بررسی کیفیت و کاربرد لامپ های ال ای دی موجود در بازار
همان طور که می دانید در گذشته برای مصارف روشنایی از لامپ های رشته ای استفاده می شد که به مرور زمان لامپ های کم مصرف فلوروسنت جایگزین آنها شد اما از آنجایی که اینگونه لامپ ها نیز طول عمر پایین و مصرف نسبتا بالایی داشتند به مرور جای خود را به لامپ های ال ای دی (مهتابی ال ای دی) دادند.
لامپ های ال ای دی دارای طول عمر بالا و مصرف بسیار پایین هستند که بیشترین مقدار انرژی دریافتی را به نور تبدیل می کنند، اما برای اینکه بدانیم چرا لامپ های LED در کشورهای پیشرفته طرفداران بسیاری دارد و به سرعت جایگزین لامپ های کم مصرف شده است در صورتی که در ایران اینگونه نیست و مردم دید خوبی نسبت به این لامپ ندارند باید کمی در مورد ساختار داخل این لامپ ها اطلاع داشته باشیم.
LED ها نیز مانند تمام قطعات الکترونیکی دارای ساختار داخلی مختص خود هستند ساختار داخلی ال ای دی های پاور و اس ام دی تقریبا یکسان است بطور کلی اینگونه ال ای دی ها از یک پک خارجی پایه های اتصال کاتدی و آندی (مثبت و منفی) یک پوشش محافظ (لنز) سیم های نازک طلا چیپ LED چسب سیلیکون و هیت سینک تشکیل شده اند که مجموع این موارد ساختار داخلی و خارجی ال ای دی را تشکیل می دهند.
حال برای اینکه بدانید چرا ال ای دی که شما می خرید عمر پایینی دارد باید بدانید که در ساختار LED کدام قسمت ها از همه مهم تر هستند چیپ ال ای دی سیم های نازک طلا و هیت سینک آن از همه ی قسمت ها مهمتر هستند و مهمتر از این سه مورد همان چیپ ال ای دی است در LED های درجه یک که عمری معادل ۵۰۰۰۰ ساعت دارند.
در مهتابی ال ای دی جنس هیت سینک از مس مرغوب است و سیم های نازک نیز واقعا از جنس طلا هستند در این LED ها چیپ ال ای دی نیز وسعت بیشتری دارد که برای مشاهده آن باید لنز روی ال ای دی برداشته شود.
اما ال ای دی های که مردم عموما از بازا ر می خرند و از آن ناراضی هستند جنس هیت سینک در آنها از فلز مس نیست و آلومینیومی است و سیم های نازک نیز از جنس نقره هستند اما از همه مهم تر سایز چیپ led است که از وسعت کمی بر خوردار است در واقع این چیپ LED است که میزان نوردهی ال ای دی و طول عمر آن بدان بستگی دارد هرچه وسعت چیپ ال ای دی بیشتر باشد میزان لومن بر وات آن بیشتر بوده و طول عمر لامپ ال ای دی نیز بیشتر است و برعکس.
یک ال ای دی پاور درجه یک- یک واتی باید میزان لومن بر وات آن ۱۱۰ تا ۱۲۰ باشد و میزان جریان مصرفی آن نیز ۳۲۰ میلی آمپر است که اگر ال ای دی ها را درجه بندی کنیم ال ای دی های درجه پنجم دارای میزان لومن بر وات ۶۰ تا ۷۰ هستند وجریانی حدود ۱۲۰ میلی آمپر مصرف می کنند.
خوب حالا معلوم شد که چرا یک ال ای دی با توان و ظاهر یکسان از قیمت متفاوتی برخوردار است.
در بازار برای اینکه محصول عرضه شده برای فروشنده به صرفه باشد از پایین ترین درجه ال ای دی هیت سینک و درایور استفاده می شود و فروشنده آن محصول را با کم ترین قیمت می فروشد که در این روند این خریدار است که متضرر می شود و فروشنده سود خود را برده به همین دلیل است که ال ای دی هایی که می خرید عمر پایینی دارد.
درایورهای موجود در بازار به دو دسته خازنی و سوئچینگ تقسیم می شوند که درایورهای خازنی در توان های پایین دارای راندمان مناسبی بوده و در توان های بیش از ۵ وات راندمان شان کاهش می یابد و مناسب مهتابی ال ای دی نیستند بدین منظور استفاده از درایورهای سوئچینگ در توان های پایین و همچنین بالا مناسب تر است زیرا از راندمان خوبی بر خوردار هستند برتری درایور های سوئچینگ نسبت به درایور های خازنی سبب شده که در محصولات درجه یک از اینگونه استفاده شود اما در شرکت هایی که می خواهند محصولات مشابه و با قیمت پایین عرضه کنند.
