سکته مغزی

سلام سلام. تو مقاله های قبلی راجع به ام اس براتون نوشتم. چندتا مطلب دیگه در مورد ام اس هست هنوز مثل درمان و یه سری دارو ها و ....

الان قصد داشتم راجع به سکته بنویسم. چندین مطلب هم راجع به سکته هس. یه مقاله ی خوب از کتاب "life after stroke" براتون نوشتم. امیدوارم مفید باشه.

سکته مغزی چیست؟

سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که خونی که مسئول تغذیه قسمتی از مغز شما می‌باشد، قطع گردیده و یا شدیداً کاهش پیدا کند، که این امر موجب می‌گردد بافت مغز از اکسیژن و غذا محروم‌گردد. در عرض چند دقیقه سلول‌های مغز شروع به مردن و نابود شدن می‌نمایند.

سکته مغزی، یک موقعیت اورژانس و فوریت پزشکی است. درمان سریع و بدون‌ درنگ، تعیین‌کننده و حیاتی است. با انجام اقدامات سریع و زودهنگام می‌توان آسیب و صدمه مغزی و نیز عوارض و عواقب بالقوه و محتمل‌الوقوع را به حداقل رساند.

اخبار خوش حاکی از آن است که سکته‌ها و حملات مغزی، قابل درمان و قابل پیشگیری می‌باشند، و در حال حاضر تعداد کمتری از افراد آمریکایی نسبت به حتی 15 سال گذشته، از سکته مغزی می‌میرند. این امکان وجود دارد که کنترل بهتر عوامل خطر سکته‌های وسیع و بزرگ، مثل فشار خون بالا، کشیدن سیگار، و کلسترول بالا، در این کاهش نقش داشته باشند.

نشانه ها

اگر فکر می‌کنید شما و یا فردی دیگر ممکن است دچار سکته مغزی شده‌اید، مراقب این علائم و نشانه‌ها باشید. دقت کنید تا هنگام  آغاز علائم و نشانه‌ها در شما، آنها را یادداشت و ثبت کرده، چراکه طول مدتی که این علائم و نشانه‌ها آشکار و پدیدار گردیده‌اند، ممکن است تصمیمات مربوط به درمان شما را راهنمایی و هدایت گرداند.

• مشکل در راه رفتن

این امکان وجود دارد که تلوتلو خورده، و یا سرگیجه‌های ناگهانی، از دست دادن تعادل، و  از دست دادن هماهنگی را تجربه نمایید.

• مشکل در صحبت کردن و فهمیدن(ادراک)

ممکن است احساس گیجی، و اغتشاش کنید. این امکان وجود دارد که در صحبت کردن لغاتی را از قلم انداخته و یا نتوانید آنها را خوب ادا کنید، و یا اینکه در فهم و درک سخنان مشکل داشته باشید.

• فلج، رعشه، از کارافتادگی و یا کرختی و بی‌حسی صورت، بازو و یا پا

این امکان وجود دارد که کرختی، و بی‌حسی ناگهانی، ضعف و یا فلج صورت، بازو و یا پا، خصوصاً در یک طرف بدن شما، ایجاد گردد. سعی کنید تا هر دو بازوی خود را در یک زمان، بالای سر خود آورید. اگر یک بازو، شروع به افتادن کند، این امکان هست که دچار حمله یا سکته گشته‌اید. به همین نحو، ممکن است هنگامیکه سعی در لبخند زدن دارید، یک طرف دهان شما به پایین بیافتد.

•  اختلال در بینایی در یک چشم و یا هر دو چشم

ممکن است به طور ناگهانی دید لکه‌دار، تیره، مه‌آلود، و یا سیاه در یک چشم و یا هر دو چشم داشته باشید، و یا اینکه دوتایی ببینید.

• سردرد

یک سردرد ناگهانی و شدید، که ممکن است با تهوع، سرگیجه، و یا تغییر در هوشیاری، همراه باشد، ممکن است اشاره‌ای باشد در بروز سکته در شما.

علت

ممکن است سکته به علت انسداد یک سرخرگ( سکته ایسکمیک)، به‌وجود آید، و یا به علت رگ خونی که نشت کرده و یا پاره شده و از هم پاشیده شده باشد(سکته هموراژیک). بعضی از افراد نیز ممکن است قطع ناگهانی و زودگذر در جریان خون از سوی مغزشان را تجربه نمایند(حمله ایسکمیک ترانزینت یا حمله گذرای کم‌خونی).

