?قسمت اول
?امیر المومنین علیه السلام در این خطبه به بيان فضايل و صفات برجسته پرهيزکاران پرداخته است.
?نقل شده یکی از یاران امیرمومنان علی (ع) به نام هَمام که مردی عابد و پرهیزکار بود، به آن حضرت عرض کرد : ای امیرمومنان! پرهیزکاران را برایم آن چنان وصف کن که گویی آن‌ها را می‌بینم. امام (ع) در پاسخ او درنگ کرد و آن‌گاه فرمود: ای هَمام؛ تقوای الهی پیشه کن و نیکی کن که خداوند با کسانی است که تقوا پیشه کنند و کسانی که نیکوکارند. ولی همام به این مقدار قانع نشد (و توضیح بیشتر خواست و اصرار ورزید) تا اینکه امام (ع) تصمیم گرفت صفات متقین را مشروحاً برای او بازگو کند. پس حمد و ثنای خدا را به جا آورد و بر پیامبرش (ص) درود فرستاد، سپس فرمود:
اما بعد (از حمد و ثنای الهی) ، خداوند منزه و والا، مخلوقات را آفرید در حالی‌که از اطاعتشان بی‌نیاز و از معصیتشان ایمن بود. زیرا نه عصیان گنهکاران به او زیان می‌رساند و نه اطاعت مطیعان به او نفعی می‌بخشد.
سپس روزی و معیشتشان را در میان آن‌ها تقسیم نمود و هر کدام را در دنیا به جای خویش قرار داد. اما پرهیزکاران در این دنیا صاحب این صفات برجسته‌اند: گفتارشان راست، لباسشان میانه‌روی و راه رفتنشان تواضع و فروتنی است. چشمان خویش را از آنچه خداوند بر آنان حرام کرده پوشیده‌اند و گوش‌های خود را وقف شنیدن علم و دانشی کرده‌اند که برای آنان سودمند است...
?بعد از بیان صد ویژگی از متقین توسط حضرت علی (ع)، در حالی‌که کلام امام همچنان ادامه داشت، هَمام صیحه‌ای زد و جان داد. امیر المومنین (ع) در این باره فرمود: به خدا قسم از همین بیم داشتم که جواب او را نمی‌دادم. سپس فرمود: اندرزهای رسا با اهلش اینگونه می‌کند!
