سلام. امیدوارم حالتون خوب باشه.درمقاله های قبلی در رابطه با ام اس و علایمش و اینا براتون نوشتم. این مقاله رو از یه سایت ایرانی گرفتم که درباره ی اثرات و عوارض ام اس هست. یه سری بخش هاش رو اضافه تر کردم از مطالب ترجمه ی سایت های خارجی بخصوص انجمن ام اس کانادا.
مقدمه
ام اس همانند هر بیماری دیگری اثراتی روی بدن می گذارد. برخی از این اثرات ام اس موقتی و برخی دائمی می باشند. برای جلوگیری، درمان و توانبخشی بهتر است که با این اثرات به خوبی آشنایی داشته باشیم.
شما همچنین می توانید در صورت نیاز به راهنمایی و مشاوره، با متخصصان توان درمان در ارتباط باشید.
ام اس مالتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری مخرب پیشرونده و التهابی است که باعث ایجاد مشکلاتی در سراسر بدن می شود. این بیماری ناشی از شکسته شدن پوشش محافظ (غلاف میلین) اطراف اعصاب است. در نهایت باعث می شود برقراری ارتباط مغز با بقیه بدن سخت باشد.
علت دقیق ام اس هنوز ناشناخته است، اما پزشکان اثرات طولانی مدت و علائم ام اس را درک می کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اثرات ام اس بر بدن خود تا اخر این مقاله را مطالعه کنید.
طبق گزارش کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده آمریکا، علائم ابتدایی ام اس در بزرگسالان بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی دیده می شود. ام اس در زنان دو برابر مردان تشخیص داده می شود. تصور می شود MS یک بیماری خودایمنی و پیشرونده عصبی است. با این حال، علت دقیق آن ناشناخته است و در حال حاضر تنها درمان برای ام اس توانبخشی و مدیریت علائم است.
آنچه ما می دانیم این است که ام اس بر سیستم عصبی تاثیر می گذارد و به تدریج تمام بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. سلول های ایمنی بدن در طول زمان به بافت عصبی سالم حمله می کنند و بر سیستم های داخلی بدن تاثیر می گذارند.
کاملترین اطلاعات در رابطه با ام اس را در مقاله ی “ام اس چیست؟” مطالعه فرمایید.
اکثر مشکلات مطرح شده در بالا نشانه های اولیه مربوط به ام اس هستند. به این معنی است که آنها به طور مستقیم ناشی از آسیب عصبی ناشی از حملات به غلاف میلین است. برخی از نشانه های اولیه را می توان به طور مستقیم با تلاش برای کاهش آسیب عصب و جلوگیری از حملات MS کاهش داد.
با این حال، هنگامی که یک آسیب عصبی وجود دارد، علائم ثانویه می تواند ایجاد شود. علائم ثانویه ام اس در واقع عوارض رایج علائم اولیه MS هستند. نمونه هایی از جمله عفونت های دستگاه ادراری هستند که از عضلات ضعیف مثانه یا از دست دادن تون عضلانی که ناشی از ناتوانی در راه رفتن است، حاصل می شود.
علائم ثانویه اغلب می تواند به طور موثر درمان شود، اما درمان منبع مشکل می تواند آنها را به طور کامل جلوگیری کند. همانطور که بیماری پیشرفت می کند، MS به ناچار برخی از نشانه های ثانویه را ایجاد می کند. علائم ثانویه اغلب می تواند به خوبی با دارو، سازگاری فیزیکی، درمان و خلاقیت مدیریت شود.
همانطور که در تصویر مشخص است، ام اس بر روی سیستم های زیادی از بدن تاثیر می گذارد. این اثرات گسترده به دلیل آسیب به میلین سیستم عصبی مرکزی است. سیستم عصبی مرکزی نیز کنترل کننده ی کل بدن است! در نتیجه میتوان انتظار داشت که اثرات زیادی بر روی بدن بگذارد.
سیستم هایی که تحت تاثیر ام اس قرار می گیرند عبارتند از:
در ادامه تاثیر ام اس بر روی هر بخش از بدن آورده شده است:
هنگامی که یک فرد مبتلا به MS می شود، سیستم ایمنی بدن به آرامی به غلاف میلین حمله می کند. میلین از سلول هایی است که محیط سیستم عصبی را تشکیل می دهند و دور سلول عصبی پیچیده اند. هنگامی که این سلول ها آسیب دیده اند، اعصاب در معرض لطمه قرار می گیرند و مغز در ارسال سیگنال به بقیه بدن دچار مشکل می شود.
قطع ارتباط بین مغز و اندام ها، ماهیچه ها، بافت ها و سلول های خونی ناشی از اعصاب آسیب دیده باعث ایجاد علایمی از جمله:
افسردگی و سایر تغییرات در مغز می تواند نتیجه مستقیم ام اس، یا نتیجه ی غیر مستقیم از ناتوانی بدن در مقابله با شرایط بیماری باشد.
