یکی از دغدغه هایی داوطلبان کنکور سراسری، آگاهی از روش های صحیح مطالعه برای کنکور است.
به دلیل زیاد بودن حجم مطالب و نیاز به مطالعه عمیق آن ها، آشنایی داوطلبان با روش های صحیح درس خواندن، باعث می شود هم معدل آن ها که در کنکور سراسری تاثیر دارد بالا شود و هم مطالب را به صورت عمیق و مفهومی مطالعه کنند.
برای برخی از افراد مطالعه کار بسیار سخت و طاقت فرسایی است. این افراد خیلی زود از درس خواندن خسته می شوند و یا باید بارها یک متن را بخوانند تا متوجه شوند. گاهی اوقات حتی ممکن است پس از بارها خواندن یک متن، باز هم آن را متوجه نشوند. گاهی هم پیش آمده که دانش آموزی با وجود ساعت ها مطالعه، باز هم تراز پایینی کسب کرده است. مثلا دانش آموزی با 8 ساعت مطالعه در روز، توانست به تراز 4300 برسد، اما همین دانش آموز با به کارگیری روش های صحیح مطالعه برای کنکور و با همان ساعت مطالعه در روز، توانست خود را به تراز 7000 برساند.
حواس پرتی و عدم اطلاع از روش های درس خواندن برای کنکور، یادگیری را به میزان زیادی کاهش می دهد. مطالعه اصولی و فعال باعث می شود که مشکل اکثر این افراد کاهش یابد.
به راستی چرا برخی از افراد می توانند تمرکز حواس و انگیزه زیادی برای درس خواندن داشته باشند و برخی دیگر نمی توانند؟ از دلایل عمده ی آن عدم تمرکز و یا شیوه مطالعه ی نادرست است؛ این که دانش آموز نمی داند چگونه وارد مبحث درسی شود و چه مقدار زمان بگذارد؟ کدام قسمت ها را دقیق تر مطالعه کند و یا اینکه چه زمانی به مرور بپرازد؟ جواب همه این سوالات بستگی به نحوه درس خواندن صحیح و افزایش تمرکز حواس دارد.
باید حواسمان باشد کیفیت مطالعه را همگام با کمیت مطالعه حفظ کنیم. چه بسا بکارگیری یک سری نکات ساده، باعث شود سرعت فرآیند یادگیری افزایش و ساعات مطالعه ی یک درس کاهش یابد. می توانیم ساعاتی را که برای مطالعه آن درس در نظر گرفته ایم به دروس دیگر اختصاص دهیم. همچنین آگاهی از روش درس خواندن صحیح، باعث می شود بازده مطالعه داوطلب در دروسی که دوست ندارد افزایش یابد و با لذت بیشتر آن ها را پیگیری کند.
در ادامه به بررسی روش های مطالعه برای کنکور می پردازیم.
شما با حجم انبوهی از درسها و مطالب روبهرو هستید اما نگران نباشید با استفاده از فاصلهگذاری و پیشخوانی میتوانید همهی این مطالب را طی چند ماه چندین بار مرور کنید. مرور چندباره با فاصلهگذاری نقش کلیدی در به خاطر سپردن اطلاعات لازم دارد.
پیشخوانی روشی است برای دستهبندی اطلاعات بهگونهای که مدیریت آن ساده باشد. فرض بر این است که همزمان با آماده شدن برای کنکور در کلاسهای درس هم شرکت میکنید؛ اگر اینطور نیست این روش را روی برنامه و کتابهای درسیتان پیاده کنید. درس و موضوعات مربوط به هر روز را یک روز قبل بخوانید. مطالب مهم و کلیدی را که به روشهای دیگر مشخص نشدهاند، هایلایت کنید، اما از هایلایت کردن جملهی اصلی هر پاراگراف (معمولا جملهی نخست هر پاراگراف که شامل محتوای اصلی آن بند است) خودداری کنید.
در کلاس یادداشت بردارید. یادداشتهایتان باید منظم و بهگونهای باشد که به راحتی امکان مرور آنها همزمان با مرور فصلهای مختلف را فراهم کند. با توجه به اینکه مطالب را از پیش خواندهاید یادگیری مؤثرتری خواهید داشت.
اکنون که آموزش و درک مطالب را پشت سر گذاشتهاید، هنگام بازخوانی مطالب تنها عنوانها، جملهی اصلی (جملهی نخست هر پاراگراف)، قسمتهایی که نویسنده بر آنها تأکید کرده است و بخشهای هایلایت شده خودتان را بخوانید. در پایان خلاصهی هر فصل شامل جمعبندی مطالب بیانشده در آن فصل را بخوانید.
بیشتر نکتههای مهم و کلیدی در عنوانها، جملههای اصلی پاراگراف، متنهای مشخصشده (با حروف قطور، مورب یا روشهای دیگر) و قسمتهایی است که خودتان هایلایت کردهاید. مثلا جملهی اصلی شامل نکتهی کلیدی هر بند است و باقی جملات برای توضیح بیشتر بیان میشوند. پس اگر پیش از این تمام فصل را خوانده باشید اکنون با مرور جملهی اصلی هر بند موضوع اصلی آن پاراگراف را به یاد میآورید. با این روش مطالعهی هر فصل به جای یک ساعت یا بیشتر، تنها 5 تا 10 دقیقه زمان میبرد و شما برای مرور چندبارهی مطالب با فاصلهگذاری که نقش حیاتی در به یاد سپردن مطالب دارد، فرصت خواهید داشت.