سکته ایسکمیک

حدود 85 درصد سکته‌های مغزی، سکته‌های ایسکمیک هستند. سکته‌های ایسکمیک، زمانی رخ می‌دهند که سرخرگ‌های مغز شما باریک شده و یا انسداد  یابند، که این امر باعث می‌شود جریان خون به شدت کاهش پیدا کند.

( ایسکمیا). شایع‌ترین سکته‌های ایسکمیکی عبارتند از:

• سکته ترومبوتیک

سکته ترومبوتیک وقتی رخ می‌دهد که در یکی از سرخرگ‌هایی که خون مغز شما را تامین می‌نماید، یک لخته خون( ترومبوس)، تشکیل گردد.  این لخته اغلب ممکن است به خاطر رسوب چربی(پلاک) که در سرخرگ‌ها تجمع می‌یابد، و موجب کاهش جریان خون می‌شود، ایجاد شود( آترواسکلروزیس)، و یا به خاطر سایر عوارض مربوط به سرخرگ.

• سکته آمبولیک

سکته آمبولیک زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون و یا سایر مواد باقیمانده، در فاصله‌ای دورتر از مغز شما تشکیل گردند( عموماً در قلب شما)، و سپس از طریق جریان خون به سرخرگ‌های مغزی باریکتر انتقال یافته و در آنجا منزل گزینند. این شکل از لخته خون، آمبولی( آمبولوس)، نامیده می‌شود.

سکته هموراژیک

سکته هموراژیک وقتی رخ می‌دهد که یک رگ خونی موجود در مغز شما، سوراخ شده و یا پاره شده و تخریب گردد. هموراژی‌های مغزی می‌توانند در نتیجه بسیاری از موقعیت‌ها و وضعیت‌هایی که بر روی عروق خونی شما تاثیر می‌گذارند، ایجاد شوند. مثل فشار خون بالایی که کنترل نشده باشد (هایپرتانسیون)، و یا نقاط کم‌مقاومت و ضعیف موجود در دیواره‌های عروق خونی شما (آنوریسم). یک علت نادرتر هموراژی، ناهنجاری است همراه با پارگی و تخریب شریانی و وریدی  (AVM) که یک درهم ‌پیچیدگی غیرطبیعی عروق خونی با دیواره‌های نازک می‌باشد که مادرزادی است.

انواع سکته‌های هموراژیک عبارتند از:

• خونریزی داخل(درون) مغزی

در خونریزی داخل مغزی، رگ خونی داخل مغز، پاره شده و به اطراف و دورادور بافت مغز نشت می‌کند، و به سلول‌های مغزی آسیب می‌رساند. سلول‌های مغزی دورادور این نشت و تراوش، از خون محروم گردیده، و آسیب می‌بینند. فشار خون بالا، تروما(ضربه)، ناهنجاری‌های عروقی، استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون، و سایر عوارض و موقعیت‌ها، ممکن است موجب خونریزی داخل مغزی گردند.

• خونریزی subarachnoid

در این نوع خونریزی، سرخرگ روی سطح مغز شما و یا نزدیک آن ناحیه، ترکیده، پاره شده، و به فضای بین سطح مغز و جمجمه شما، نشت می‌کند. این خونریزی اغلب با علامت سردرد ناگهانی و شدید، مشخص می‌شود. یک خونریزی subarachnoid، عموماً به خاطر پارگی یک آنوریزم ایجاد می‌شود. بعد از خونریزی، ممکن است عروق خونی داخل مغز شما گشاد شده،((vasospasmکه باعث می‌شود به علت محدودیت خونرسانی(جریان خون) به سایر قسمت‌های مغز شما، سلول‌های مغزی آسیب ببینند.

• حمله ایسکمیک  یا حمله گذرای کم‌خونیTransient(TIA)

در TIA که مینی‌ استروک (سکته خفیف یا کوچک) نیز نامیده می‌شود، شما تقریباً خلاصه‌ای از علائمی مشابه آنچه که در یک سکته مغزی داشته‌اید، دارید. این حالت به علت کاهش موقتی در تهیه و تامین خون در بخشی از مغز شما به‌وجود می‌آید.  TIAاغلب کمتر از 5 دقیقه به طول می‌انجامد.

