هر کسب و کار و تجارتی برای محاسبه درآمدها و هزینههای خود به یک بخش کلیدی به نام حسابداری و رسیدگی به امور مالی نیاز دارد. با توجه به نوع فعالیت هر بیزینس و شرکت تولیدی فرآیندهای مالی متفاوتی برای آن مورد نیاز است. برای انجام امور مالی و حسابداری مخصوص و متناسب با هر کسب و کار گرایشهای مختلفی از حسابداری وجود دارد، که این حسابدارها به کمک نرم افزار حسابداری می توانند فعالیت های خود را مدیریت نمایند. یکی از این گرایشها حسابداری صنعتی میباشد که در ادامه به توضیح آن میپردازیم.
حسابداری بهای تمام شده و یا همان حسابداری صنعتی که در انگلیسی به نام cost accounting نامیده میشود از لذت بخشترین و در عین حال سختترین قسمتهای حسابداری میباشد. حسابداری صنعتی مخصوص ارگانهای صنعتی و تولیدی میباشد. اگر شرکت تولیدی یک کارگاه کوچک و یا یک کارخانه بزرگ باشد نوع حسابداری مناسب آن همان حسابداری صنعتی میباشد. فرمولهایی که در حسابداری صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند یکسان هستند. تولید کنندگان و صنعتگران برای کنترل موجودیها و ارزیابی نحوه ساخت کالاها جهت کاهش هزینههای تولیدی حسابداری صنعتی را مورد استفاده قرار میدهند. همچنین با به کارگیری حسابداری صنعتی میتوان یک تصمیم درست و منطقی برای قیمت گذاری کالاهای خود اتخاذ کرد.
حسابداری صنعتی یکی از رشتههای حسابداری مدیریت میباشد که در آن تمامی هزینهها مشخص میشوند. منظور از هزینهها در این شاخه هزینههای استاندارد، هزینههای خالص و واقعی عملیات و هزینههای تمامی مراحل تولید میباشد. از دیگر مباحثی که در حسابداری صنعتی مطرح است موضوع تنظیم بودجه، آنالیز انحرافات و مشخص نمودن سودآوری میباشد.
اگر در یک مجموعه تولیدی متخصصان طراحی محصول و مدیران شرکت قصد تولید محصول جدیدی را داشته باشند و یا بخواهند تغییراتی در محصول ایجاد کنند باید بدانند که هزینه تمام شده این محصول چقدر میشود و آیا ایجاد تغییر اقتصادی است یا نه. حسابداری صنعتی در این کار میتواند برای تصمیم گیری بهتر به مدیران شرکتها کمک کند.
حسابداری صنعتی
وظایف یک حسابدار صنعتی چیست؟
بطور کلی میتوان گفت که حسابداری صنعتی برای این است که هزینهها بطور کامل مدیریت شوند و سعی شود که تا حد امکان بدون آسیب رسیدن به سازمان هزینهها کاهش یابد تا در نهایت بتوان سود سازمان را بیشتر کرد. حسابداری صنعتی یک شاخه از حسابداری میباشد که موظف است که تمامی عوامل هزینه را جمع بندی، طبقه بندی، آنالیز و تقسیم و تخصیص نماید. از دیگر وظایف حسابداری صنعتی محاسبه بهای تمام شده تمامی محصولات میباشد.
با توجه به روش اجرایی و دستورالعملهایی که در هر سازمان و شرکتی تهیه و تعریف میشود برای قسمت حسابداری نیز روش کار و وظایف معینی تعریف میشود. وظایف اصلی یک حسابدار صنعتی عبارتند از:
آنالیز و کنترل نمودن بودجهای که سازمان و شرکت مورد نظر برای هزینهها تخصیص داده است به نحوی که با کسری بودجه مواجه نشوند.
همکاری و کمک در مراحل اجرای برنامههای در نظر گرفته شده برای سازمان و برنامهریزی برای اهداف پیش روی شرکت
جمع آوری دادهها و طبقه بندی اطلاعات و همچنین ثبت تمامی گزارشات شرکت برای اینکه با آنالیز این دادهها و گزارشات مدیران شرکت بتوانند برای بهبود وضعیت سازمان تصمیمات درستی بگیرند.
آنالیز نمودن گزارشات مالی و هزینههای شرکت برای اینکه بتوانند در کاهش هزینهها عملکرد مثبتی داشته باشند و وضعیت تولید را بهبود بخشند.
حسابدار صنعتی موظف است تمامی داراییها و اموال سازمان را از جمله مواد اولیه، دستگاهها و ماشین آلات، تمامی تجهیزات و حتی میز و صندلی و بقیه وسایل ریز و درشت مثل همان خودکار را جمع بندی نماید که این کار با کمک و همکاری انبارداران انجام میشود.
پرتال كاركنان چيست؟
یک حسابدار صنعتی باید بتواند با تمامی عوامل و واحدهای شرکت رابطه خوب و موثری داشته باشد تا زمانی که نیاز به دریافت اطلاعات برای انجام امور داشتند بتواند به راحتی آنها را بدست آورند و همچنین بقیه واحدها موظف میباشند که این اطلاعات را دراختیار حسابداران قرار دهند.
گردآوری تمامی هزینههایی که برای شرکت صرف شده است برای اینکه با درآمدهای وارده بتوان سود شرکت را محاسبه نمود.
موجودیهایی که در سازمان و یا شرکت وجود دارد باید مشخص و تعیین ارزش شوند تا با هزینه یابی، کنترل موجودی اقلام و مواد اولیه و محصولات نهایی بتوان به یک جمع بندی کلی رسید.
محاسبه نمودن هزینههایی که در شرکت صرف میشود برای جلوگیری از هزینههای اضافی و غیر مورد نیاز و تلاش برای کاهش آنها
تعیین بهترین روش محاسبه بهای تمام شده با توجه به نوع کسب و کار و فرایند تولید
وظایف حسابدار صنعتی
اصطلاحات و مفاهیمی که در حسابداری صنعتی رواج دارد
کالاهای ساخته شده که منظور همان کالاهایی است که تمام فرایندهای تولید را پشت سر گذاشتهاند و کامل شدهاند.
هزینهیابی که به معنی قیمت تمام شده کالای ساخته شده و همچنین موجودی کالایی که در فرایند ساخت میباشد.
دایره هزینهیابی به دایرهای میگویند که وظیفه بایگانی و نگهداری اسناد مربوط به حسابداری عملیات غیر تولیدی و تولیدی و آنالیز هزینههایی از جمله تولید، توزیع و فروش را برای استفاده مدیریت دارد.
کالای در حال ساخت کالایی است که هنوز به طور کامل ساخته نشده و فرایند تولید را تکمیل نکرده است.
دستمزد همان مبلغی است که بابت فعالیت کارگران در سازمان به آنها پرداخت میشود.
هزینه سربار یعنی هزینههایی که بصورت غیر مستقیم برای تبدیل مواد اولیه به کالای ساخته شده صرف میشود.
هزینههای اولیه که همان مجموع هزینههایی است که بصورت مستقیم برای فرایند تبدیل مواد اولیه به محصول نهایی صرف میشود که شامل هزینههای مواد اولیه و دستمزد میباشد.