نشاسته یا آمیلوم، یک کربوهیدرات پیچیده است که در بسیاری از غذاها از جمله غلات، سبزیجات و میوهها وجود دارد. منابع اصلی نشاسته عبارت هستند از:
نشاسته خالص پودری سفید رنگ، بی مزه و بی بو است که در آب سرد و الکل حل نمیشود. این ماده از به هم پیوستن مولکولهای گلوکز ساخته شده و یک زنجیره طولانی پلی ساکاریدی را تشکیل داده است. این زنجیره میتواند به دو شکل ایجاد شود:
گیاهان از پلیمرهای نشاستهای برای ذخیره گلوکزی که در طول فتوسنتز ایجاد میشود، استفاده میکنند. به همین دلیل، غذاهایی که سرشار از نشاسته هستند، منابع خوبی برای انرژی هستند.
علاوه بر آن، صنایع مختلفی مانند کاغذسازی از نشاسته صنعتی در فرآیندهای خود استفاده میکنند. برای آگاهی از قیمت و خرید انواع نشاسته صنعتی از بهترین تامین کنندگان از مراکز معتبر و دارای تجربه کافی کمک بگیرید.
بسته به ویژگیهای تغذیهای، نشاسته در یکی از سه گروه زیر قرار میگیرد:
این نشاسته در غذاهایی مانند سیب زمینی و نان وجود دارد که بدن به سرعت آن را به گلوکز تبدیل میکند.
این نشاسته در غلات وجود داشته و ساختار پیچیدهای دارد؛ به این معنی که بدن آن را به آرامی تجزیه میکند.
بدن نمیتواند این نشاسته مقاوم را به راحتی هضم کند و به طور کلی، به چهار دسته به شرح زیر تقسیم میشوند:
متخصصان تغذیه، خوردن مقدار غذاها دارای نشاسته را به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل و سالم برای تامین انرژی، فیبر و افزایش احساس سیری توصیه میکنند. مصرف این ماده و جای دادن آن در برنامه غذایی روزانه مزایایی دارد که در ادامه به آن ها اشاره شده است:
نشاسته مهمترین منبع انرژی برای بدن انسان است. بدن نشاسته را با متابولیزه کردن به گلوکز تبدیل میکند که به جریان خون رسیده و آن را به گردش در میآورند. گلوکز تقریبا انرژی مورد نیاز هر سلول، بافت و اندام را تامین میکند. اگر در خون گلوکز اضافی وجود داشته باشد، کبد آن را به صورت گلیکوژن ذخیره میکند.
برای عملکرد مغز نیز ضروری است. به طور متوسط، مغز یک بزرگسال حدود 20 تا 25 درصد گلوکز بدن را مصرف میکند.
فیبر یک کربوهیدرات غیر قابل هضم است که فقط در غذاهای گیاهی وجود دارد. غذاهای غنی از نشاسته مانند ذرت، چغندر، سیب زمینی، لوبیا، میوهها و غلات کامل، دارای فیبر فراوانی هستند. اگرچه بدن فیبر را هضم نمیکند، اما این کربوهیدرات بخشی ضروری برای داشتن یک رژیم غذایی مغذی و کامل است.
به طور کلی، متخصصان تغذیه فیبر را به دو شکل محلول و نامحلول تقسیم بندی میکنند. میوهها و سبزیجات منابع فیبر محلول هستند که توانایی جذب آب را دارند. فیبر محلول، باکتریهای مفید روده را تغذیه میکند، به کند شدن هضم کمک میکند و دفع را نیز راحتتر میکند.
در مقابل، فیبر نامحلول آب را جذب نمیکند؛ اما در عوض، از سیستم گوارشی عبور کرده و برای منظم نگه داشتن حرکات روده و جلوگیری از یبوست، کمک بسیار زیادی به دستگاه گوارش انسان میکند. غذاهایی مانند غلات کامل، آجیل، دانهها و سبزیجات با برگ سبز منابع خوبی برای فیبر نامحلول هستند.
خوردن غذاهای دارای نشاسته فراوان میتواند تاثیر زیادی در افزایش احساس سیری بعد از خوردن غذا داشته باشد. تحقیقات انجام شده نشان میدهند که خوردن غذاهای غنی از نشاسته مقاوم، به افراد کمک میکند احساس سیری بیشتری را تجربه کنند. همچنین این غذاها ممکن است حساسیت به انسولین را بهبود بخشند و ذخیره چربی بدن را کاهش دهند. علاوه بر این، خوردن غذاهای غنی از فیبر و نشاسته مقاوم، میتواند به افراد در ثابت نگه داشتن یا کاهش وزن کمک کند.
برای بیشتر افراد، مصرف نشاسته هیچ خطر یا عوارض جانبی ندارد. متخصصان تغذیه توصیه میکنند که افراد از یک رژیم غذایی متعادل که شامل غذاهای نشاستهای است پیروی کنند. با این حال، افراد مبتلا به بیماریهای خاص، از جمله دیابت، باید مصرف نشاسته خود را مقداری کاهش بدهند.
گفتیم که نشاسته یک کربوهیدرات و جزء طبیعی اکثر گیاهان از جمله میوهها، سبزیجات و غلات است. غذاهای نشاستهای بخش ضروری یک رژیم غذایی متعادل هستند، زیرا انرژی، فیبر و احساس سیری را فراهم میکنند. سیستم گوارش انسان، مولکولهای نشاسته را به گلوکز تجزیه میکند، که منبع سوخت اولیه بدن است. در صورت تمایل به مطالعه بیشتر درباره این که نشاسته چیست، این مقاله را بخوانید.
یکی از مهمترین اعضای بدن که به مقدار قابل توجهی گلوکز نیاز دارد، مغز است. غذاهای نشاستهای برای اکثر افراد بی خطر بوده و عوارض جانبی ندارند. با این حال، مهم است که افراد مبتلا به دیابت یا CSID مصرف نشاسته خود را به دقت در نظر بگیرند. نشاسته در گریدهای صنعتی نیز تولید میشود که در فرآیندهایی مثل کاغذسازی به کار برده می شود.