در محصولات خود از درایورهای خازنی استفاده می کنند که حتی اگر قطعات مونتاژ شده در ساخت درایور مرغوب و درجه یک باشد دارای تلفات بسیاری است و وات واقعی محصول بیشتر از آنی است که روی آن نوشته می شود.
درایور های سوئچینگ نیز زمانی خوب و قابل اطمینان هستند که قطعات استفاده شده در ساخت آن ها مرغوب و درجه یک باشد در واقع درایورهای سوئچینگی در بازار وجود دارند که میزان جریان دهی آن ها پایین تر از جریان استاندارد برای روشن کردن ال ای دی ها است و یا نمی توانند جریان ثابت قابل قبول در خروجی تامین کنند (تلرانس جریان خروجی بالای در عمل دارند) و یا از قطعات نا مرغوب ساخته شده اند که این خود باعث کاهش عمر و عدم عملکرد مناسب محصول می گردد.
استفاده از این درایورهای نامرغوب به LED ها نیز آسیب می رساند و باعث کاهش طول عمر ال ای دی می گردد.
در واقع برای روشن کردن هر لامپ ال ای دی با توان های مختلف نیاز به استفاده از درایوری است که بتواند توان و جریان مورد نیاز لامپ را تامین کند بعنوان مثال دریک لامپ ۹ وات درایور مورد استفاده باید بتواند توان ۹ وات را با جریان ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلی آمپر (برای ۹ عدد ال ای دی ۱ وات) تامین کند که در اینصورت درایور مناسب است اگر جریان تامین شده تا ۲۷۰ میلی آمپر هم باشد خوب و قابل قبول است.
اما درایور هایی هستند که جریاتی حدود ۱۲۰ میلی آمپر دارند که برای پایین آمدن قیمت محصول از آن ها استفاده می شود که این درایور ها از کیفیت ساخت و راندمان پایینی بر خوردار هستند و این خود باعث کم شدن نور دهی ال ای دی و طول عمر محصول می گرد.
برند های قابل قبول ال ای دی در ایران از قرار ال ای دی ادیسون، اپی استار، ال ای دی کری، ال ای دی جنیسیس، ال ای دی بریجلوکس و درایور قابل قبول درایور مین ول است که دارای استانداردهای کافی می باشند.
عامل موثر بعدی در میزان طول عمر یک لامپ ال ای دی استفاده از هیت سینک مناسب است همان طور که می دانید این چیپ ال ای دی است که با عبور جریان از آن نور تولید می شود سایز این چیپ ها بسیار کوچک است اما حرارتی که بر اثر عبور جریان تولید می شود بسیار بالاست برای دفع این حرارت معمولا ال ای دی ها را بر روی هیت سینک هایی از جنس آلومینیوم با استفاده از خمیر سیلیکون می چسبانند که این خمیر نیز خود انتقال دهنده ی حرارت است.
حال اگر وات ال ای دی مصرفی بالا باشد بهتر است که از هیت سینک آلومینیومی پره دار استفاده شود زیرا حرارتی که در پایه های ال ای دی تواید می شود حدود ۷۰ تا ۹۰ درجه سانتیگراد است که باید به محیط انتقال داده شود تا ال ای دی آسیب نبیند که باز هم جنس این هیت سینک های آلومینیومی متفاوت است.
دارای انواع مرغوب و نامرغوب می باشند که باز هم برای پایین آوردن قیمت لامپ ال ای دی در بسیاری از لامپ های موجود در بازار حتی از هیت سینک آلومینیومی نامرغوب هم استفاده نشده است و از بدنه ای پلاستیکی برای لامپ استفاده کرده اند که پلاستیک نمی تواند حرارت را به خوبی انتقال دهد و ال ای دی ها در اثر بالا رفتن حرارت آسیب می بینند.
درواقع سایز هیت سینک های آلومینیومی هم با توجه به میزان وات ال ای دی متفاوت است و هرچه وات ال ای دی بیشتر باشد سایز هیت سینک نیز باید بزرگ تر باشد.
کاربرد انواع لامپ های ال ای دی
در این متن منظور ما از لامپ آن شکل حبابی لامپ نیست و صرفاً این کلمه را برای هر شی غیرمنیر که از خود نور ساطع می کند را مد نظر قرار داده ایم بنابراین هر لامپ یا چراغ LED به منظور و شکل خاصی تولید میشود که هر کدام کاربرد خود را دارد که در اینجا ما چند نمونه از این چراغ ها را با موارد استفاده شان بیان می کنیم.
