چرم گوسفندی چیست؟ چه تاریخچه ای را گذرانده و چه مراحلی را پشت سر گذاشته تا به اینجا رسیده است. در این نوشته قصد دارم نگاهی کوتاه اما مفید به تاریخچه پوشاک چرمی و فرآیند آماده سازی این میراث چند هزار ساله بیاندازم. پس تا انتهای این نوشته با من همراه باشید.
شاید انسان های غار نشین هرگز فکر نمی کردند که کشف های تصادفی شان درباره آتش و استفاده از پوست حیوانات چندین هزار سال دوام بیاورند و هنوز هم بشر امروزی از پوشاک چرمی استفاده کند.
ما که تا دور ترین نقاط فضا را با تلسکوپ پیشرفته ای همانند جیمز وب رصد می کنیم هنوز به آتش و چرم گوسفندی احتیاج داشته و داریم. قدمت استفاده از پوست حیوانات به عنوان پوشاک قدمتی به دارازی تاریخ بشر دارد.
معمولا حیواناتی که به خاطر گوشت شان کشته می شوند، از پوست شان به عنوان یک محصول ثانویه برای تهیه پوشاک چرمی استفاده می شود.
البته باید عنوان کرد کشتار برخی از حیوانات برای استفاده از پوست آنها به عنوان چرم، نقطه تاریک این ماجرا است که با مخالفت های فعالین حوزه محیط زیست تا حدودی این ماجرا مرتفع شده است. حیواناتی نظیر مار، تمساح، سنجاب و سمور برای این منظور به طرز بی رحمانه ای کشتار می شدند.
به فرآیند تبدیل پوست به چرم دباغی گفته می شود که فرآیندی سخت و گاها طولانی است که در روش های سنتی حتی تا چند ماه زمان می برد. البته امروزه روش های صنعتی این فرآیند را تسهیل کرده است.
چرم مصنوعی به عنوان یک جایگزین با استفاده از مواد شیمیایی تولید می شود. البته چرم های مصنوعی نسبت به چرم های طبیعی، کیفیت و قیمت پایین تری دارند اما در هر صورت با توجه به نیاز بازار و فرآیند طولانی و سخت فرآوری پوست حیوانات، این دسته از چرم ها جایگاه خود را به دست آورده اند.
چرم طبیعی از فرآوری پوست حیواناتی نظیر گاو و گوسفند و بز و گوزن تهیه می شود. که چرم تولید شده از هر کدام از آنها دارای ویژگی های مخصوص به خود هستند.
چرم گوسفندی یکی از با کیفیت ترین انواع چرم ها می باشد که ویژگی های منحصر به فرد آن باعث تفاوت قیمت محصولات تولید شده نسبت به سایر چرم ها از جمله چرم مصنوعی است. این چرم ها معمولا با به همراه پشم دباغی می شوند. در ادامه مطلب با این نوع بیشتر آشنا خواهیم شد.
این چرم با توجه به سایز بزرگتر پوست گاو بیشتر مورد استفاده است. چرم گاوی جزو چرم های سنگین هستند و برای تولید محصولات با دوام از آنها استفاده می شود.
چرم بز نیز یکی دیگر از انواع چرم طبیعی است که با توجه به کیفیت آن، اندکی قیمت پایین تری دارد ولی با این حال، بازار مصرف خود را دارند.
چرم های مصنوعی از مواد شیمیایی به دست می آیند و در صنایع مختلف از قبیل صنعت خودرو و همچنین تولید کفش و مبلمان کاربرد فراوانی دارند.
به جز تفاوت فاحش قیمت باید این نکات را در نظر گرفت. چرم های طبیعی نسبت به چرم های مصنوعی از کیفیت بالاتری برخوردارند و بوی مخصوصی دارند، ساختار چرم مصنوعی یک دست است و برخلاف چرم طبیعی یکدست و صاف برش می خورد. از مهمترین ویژگی های چرم طبیعی مقاومت آنها نسبت به اشیای تیز و همچنین شعله آتش می باشد.
چرم مصنوعی در مقابل آتش می سوزد اما چرم طبیعی فشرده می شود و درخشنده می گردد.