در موارد نادرییا پیشرفته بیماری، آسیب عصبی می تواند باعث لرزش، تشنج و مشکلات شناختی شود که بسیار شبیه به سایر بیماری های عصبی مانند دمانس (آلزایمر) یا زوال عقل است.
مشکلات بینایی اغلب اولین نشانه MS برای بسیاری از افراد است. علایمی نظیر:
می تواند ناگهان شروع شود و بر روی یک یا هر دو چشم اثر بگذارد. در بسیاری از موارد، مشکلات بینایی موقت یا خود محدود کننده هستند و احتمالا از التهاب عصبی یا خستگی عضلات چشم ایجاد می شوند.
اگر چه برخی از افراد مبتلا به ام اس دارای مشکلات بینایی دائمی هستند، اما اغلب موارد خفیف هستند و می توانند به طور موثر با استروئیدها و سایر درمان های کوتاه مدت درمان شوند.
به ندرت، افراد مبتلا به MS ممکن است دچار کم شنوایی یا ناشنوایی در نتیجه ی آسیب به ساقه ی مغز می شوند. این نوع مشکلات شنوایی معمولا به تنهایی حل می شود، اما در بعضی موارد می تواند دائمی باشد.
در حدود ۴۰ درصد از افراد مبتلا به ام اس مشکلات گفتاری دارند. این مشکلات شامل:
چنین اثراتی اغلب در دوره های عود یا در نتیجه ی خستگی رخ می دهد.
مشکلات گفتاری می تواند به علت مشکلات تنفسی ناشی از ضعف یا آسیب اعصابی باشد که عضلات قفسه سینه را کنترل می کنند. دشواری کنترل عضلات درگیر در تنفس می تواند در اوایل بیماری شروع شود و با پیشرفت MS بدتر شود. این عوارض خطرناک اما کمیاب MS است که اغلب می تواند از طریق کار با یک متخصص تنفسی یا گفتاردرمانگر بهبود یابد.
مشکلات بلع کمتر از مشکلات گفتاری رایج است، اما می تواند بسیار جدی تر باشد. آنها ممکن است هنگامی که آسیب عصبی عضلات را ضعیف می کند و مانع از توانایی بدن برای کنترل عضلات درگیر در بلع می شود، رخ دهند. هنگامی که بلع مناسب قطع شود، غذا یا نوشیدنی می تواند به ریه وارد شود و خطر ابتلا به عفونت ها مانند عفونت ریه (پنومونی) را افزایش دهد.
سرفه و خفگی هنگام غذا خوردن و آشامیدن می تواند نشانه های مشکل بلع باشد و باید بلافاصله بررسی شود. گفتاردرمانگراناغلب می توانند به مشکل صحبت کردن و بلعیدن کمک کنند.
مشکلات مثانه و عملکرد روده معمولا در MS رخ می دهد. مشکلاتی نظیر:
در برخی موارد، رژیم غذایی و فیزیوتراپی یا استراتژی های مراقبت از خود، می تواند تاثیر این مشکلات را در زندگی روزمره کاهش دهد. در موارد دیگر، داروها یا مداخلات شدید ممکن است لازم باشد.
استفاده از سوند ممکن است گاهی لازم باشد. به این دلیل که آسیب عصبی بر میزان ادراری که افراد مبتلا به MS می توانند به راحتی در مثانه نگه دارند اثر بگذارد. در نتیجه می تواند منجر به عفونت اسپاستیک مثانه، عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) یا عفونت های کلیه شود. این مشکلات می توانند ادرار را دردناک و بسیار مکرر کنند (حتی در سراسر شب یا زمانی که ادرار کم در مثانه وجود دارد).
اکثر مردم به طور موثر می توانند مشکلات مثانه و روده را کنترل کنند و از عوارض آن اجتناب کنند. با این وجود ممکن است در صورت عدم درمان، مشکلات جدی و یا مشکلات بهداشتی برای فرد رخ دهد. با پزشک خود در مورد مسائل مثانه یا روده و گزینه های درمان مشورت کنید.
مشکلات سیستم گردش خون به ندرت ناشی از MS هستند، اگرچه عضلات سینه ای ضعیف می توانند منجر به تنفس کم عمق و کمبود اکسیژن شوند. با این حال کمبود فعالیت ناشی از افسردگی، مشکل در استفاده از ماهیچه ها، و نگرانی در مورد علائم دیگر ممکن است باعث شود که افراد مبتلا به ام اس به بیماری های قلبی عروقی کم توجهی کنند.
یک مطالعه منتشر شده در مجله مالتیپل اسکلروزیس نشان داد که زنان مبتلا به MS در معرض خطر بالایی از مشکلات قلبی عروقی مانند حمله قلبی، سکته مغزی و نارسایی قلبی هستند. با این حال، فیزیوتراپی و فعالیت های بدنی منظم ممکن است به کاهش علائم MS و کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی کمک کنند.
MS مستقیما بر سیستم تولید مثل یا باروری تاثیر نمی گذارد. در حقیقت، بسیاری از زنان بر این باورند که بارداری، علائم MS را از بین می برد. با این حال، انجمن ملی ام اس آمریکا گزارش می دهد که ۲-۴ از ۱۰ زن در طی دوره پس از زایمان، عود اماس را تجربه می کنند.
