کیهان
کیهان
خواندن ۴ دقیقه·۱ سال پیش

کلاهبرداری پانزی چیست و چرا باید به اسپانسر جدید استقلال مشکوک بود؟

در مطلب استقلال و یک اسپانسر مضحک؛ ماست خسرو، حامی مالی بعدی آبی‌هاست؟ به این موضوع که قبول اسپانسری یک فروشگاه موبایل چگونه به شأن و شخصیت باشگاه بزرگ استقلال آسیب می‌رساند پرداختیم اما گویا این قرارداد پر حرف و حدیث، یک جنبه تاریک‌تر هم دارد و آن، شیوه درآمدزایی حامی مالی جدید استقلال و ابهام‌های موجود در آن است. ابهام‌هایی که در ادامه می‌تواند هم از نظر اقتصادی و هم از نظر قضایی، دامن‌گیر آبی‌پوشان پایتخت شود.

طی روزهای اخیر مشغول بررسی ساز و کار درآمدزایی مجموعه موبایل موسوی بودم، چرا که واردات و فروش موبایل، آن هم از مبدأ شهر نسبتا کوچکی نظیر آمل در استان مازندران، قاعدتا از نظر اقتصادی نمی‌تواند آنقدری سودده باشد که این فروشگاه بتواند حدود دو میلیون دلار هزینه اسپانسری یک باشگاه لیگ برتری را متقبل شود.

این بررسی‌ها به پست جالب کانال رسمی باشگاه استقلال پس از پیروزی مقابل آلومینیوم اراک ختم شد، جایی که به نقل از فروشگاه موبایل موسوی (استقلال) اعلام شد که به مناسبت برد شاگردان جواد نکونام ، این مجموعه قصد دارد تلفن‌های همراه «آیفون ۱۳» و سامسونگ «اس ۲۳ اولترا» را با تخفیف ویژه، به قیمت‌های ۲۵ و ۳۶ میلیون تومان عرضه کند؛ چیزی حدود ۱۵ میلیون تومان زیر قیمت بازار!

اما این تخفیف حدودا ۱۵ میلیون تومانی، یک شرط ویژه داشت و آن هم تحویل کالا به مشتری، پس از ۶۰ روز بود. ماجرایی که برای خرید کالایی همچون تلفن همراه، مقداری عجیب به نظر می‌رسد اما مجموعه مذکور ادعا دارد این تاخیر، به دلیل ثبت سفارش خرید کالا در چین رخ می‌دهد.

اما بحث جایی جالب‌تر می‌شود که بدانیم شرکت اپل که در این مطلب بیشتر مورد بحث قرار می‌گیرد، مدل آیفون ۱۳ را در سایت رسمی خود با قیمت ۶۰۰ دلاری به فروش گذاشته است که با توجه به عدم قرارداد این کمپانی آمریکایی با توزیع‌کنندگان ایرانی، تمام آیفون‌های موجود در بازار کشور به قیمت مصرف‌کننده خریداری شده و پس از اعمال هزینه‌هایی نظیر حمل و نقل، گمرک، مالیات و رجیستری راهی بازار می‌شوند.

حالا چگونه است که فروشنده‌ای در ایران، یک کالا را با وجود تمام هزینه‌های جانبی، حدودا ۱۰۰ دلار ارزان‌تر از تولیدکننده آن می‌فروشد؟

اینجاست که شائبه اجرای «کلاهبرداری پانزی» از سوی موبایل موسوی، در ذهن نگارنده ایجاد می‌شود.

کلاهبرداری پانزی چیست؟

در تعریف ساده کلاهبرداری پانزی، سود سرمایه با کار اقتصادی کسب نمی‌شود، بلکه سرمایه‌گذاری افراد بعدی، سود سرمایه نفر پیشین را تامین می‌کند. در این سیستم، به سرمایه‌گذاران سودهایی برگردانده می‌شود که از بهره‌های متعارف، به شکلی غیرعادی بالاترند و موبایل موسوی چنین سودهایی را در قالب تخفیف‌های عجیب و غریب به بهانه واردات از چین، پرداخت می‌کند. از قرار معلوم، این تخفیف‌ها البته فقط محدود به همین دو مدل موبایل نیست این شرکت مدت‌هاست به همین شکل مشغول درآمدزایی یا به تعریف بهتر، کلاهبرداری می‌باشد.

کلاهبرداران پانزی برای بقای این سیستم، اتفاقا نیاز به تبلیغات گسترده برای ورود بیشتر جریان سرمایه جدید دارند، چرا که در صورت کند شدن روند سرمایه‌گذاری، سیستم زیر وزن خودش شروع به فروپاشی خواهد کرد. موبایل موسوی هم با وعده پرداخت ۴۰ میلیارد تومان به استقلال (که گویا قرارداد مذکور قابلیت افزایش تا ۸۰ میلیارد تومان هم دارد)، حالا یک تابلوی تبلیغاتی قابل اعتماد که میلیون‌ها دنبال‌کننده دارد را در اختیار گرفته است.

فروش کالای دیجیتال در ایران به دلیل عدم توزیع رسمی آن‌ها، سود آنچنانی ندارد چون همانطور که ذکر شد، تماما به قیمت مصرف‌کننده (و نه به قیمت توزیع‌کننده) از کشورهای همسایه خریداری شده و در بازار به فروش می‌رسند. حالا این که موبایل موسوی چگونه در این بازار بسته می‌تواند به آن سطح از سوددهی برسد که علاوه بر اسپانسرینگ باشگاه‌ استقلال، قیمت کالاها را حتی از کمپانی‌های تولیدکننده آن ارزان‌تر اعلام کند، داستانی قابل توجه به شمار می‌آید.

به این موارد، باید شکایت خریداران از این مجموعه به دلایل مختلف، نظیر تحویل کالای کارکرده به جای نو و عدم پاسخگویی که منجر به بسته شدن صفحه این فروشگاه در مارکت پلیس‌ (Market Place)های مختلف شده است را افزود که البته صحت آن از سوی نگارنده، قابل تایید نیست.

اما موضوعی قابل تایید، این است که سیستم کلاهبرداری پانزی هرگز پایان خوشی نداشته و حتی چارلز پانزی، مبتکر این شیوه کلاهبرداری در اوایل قرن بیستم، نهایتا به زندان افتاد و پس از ورشکستگی و از دست دادن ثروت میلیون دلاری خود، در سال‌های پایانی عمرش به عنوان مترجم مشغول به کار شده بود.

نهایتا باید ببینیم که آیا علی خطیر و سایر مدیران استقلال، برای در آمدن از چاله بی‌پولی، خطر سقوط به چاه کلاهبرداری و بی‌اعتمادی هواداران به باشگاه را به جان خریده‌اند یا پایان این قصه، طور دیگری رقم خواهد خود.

(نگارنده قصد اتهام زدن به فروشگاه موبایل موسوی را ندارد و حق پاسخگویی برای مدیران مجموعه فوق محفوظ است. این مطلب صرفا جهت آگاه‌سازی به رشته تحریر درآمده است.)

کلاهبرداری پانزیاستقلالفوتبالپانزی
از فوتبال و سینما می‌نویسم.
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید