زمان انتشار طرح بر بیلبورد میدان ولی عصر: 12 آبان 1394
(3 نوامبر 2015)
عکس صحنه پردازی شده داستان یک پرچم بر اساس عکس "برافراشتن پرچم در ایووجیما" اثر جوروزنتال، 1945 میلادی
خانه‌طراحان‌انقلاب‌اسلامی
عکاس‌وکارگردان: سید احسان باقری
نویسنده نقد: شهریار خونساری
تصویر، یک فتو مونتاژ است که چند سرباز آمریکایی را در حال نصب کردن پرچم بزرگی از آمریکا نمایش میدهد. این سربازها بر روی جنازههای زیادی از اقوام و ملیتهای متفاوت ایستادهاند. تصویر همان طور که در توضیح کنار عکس ذکر شده، برداشتی از عکس برافراشتن پرچم در جزیره ایوجیما اثر جو روزنتال در سال 1945 است. عکس روزنتال را هم میتوان عکسی صحنه پردازی شده دانست . زیرا روزنتال کمی دیر به این منطقه رسید و مجبور شد که از چند سرباز بخواهد که پرچمی که قبل تر در بالای جزیره نصب شده بود را این بار با حالتی قهرمانانه به اهتزاز در آورند.
سمت راست- عکس برافراشتن پرچم در ایوجیما- توسط لوییس آر لوری[1]
سمت چپ- عکس برافراشتن پرچم در ایوجیما- توسط جو روزنتال[2]
حال بر پایه تصویر روزنتال، فتومونتاژی ساخته شده و در دوازدهم آبان سال 1394 در بیلبورد بزرگ میدان ولیعصر (عج) رونمایی شد و تا قبل از دهه فجر همان سال بر روی این بیلبورد باقی ماند.
تصاویری که دل بیننده را در روزگاری به درد آورده و حالا همه آن ها در تصویری ضدآمریکایی بازنمایی شده است. شاید طراح این تصویر آمریکا را به عنوان شر مطلق در نظر گرفته که در تمامی شرارت ها در جهان شرکت میکند.
قسمتهایی از این فتومونتاژ به چشم آشناست. در گوشه پایین، سمت چپ عروسکی با لباس آیلان، کودک سوری دیده میشود که دست عروسک به درستی بر زمین قرار نگرفته است. قایق آیلان کوردی، کودک سوری که به همراه خانواد‌ه‌اش از ترکیه به طور غیرقانونی روانه یونان شده بود، دوم سپتامبر 2015 غرق شد. در این حادثه 5 تن از جمله آیلان جان خود را از دست دادند و عکس آیلان با پیرهن قرمز و شلوارک آبی تیره، در حالی که صورت بی‌جانش روی شن‌های ساحل بود، نمادی از خشونت جنگ شد.[3]
در کنار آیلان دو مرد با لباس احرام افتاده اند و بیننده را به یاد تصاویر کشته شدگان واقعه منا در 24 سپتامبر 2015 میاندازد که خیل کشته شدگان بیشمار بود و بخاطر این که ایران کشور عربستان سعودی را مسئول این واقعه میدانست، تیر خلاصی بر روابط دو کشور محسوب شد.
نفر بعدی در کنار مردان احرام پوش مردی در لباس کردی است که نوزاد خود را بغل کرده و انگار به خواب رفته است. این ترکیب بندی مخاطب را به یاد عکس بمباران شیمیایی حلبچه می اندازد که در آن عکس چهره پدر مشخص نبود و چهره کودک نوزاد قابل مشاهده بود.
نفر بعدی که در جهت مخالف پدر و فرزند بر زمین خوابیده یک سیاه پوست است و در کنار او یک زرد پوست که به دیوارهای تکیه داده است. بالای سر او یک مرد که به قوم هزاره افغانستان شبیه است بر روی دیواره سنگی مرده است. در کنار او زنی دیده می شود که زخم روی صورتش شبیه زخم صورت راشل کوری، فعال مدنی آمریکایی پس از مرگش توسط بولدوزرهای اسرائیلی است.در جلوی دستان این زن روزنامه تهران تایم با سرتیتر"Terror acts in Iran" دیده می شود که در آن مقاله دکتر علی اکبر صالحی درباره حملات تروریستی در تهران سخن میگوید.[4]
در سمت راست جسد زن، یک مرد با موهای سفید و سربند افتاده که بیشتر بیننده ایرانی را به یاد کلیشه سرخپوست های فیلمهای وسترن میاندازد. دست سرخپوست بر روی یک پای مصنوعی است. در سمت راست سرخ پوست، تصویری بازسازی شده از لحظه بعد از تیر خوردن جمال و محمد الدوره است که در سی سپتامبر سال 2000 توسط تکتیراندازان اسرائیلی جمال الدوره زخمی و فرزند دوازده سالهاش کشته میشود. یکی از تلخترین صحنه ها که در حافظه تصویری بسیاری از مخاطبان وجود دارد! بقیه کشته شدگان که در تصویر حضور دارند هر یک نماد یک قومیت یا ملیت هستند. جمجمهها و دو اسکلت انسان هم فضا را پر کرده و همه این ها در کنار آشغال هایی مانند پلاک و لاستیک ماشین، فضایی شلوغ و درهم و برهم به وجود آورده است.
چهار سرباز آمریکایی که در حال نصب کردن پرچم هستند، همگی لباس و تجهیزات امروزی دارند که بیشتر، دستانشان خونیست و بیتفاوت به این خیل کشتهشدگان کار خود را میکنند. حتی خود پرچم هم انگار سرد و خشک در بالای میله پرچم به همان صورت، منجمد شده است. شاید بزرگترین مشکل عکس این است که هیچ نیرویی در عکس حضور ندارد که در مقابل این چهار سرباز بایستد و همه جزئیات، نشان از پیروزی آمریکاییها در تمام جنگها دارد که البته این امر درست نیست.
[2] Joe Rosenthal
[3] https://www.isna.ir/news/94061408699/
[4] https://www.tehrantimes.com/news/231280/Terror-acts-in-Iran-a-sign-of-enemies-carrot-and-stick-policy