با این حال، اختلال عملکرد جنسی، مانند مشکل تحریک و یا ارگاسم، در افراد مبتلا به MS رایج است. این امر می تواند ناشی از آسیب عصبی یا مشکلات عاطفی مربوط به MS مانند افسردگی یا عزت نفس پایین باشد.
خستگی، درد و سایر علائم MS می تواند رابطه جنسی را ناخوشایند یا غیر قابل تحمل کند. با این حال، در بسیاری از موارد، مشکلات جنسی را می توان با موفقیت به وسیله دارو، داروهای بدون رژیم (مانند روان کننده) یا کمی برنامه ریزی پیشرفته حل کرد.
بسیاری از افراد مبتلا به MS تاثیرات ناشی از بیماری را در اندام ها (دست و پا) تجربه می کنند. آسیب به غلاف میلین اغلب باعث درد، سوزن سوزن شدن و بی حسی دست و پا می شود. مشکلات هماهنگی دست و چشم، ضعف عضلانی، تعادل و راه رفتن ممکن است زمانی رخ دهد که مغز در ارسال سیگنال ها به اعصاب و عضلات مشکل داشته باشد.
این عوارض ممکن است به آرامی شروع شوند و پس از آن بدتر شدن عصب پیشرفت کند. بسیاری از افراد مبتلا به MS ابتدا “سوزن سوزن شدن” را احساس می کنند و با هماهنگی و یا مهارت های حرکتی دقیق مشکل دارند. با گذشت زمان، کنترل اندام و راحت راه رفتن ممکن است مختل شود. در این موارد عصاها، صندلی های چرخ دار و سایر تکنیک های پشتیبانی می توانند به کنترل عضلات و قدرت کمک کنند.
افراد مبتلا به MS در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند که به علت درمان های معمول MS (استروئیدها) و عدم فعالیت است. استخوان های ضعیف می توانند افراد مبتلا به MS را در معرض خردشدگی و شکستگی استخوان قرار دهند. اگر چه از طریق فعالیت بدنی، رژیم غذایی یا مکمل ها می توان مانع پوکی استخوان شد یا روند آن را کند کرد اما استخوان های ضعیف می توانند باعث شوند تعادل و هماهنگی با خطر بیشتری همراه باشد.
شواهد فزاینده ای نشان می دهد که کمبود ویتامین D ممکن است نقش مهمی در پیشرفت MS داشته باشد. اگر چه اثر دقیق آن بر روی افراد مبتلا به MS هنوز معلوم نیست، اما ویتامین D برای سلامت اسکلتی و سلامت سیستم ایمنی حیاتی است.
تصور می شود ام اس یک بیماری خودایمنی است. این بدان معنی است که سیستم ایمنی بدن به بافت های عصبی سالم حمله می کند که موجب آسیب عصبی در سراسر بدن می شود. فعالیت سیستم ایمنی به نظر می رسد باعث پاسخ التهابی به بسیاری از علائم ام اس شود. بعضی از علائم ممکن است در طی یک دوره فعالیت سیستم ایمنی بوجود آیند و سپس هنگامی که “حمله” به پایان می رسد حل شود.
برخی تحقیقات بررسی کرده اند که آیا سرکوب سیستم ایمنی با دارو باعث کند شدن پیشرفت ام اس می شود یا نه. درمان های دیگر سعی می کنند سلول های خاص ایمنی را هدف قرار دهند تا از حمله آنها به اعصاب جلوگیری کنند. با این حال، داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می کنند، ممکن است مردم را به عفونت ها، آسیب پذیرتر کنند.
برخی از کمبود های مواد مغذی ممکن است بر سلامتی سیستم ایمنی تأثیر بگذارد و علائم ام اس را بدتر کند. با این حال، اکثر پزشکان ام اس، زمانی که یک کمبود مواد مغذی خاص وجود دارد فقط رژیم های خاص را توصیه می کنند. یک توصیه عمومیمکمل ویتامین D است که همچنین به جلوگیری از پوکی استخوان کمک می کند.
در حالی که هیچ درمان کاملی برای مالتیپل اسکلروزیس وجود ندارد، انواع مختلفی از داروها، داروهای گیاهی و مکمل های غذایی ممکن است به کاهش علائم کمک کنند. درمان همچنین می تواند بیماری را با جلوگیری از پیشرفت آن و اثرات کلی بر بدن شما تغییر دهد.
اثرات و عوارض ام اس در هر شخصی متفاوت بروز می کند. هر فرد یک مجموعه منحصر به فرد از علائم را تجربه می کند و به درمان به صورت فردی پاسخ می دهد. بنابراین، شما و پزشکانتان باید برنامه درمان خود را سفارشی کنید تا علائم ام اس خود را به طور خاص به عنوان پیشرفت بیماری یا عود بیماری تغییر دهید. یک برنامه درمان با دقت طراحی شده می تواند به مدیریت MS کمک کند.