دشمن که در حال حرکت بوده و یا بطور موقت متوقف شده است، هدف کمین دستگیری یا انهدام نیروی دشمن میباشد.
کالک صفحه شفافی است که از یک کاغذ مخصوص و برای کشیدن نفشههای عملیاتی از آن استفاده میشود.
محدود کردن عملیات به یک منطقه باریک بوسیله موانع طبیعی و یا مصنوعی و یا آتش و بمباران، جداسازی عده و یا ستونهای دشمن از یکدیگر.
کیسهای است معمولا برزنتی که برای نگهداری لباس و وسایل شخص رزمنده بکار میرود.
نوعی رختخواب سبک است که به صورت کیسه تهیه شده و نظامیان در عملیات صحرایی ویا هنگام رزم برای خوابیدن از آن استفاده مینماید.
گروه مسلحی است از یک یگان که برای انجام ماموریتهای شناسایی، رزمی یا هردو برگزیده و اعزام میشوند.
در مواضع پدافندی به جلوترین حد منطقهای که در آن نیروهای رزمی برای هماهنگی، پشتیبانی آتش و مانور یگانها استقرار مییابند، لبه جلو منطقه نبرد گفته میشود.
شامل کلیه فعالیتهایی است که مربوط به امور آماد، ترابری، تعمیر و نگهداری، تخلیه، بستری کردن، خدمات ساختمان و امور کارگری میگردد.
در کاربرد نظامی به خطی اطلاق میشود که در روی آن حرکات و ارتباطات یگانهای نظامیانجام میگیرد.
گذرگاه، محل عبور، راه باریکی که از یک منطقه خطرناک و یا جنگل و غیره برای عناصری با استعداد مشخص ایجاد میشود.
در کابرد نظامی هرگونه عارضه طبیعی یا مصنوعی که انجام حرکات نظامی را کند، متوقف ، کانالیزه یا منحرف کند مانع گویند.
محل یگان یا جنگ افزار را که از آنجا به دشمن تیراندازی میشود ، این محل برای جنگ افزارهای سنگین موضع تیر نامیده میشود.
زاویه رویت یک جسم یک متری در فاصله هزار متری یک میلیم گویند، یک هزارم متر