گاهی پیش می‌آید که خرج و دخلمان با هم جور در نمی‌آیند و پولی برای خریدن چیزهای بزرگ و واجبی که برای زندگی‌مان لازم داریم باقی نمی‌ماند. در این جور وقت‌‌ها، یکی از گزینه‌های پررنگی که به ذهنمان می‌رسد «وام بانکی» است. نکته مهم در مورد وام‌ها، سودی است که در نهایت باید از جیبمان بپردازیم. در این گفتگو شما را با روش محاسبه سود بانکی آشنا می‌کنیم. با ما همراه باشید.
یکی از گزینه‌های همیشه روی میز برای بانک‌ها و مردم «وام ازدواج» است. افرادی که برای ازدواج خود با مسائل مالی درگیر هستند به سراغ دریافت این وام می‌روند. نمی‌توانیم به صورت دقیق رقم این وام را مشخص کنیم چرا که نوسانات اقتصادی در کشور زیاد است و رقم وام‌ها در سال‌های مختلف روند نزولی و صعودی به خود می‌گیرد.
وام ازدواج در زیر دسته انواع وام «قرض‌الحسنه» قرار می‌گیرد و بانک‌ها سود 4% درصد را برای آن در نظر می‌گیرند. همچنین برای پرداخت آن فرجه زمانی 60 ماهه و پنج ساله تعیین می‌شود. برای دریافت کارمزد نیز هر سال و آن هم در ابتدای سال اقدامات لازم را انجام می‌دهند.
یکی از کاربردی‌ترین وام‌هایی که وجود دارد و با هدف خانه‌دار کردن مردم و سود بردن بانک‌ها راه‌اندازی شده «وام مسکن» نام دارد. در مورد رقم این وام نیز به دلیل نوسانات اقتصادی نمی‌توان به صورت دقیق نظر داد. وام مسکن خودش به چند نوع مختلف تقسیم می‌شود که هر کدام طبق سیاست‌های بانک ارائه دهنده، شرایط مختلفی دارند.
یکی از وام‌های معروف مسکن با عنوان «وام اوراق مسکن» شناخته می‌شود. سود وام اوراق مسکن بسته به مقدار وام و تعداد قسط‌های آن متفاوت است. سود آن می‌تواند از ۱۶ تا 5/17 درصد متغیر باشد.
وام مسکن دیگری هم وجود دارد که با عنوان «وام خانه اولی‌ها» شناخته می‌شود. برای به دست آوردن این وام باید مبلغ مشخصی را در بانک به عنوان سپرده داشته باشید و یک سال به آن دست نزنید. وام خانه اولی‌ها با سود 9% تعیین می‌شود و برای بازپرداخت آن ۱۲ سال زمان فرجه زمانی دارید.
بانک‌ها برای خرید لوازم خانگی هم وام دارند. این نوع وام‌ها برای کسانی که بودجه لازم برای خرید یا عوض کردن لوازم ضروری منزلشان را ندارند بسیار کمک کننده هستند. وام خرید لوازم خانگی، ۵۰ میلیون تومان است و شما باید برای هر ۱۰ میلیون تومان آن یک ضامن به بانک معرفی کنید تا وام به شما تعلق بگیرد.
البته سیاست بانک‌ها برای ارائه این وام به مشتریان خود متفاوت است و می‌توان گفت هر بانکی شرایط خودش را دارد. اما کلیت این موضوع برای همه بانک‌ها یکسان است. به این ترتیب که سود این نوع از وام 12% درصد است و بانک‌ها بازپرداخت آن را در فرجه زمانی ۳۰ ماهه تعیین می‌کنند.
از جمله وام‌های مهمی که می‌توانید از آن برای تعمیر یا تکمیل مسکن خود استفاده کنید «وام جعاله» است. افراد زیادی هستند که از این وام برای تعمیرات ساختمان خود استفاده می‌کنند. اما باید بدانید برای دریافت آن، بانک به سند ملک شما نیاز دارد. به زبان ساده، باید سند ملک خود را به رهن بانک درآورید تا بتوانید این وام را بگیرید. سود این وام ۵/۱۷ درصد تعیین شده که در دوره زمانی ۶۰ ماهه باید آن را پرداخت کنید.
یکی از وام‌هایی که به کار تاجران و بازرگانان می‌آید وام «مضاربه» نام دارد که از آن به عنوان یک کمک برای تامین سرمایه استفاده می‌کنند. نرخ سود وام مضاربه در بانک‌های دولتی و خصوصی با هم متفاوت است. این نرخ در بانک‌های دولتی معمولا بین ۱۵ تا ۲۰ درصد در نظر گرفته می‌شود. البته باید بگوییم که در بانک‌های خصوصی، این نرخ بیشتر از این حرف‌ها است.
بانک‌ها برای موارد زیر به کارمزدهای بانکی نیاز دارند:
· برای تامین منابع مالی
· برای نگهداری و تنظیم حساب‌های جاری
· برای پرداخت حقوق کارکنان
· برای پرداخت قبض‌های خدماتی
· برای هزینه نگهداری از ساختمان بانک
· و ...
بانک مرکزی ایران طبق قانون اساسی این سود را 4% تعیین می‌کند. تعیین سود برای حمایت از نظام مالی، سرمایه‌های سپرده‌گذاران و اعتباردهندگان صورت می‌گیرد. کارمزدها به بانک‌ها کمک می‌کنند که همیشه گردش مالی داشته باشند و فرآیند ارائه وام با مشکلی روبه‌رو نشود.
تعیین نرخ سود توسط بانک مرکزی به صورت استاندارد انجام می‌شود. طوری که نه سرمایه‌گذار و نه وام‌گیرنده با مشکلی روبه‌رو نشوند. در واقع، بانک مرکزی تلاش می‌کند که اعتدال را بین منافع سرمایه‌گذاران و مشتریان برقرار کنند.
البته بانک مرکزی برای وام‌ها و نرخ سود آن‌ها قوانین را فقط به شکل کلی تصویب می‌کند و برای جزئیات کار، ریش و قیچی را به دست بانک‌ها می‌دهد.
یک پیشنهاد ساده
خواهی نخواهی گاهی تنها چاره پیش روی ما برای حل کردن مشکلات مالیمان، وام گرفتن از بانک‌ها است. پیشنهاد ما این است که برای جلوگیری از مشکلات پرداخت، حتما قبل از گرفتن وام، نرخ سود، بازه پرداخت و دیگر شرایط هر وام را به دقت زیر ذره‌بین ببرید تا شیرینی حل کردن مشکلتان با تلخی دردسرهای بازپرداخت وام، تاخت نخورد!