لامپ های هالوژنی که در گذشته برای مصارف دکوراتیو داخل منازل در آرک آشپز خانه ها، کابینت ها و… استفاده می شد نسبت به نور دهی مصرف انرژی بالایی داشت این لامپ ها در زمان خود قیمت بالایی داشتند و طول عمر آنها نیز کوتاه بود اما نسبت به لامپ های موجود در آن زمان مصرف پایینی داشته و طرف داران فراوان داشت.
از این رو لامپ LED با مدل لامپ های هالوژنی به بازار آمد که میزان مصرفش به مراتب کمتر از آنها بود و میزان نوردهی آن نیز بیشتر بود و دیگر تنها جنبه ی تزیینی نداشته و به منظور بالانس کردن نور محیط نیز از آنها استفاده می شود.
موارد مصرف لامپ LED هالوژنی عموما در تامین نور بوفه و ویترین، مناسب برای نصب در گچ بری روی سقف، دور لوسترها، بر روی کابینت ها و آرک آشپزخانه، نور پردازی روی تابلو و تابلوفرش مناسب برای استفاده در سالن های پزیرایی، راهرو منازل و ادارات، موزه ها و طلا فروشی ها و قفسه فروشگاه ها و…
این لامپ ها توان های ۴،۳ و ۵ وات تولید شده که میزان استاندارد شار نوری آنها ۱۱۰ تا ۱۲۰ لومن بر وات است. با توجه به نیاز مشتری برای نورپردازی و همچنین محل استفاده، این لامپ ها را گونه های مختلف تولید می کنند.
برای مثال لامپ ال ای دی هالوژنی COB که دارای لنز یک تکه بزرگ و پخش نور می باشد برای کسانی که می خواهند محیط بیشتری را با نور ملایم داشته باشند مناسب است.
لامپ LED هالوژنی با ال ای دی پاور تک وات معمولا دارای پخش نور ۳۰ درجه هستند و نور را به صورت متمرکز در محیط پخش می کنند.
لامپ هالوژنی رفلکتوری که داری پخش نور تقریبا بین COB ها و تک وات ها هستند و قادر به پخش نور با زوایای ۳۰، ۶۰ و ۹۰ درجه می باشند که به مدل رفلکتور استفاده شده در فریم لامپ بستگی دارد.
در واقع در لامپ هالوژنی رفلکتوری می توان فقط یک ال ای دی حال یا از نوع پاور و یا COB استفاده کرد که می تواند توان های مختلفی داشته باشد. هر مدل از لامپ های LED هالوژنی که ذکر شد در پخش نور محدودیت خاصی ندارند و می توان با قرار دادن لنزهایی زوایای پخش نور آنها را تغییر داد و می توان بنا به سلیقه در هر جایی از آن ها استفده کرد.
این لامپ ها در رنگ های مهتابی و آفتابی تولید می شوند اما می توان با توجه به درخواست مشتری آن ها را در رنگ های آبی، قرمز و سبز نیز تولید کرد.
مهتابی LED
LED های فوق کم مصرف طرح لامپ مهتابی به دلیل طول عمر و بازده نوری بالاجایگزین مناسبی برای منابع نوری فلورسنت و لامپ های رشته ای می باشد.
نداشتن اشعهUV، سازگار بودن با محیط زیست، بازده نوری بیش از ۹۰ در صد، روشن شدن بدون وقفه، نداشتن لرزش نوری و قابل تعمیر بودن از ویژگی های این محصول است.
با جایگزین کردن یک لامپ LED بالامپ فلورسنت %۷۰ در مصرف صرفه جویی می گردد، بطوریکه مصرف سه لامپ LED برابر با یک لامپ فلورسنت مشابه می باشد.
♦ قابل عرضه در ولتاژهای مختلف بدون نیاز به بالاست (۱۲V -24V -48V -110V -220V)
♦ طول عمر بالا ۵۰ هزار ساعت
♦ نصب آسان وقابل تعمیر
♦ بدنه از جنس آلومینیوم جهت دفع حرارت
♦ پایه استاندارد لامپ مهتابی G13
♦ دارای طلق سفید و شفاف
♦ عدم نیاز به استارتر و ترانس
♦ روشن شدن بدون وقفه
♦ بازده بیش از ۹۰%
♦ جایگزین لامپ فلورسنت با حذف ترانس و استارتر
منبع مقاله: سایت آذرلایت