در کنار مطالعهی مطالب مطابق با برنامهریزیتان، هر روز یادداشتهایتان را مرور کنید، چون این مطالب را خودتان نوشتهاید، مطالعهی آنها زمان زیادی نمیگیرد. همچنین با این روش در نخستین مواجههی مغز با اطلاعاتی که برای آزمون لازم دارید، ارائهی بینقصی خواهید داشت.
اکنون باید روی تکرار در فاصلههای معین تمرکز کنید تا مغزتان اطلاعات مشابه را بارها و بارها جذب کند و در عین حال با تعیین فاصلهی مناسب (دست کم یک روز) امکان ایجاد پیوند در شبکهی عصبی و تقویت آن را فراهم کنید.
با تکنیک پیشخوانی میتوانید روزانه حدود 300 صفحه را همراه با یادداشتهایی که سر کلاس نوشتهاید، در زمانی حدود 2 ساعت مرور کنید. در نتیجه هر هفته 2400 صفحه را مرور و بنابراین طی چند ماه 20 تا 30 بار مطالب موردنیاز را با فاصلهگذاری مرور خواهید کرد. به احتمال زیاد این مقدار مطالعه برای پوشش مطالب کلی و همچنین جزئیات مسائل کافی است.
شانس موفقیت در کنکور بدون حل تست های آموزشی بسیار پائین است. سرعت عمل در جلسه کنکور و حل سوالات کنکور، نیازمند این است که از قبل آنقدر مدل های مختلف سوالات و تست های متنوعی را حل کرده باشید که در جلسه کنکور براحتی و با سرعت سوالات را جواب دهید.
رتبه های برتر به طور منظم 700 الی 800 تست آموزشی در هر هفته حل می کنند. شما هم باید تست های آموزشی زیادی حل کنید. حل تست برای درس هایی مثل ریاضی و فیزیک، اولویت بیشتری نسبت به مطالعه جزوه این دروس دارد. یعنی حدود 60 الی 70 درصد زمان شما برای حل تست های درس هایی مثل ریاضی و فیزیک که درس های تمرینی هستند، باید سپری شود. اما برای درس های خواندنی اولویت با مطالعه کتاب درسی و سپس جزوه و بعد از آن حل تست های آموزشی است.
پس حتما برای تست های آموزشی را در روش درس خواندن خود قرار دهید. رتبه های برتر کنکور تست های هر کتاب کمک آموزشی را دست کم 6 بار حل کرده اند. بعضی از داوطلبان گمان می کند تست های کنکور یکبار مصرف هستند و تنها یکبار باید حل شوند و دیگر نیازی به مرور آنها ندارند. این کاملا اشتباه است. تست ها را باید چندین بار حل کنید تا خوب بر آنها مسلط شوید.
مطالعه فرمایید کاهش استرس کنکور
در این روش فرد ابتدا متن را میخواند بعد خلاصه آن یا نكات مهم آن را در حاشیه كتاب یادداشت میكند.
از بهترین روش درس خواندن برای کنکور است که شامل شش مرحله زیر می باشد:
در این مرحله شما مطالب را یک دور می خوانید تا یک برداشت کلی از نکات مهم وکلیدی مطالب بدست بیارید.
برای هر قسمت یا فصلی که می خوانید در رابطه با هدفی که از مطالعه این مبحث دارید سوال طرح کنید.
در این مرحله باید مفهومی تر بخوانید. سعی کنید سوالاتی که طرح کردید جواب دهید.
سعی کنید هر مبحثی می خوانید در موردش فکر کنید تا کاملا منظور جمله را بفهمید و درک کنید.
درک مطلب بهترین روش تثبیت مطالب در ذهن شماست.
از حفظ گفتن به شما کمک می کند تا متوجه شوید چه مطلبی را یاد گرفته اید و چه مطلبی را نه؟
از حفظ گفتن باعث تثبیت مطالب آموخته شده در ذهن می شود.
همه ی کتاب را لازم نیست در مرحله مرور مطالب، مرور کنید. فقط بخش های مهم و کلیدی را سعی کنید بدون نگاه کردن به کتاب تمام مطالب مهم را با خود مرور کنید.
این روش یکی از روش های صحیح مطالعه برای کنکور است اما وقتگیر است. اگر شما وقت کافی برای مطالعه دارید حتما از این روش استفاده کنید.
چون اگر مطلب جدید را به این روش مطالعه کنید دیگر برای مرور آن مطلب، لازم نیست از اول این مراحل را طی کنید.فقط کافیست طی دوره های زمانی مناسب مطالب آموخته شده به این روش را مرور کنید.مطالعه به این سبک باعث می شود که مطالب برای همیشه در ذهن شما باقی بماند.
دوستان موفق باشید.