چرم گوسفندی به دلیل سبک تر بودن نسبت به چرم گاوی و همچنین کیفیت بالاتر نسبت به چرم تولید شده از پوست بز به عنوان یک محصول ویژه شناخته می شود. از مهم ترین مزیت های آن می توان به ماندگاری بالا، سبکی در عین کیفیت و رنگ خاص آن اشاره کرد. ضد الکتریسته ساکن است و پشم گوسفند خاصیت ضد آلرژی دارد.
لوکس بودن و راحتی در حین استفاده از آن، شما را به عنوان مصرف کننده پوشاک چرمی ترغیب می کند.
چرم گوسفندی به عنوان یک پوشاک جایگاه ویژه ای در تولید کاپشن و پالتو های خز دار دارد. دستکش و کلاه و نیز چکمه هایی که از پوست گوسفند تهیه می شوند، بسیار محبوب و گرانقیمت هستند.
در هنر حکاکی بر روی چرم و معرق کاری نیز از چرم گوسفندی استفاده می شود. این ها بخشی از استفاده چرم گوسفندی در صنایع دستی می باشد.
یکی دیگر از کاربردهای چرم گوسفندی استفاده در زیورآلات به عنوان یک مکمل است و با توجه به ماندگاری و کیفیت بالا، در این صنعت لوکس نیز چرم گوسفندی راه خود را باز کرده است.
علاوه بر صنعت مد و صنایع دستی، چرم گوسفندی جایگاهی ویژه در تولید لوازم جانبی در خودروهای لوکس دارد.البته از انواع چرم در خودرو سازی استفاده می شود اما برای نمونه می توان با توجه به خاصیت ویژه فیبر های توخالی پوست گوسفند اشاره کرد که از آن در تولید روکش صندلی خودرو استفاده می شود. شایان ذکر است که آن خودرو پراید نیست!!!
چرم گوسفندی با توجه به نوع بافتی که دارد می تواند رطوبت و نرمی خود را از دست بدهد و در نتیجه ترک می خورد پس حتما برای نگه داری از آن به نکات زیر توجه کنید:
چرم های گوسفندی را به مدت طولانی در معرض نور خورشید یا گرمای زیاد مثل گرمای سشوار قرار ندهید.
قطرات آب و یا لکه های ایجاد شده از رسوب نمک بر روی چرم را به سرعت پاک کنید.
چرم طبیعی را در معرض مواد شیمیایی خصوصا حشره کش ها و آفت کش ها -که دارای بوی تند نیز می باشند- قرار ندهید
چرم طبیعی با مرور زمان، نرم تر شده و به راحتی با رعایت نکاتی می توان از آن مراقبت کرد.
قبل از استفاده از واکس، حتما گرد و خاک و آلودگی ها را از روی چرم برطرف کنید.
بهتر است که از یک واکس با درجه روشن تر از چرم، آن را واکس بزنید.
حتما از واکس های مخصوص چرم طبیعی استفاده کنید.
در یک محیط در بسته واکس بزنید تا پس از واکس زدن، گرد و خاک بر روی چرم ننشیند. و حتما زمان کافی بدهید تا واکس به خورد چرم برود.
ابتدا جایی را واکس بزنید که در معرض دید نباشد تا اگر احیانا واکس با کیفیت نبود، چرم را از بین نبرد.
چرم اصل یکی از بی کیفیت ترین انواع چرم است که از قسمت زیرین پوست تهیه می شود. چرم اصل فراوان ترین چرم در بازار است بنابراین مطمئن شوید که آن را با چرم کامل اشتباه نمی گیرید. چرم اصل مقاومت کمتری نسبت به سایش دارد پس دقت کنید تا سرتان کلاه نرود و به عنوان چرم کامل آن را به شما قالب نکنند.
در این مطلب سعی بر این بود تا ضمن انجام پروزه قی قی، میزان توانمندی خود در نگارش مطلب را بسنجم در هر صورت امیدوارم که توانسته باشم مطالب مفید و جامعی را در اختیار شما خوانندگان گرامی قرار دهم.
ابتدا تاریخچه ای مختصر از چرم طبیعی را برایتان بازگو کردم سپس به بررسی مختصر انواع چرم پرداختم و در انتها نیز راهکار هایی برای نگه داری از چرم ها را بیان کردم.
خوشحال می شوم اگر نظرات ارزشمندتان درباره این نوشته را بخوانم.
مجتبی عربی