همانند یک حمله ایسکمیک، TIA نیز زمانی رخ می‌دهد که یک لخته یا تکه‌ای، خونرسانی به بخشی از مغز شما را مسدود نماید. درTIA  علائم و نشانه‌ها ثابت، بادوام و همیشگی به جا نمی‌مانند، چراکه انسداد موقتی است.

هرچه سریعتر به دنبال مراقبت اورژانسی و اظطراری باشید، حتی اگر علائم و نشانه‌های شما به ظاهر برطرف گردیده باشند. اگر شما یک حملهTIA  را پشت سر گذاشته‌اید، این بدان معنی است که احتمالاً انسداد کوچک و یا سرخرگ تنگ و باریکی به سمت مغز شما وجود دارد که شما را در معرض خطر بیشتری از بروز یک حمله و یا سکته کامل مغزی قرار خواهد داد که ممکن است در آینده باعث آسیب‌های دائمی و همیشگی گردد. این امکان وجود ندارد که تنها بر پایه علائم و نشانه‌های شما، گفته شود که دچارحمله و یا سکته مغزی شده‌اید و یا TIA. بیش از نیمی از افرادی که علائم و نشانه‌های آنها به ظاهر از بین رفته است، عملاً دچار سکته‌ای شده‌اند که موجب بروز آسیب‌های مغزی گردیده است.

عوامل خطر

بسیاری از عوامل می‌توانند موجب افزایش احتمال خطر بروز سکته مغزی شوند. شماری از این عوامل همچنین می‌توانند احتمال بروز سکته قلبی را نیز افزایش دهند. عوامل خطر بروز سکته مغزی عبارتند از:
عوامل خطر بالقوه قابل درمان

• فشار خون بالا-  احتمال بروز سکته مغزی با بالا رفتن فشار خون از مقدار 80/120 میلی‌متر مرکوری(mmHg)، شروع به افزایش یافتن می‌کند. پزشک به شما کمک خواهد کرد تا یک فشار خون پایه و هدف بر مبنای سن، و اینکه مبتلا به دیابتو یا سایر عوامل باشید را برایتان در نظر بگیرد.

• کشیدن سیگار و یا در معرض دود آن قرار گرفتن.

• کلسترول بالا- سطح کلسترول تام بالای 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر(mg/dL) و یا 2/5 میلی‌مول در لیتر(mmol/L).

• دیابت

• اضافه‌وزن و یا چاقی

• عدم فعالیت فیزیکی

• آپنه (قطع تنفس) مسدودکننده خواب ( یک نوع اختلال خواب که در آن سطح اکسیژن متناوباً در طول شب افت می‌کند.)

• بیماری قلبی عروقی، شامل نارسایی قلبی، نقص قلبی، عفونت قلبی، و یا آهنگ غیرعادی قلب.

• استفاده از بعضی از انواع قرص‌های پیشگیری از بارداری و یا درمان‌های هورمونی که حاوی استروژن هستند.

• اعتیاد به الکل.

• استفاده از داروهای مخدر غیرمجاز و یا مواد مخدر مثل کوکائین و متامفتامین‌ها.

سایر عوامل خطر

• سابقه فردی و یا خانوادگی سکته مغزی، حمله قلبی و یا TIA.

• سن 55 سال یا بالاتر از آن.

• نژاد: در نژاد آفرقایی- امریکایی نسبت به سایر افراد در نژادهای دیگر، احتمال خطر بروز سکته مغزی بیشتر است.

• جنسیت: احتمال خطر بروز سکته مغزی در مردان نسبت به زنان بیشتر است. زنان معمولاً در سنین بالاتر دچار سکته مغزی می‌شوند، و احتمال مرگ آنها ناشی از سکته مغزی معمولاً بیشتر است.

______________________________________________

خب فکر میکنم تا همینجا کافی باشه. برای باقی موضوعات بازم براتون می نویسم. خوشحال میشم نظرتون رو بگین. لینک کتاب هم : https://www.amazon.com/Life-After-Stroke-Recovering-Preventing/dp/0801883644