یکی از وسایل مهم و ضروری در کارگاه های صنایع چوب دستگاه گندگی است. به عبارتی می توان این دستگاه را در بین اره های تابلویی و رومیزی وسیله ای دوست داشتنی دانست. شاید به این دلیل است که صنعتگر باید فقط با تنظیم صحیح دستگاه انتظار چوبی صاف و یکدست را داشته باشد. زیرا عمل جابجایی و رنده کردن چوب را به صورت خودکار انجام می دهد و فقط باید دستگاه را تغذیه کنید.
پس از توضیحات بالا باید این دستگاه را بیشتر معرفی کنیم. معمولاً در آخرین مرحله ساخت یک تکه چوب از گندگی استفاده می شود. ابتدا چوب را با دستگاه رنده رومیزی یا دستگاه های سه منظوره موجود در کارگاه های نجاری به صورت یک تکه در می آورند و سپس توسط اره نواری به اندازه های دلخواه بریده می شوند و سپس با استفاده از گندگی، چوب بریده شده صاف و یکدست تراشیده می شود.
دستگاه نجاری از قطعات مختلفی تشکیل شده است که به معرفی هر یک از این قطعات می پردازیم.
در این مقاله به دستگاه های تمام اتوماتیک نجاری با تنظیمات حرفه ای نمی پردازیم و هدف ما در این آموزش معرفی ابزارهای رایج در کارگاه های نجاری می باشد.
این دستگاه همانند اره های فلیک و سه کاره در مدل های سه فاز و تک فاز موجود می باشد. مدل های سه فاز قدرت و سرعت بسیار بیشتری دارند و بعد از کار با این مدل ها متوجه تفاوت آن خواهید شد. پس اگر کارگاهی دارید که مجهز به برق سه فاز است حتما از مدل های سه فاز استفاده کنید.
ماشین آلات گندگی از نظر هدایت صفحه نمایش و تنظیم آن به دو گروه تقسیم می شوند:
در نوع اول صفحه تنظیم ضخامت تنها با استفاده از دو دکمه جابجا می شود که یکی صفحه را بالا می برد و دیگری آن را پایین می آورد.
به این ترتیب، اندازه مورد نیاز تنظیم می شود. در این ماشین ها یک بالابر دستی نیز وجود دارد که در مواقعی که بالابر اتوماتیک از کار افتاده یا نیازی نیست استفاده شود. در نوع دوم، بالابر با دست حرکت می کند و صفحه نمایش را در صورت نیاز به بالا یا پایین تنظیم می کند.
این کلید تقریباً در هر دستگاهی وجود دارد و نیازی به بحث بیشتر در این مورد نیست.
در تمامی دستگاه ها صفحه متحرکی وجود دارد که با چرخاندن اهرم جلوی دستگاه قادر خواهید بود اندازه صفحه نمایش را با توجه به نیاز خود تغییر دهید و میزان باری را که باید از روی چوب بردارید مشخص کنید.
در همه دستگاه ها نشانگر وجود دارد که فاصله بین صفحه و تیغه را نشان می دهد. به عبارت دیگر، قبل از روشن کردن دستگاه، باید اندازه صفحه را با توجه به نیاز خود تنظیم کنید.
قبل از چرخاندن اهرم تنظیم ارتفاع، باید مطمئن شوید که اهرم قفل دستگاه باز است و صفحه می تواند حرکت کند. بنابراین از اهرم سمت چپ پیچ تنظیم ارتفاع برای ثابت نگه داشتن فاصله بین تیغه و صفحه استفاده می شود.
زیرا به دلیل لرزش دستگاه امکان چرخش پیچ تنظیم ارتفاع وجود دارد. بنابراین اگر به ارتفاع دلخواه خود رسیده اید، حتما با استفاده از این اهرم صفحه نمایش را ثابت نگه دارید. چرخاندن اهرم به چپ قفل صفحه را باز می کند و با چرخاندن اهرم به راست صفحه قفل می شود.
معمولاً اهرم دیگری در خاک وجود دارد که نیم دور حرکت می کند. این اهرم به گیربکس خاکی متصل می شود و سرعت چرخش غلتک رانش رو به جلو را تنظیم می کند. این حرکت به دو صورت آهسته و سریع انجام می شود.
در برخی از دستگاه های گندگی حرفه ای تر، اهرمی وجود دارد که به عنوان ترمز عمل می کند و مانع از حرکت چوب به جلو می شود. این اهرم به نام (ترمز پیشروی قطعه) استفاده می شود.
گاهی پیش می آید که سطح چوب ناصاف است، ضخامت چوب در برخی قسمت ها بسیار زیاد است و دستگاه قادر به رنده کردن قسمت ضخیم نخواهد بود. برای این منظور برای جلوگیری از فشار بر دستگاه از ((ترمز پیشروی قطعه)) استفاده می شود.
