جوامع را از جهاتی می‌توان به یک کامپیوتر تشبیه کرد.
آنها مانند کامپیوتر متشکل از مجموعه‌ای از سخت‌افزار و نرم‌افزار هستند که برای فراهم کردن مقصودی کنار هم قرار گرفته‌اند.
?
موقعیت جغرافیایی، منابع طبیعی و سرمایه انسانی جامعه به مثابه سخت افزارها، خرده فرهنگ‌ها، قوانین و مقررات بخشی ، سمن‌ها، احزاب، مطبوعات و .... مانند برنامه‌های کاربردی در ابر کامپیوترها هستند.
?
مهمترین نرم‌افزار یک کامپیوتر «سیستم عامل» آن است.
سیستم عامل، سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای موجود روی کامپیوتر را به یکدیگر متصل نگه می‌دارد و آنها را مدیریت می‌کند.
?
سیستم عامل یک کشور سیاست‌ها و رویه‌های کلان و سازوکار (مدل)حکمرانی آن کشور است.
«مدل حکمرانی» است که به عنوان اصلی‌ترین نرم افزار یک کشور بین سخت‌افزارها و نرم افزارهای آن ارتباط برقرار می‌کند و آنها را در جهت هدف خاصی به کار می‌گیرد.
?
همان‌گونه که در کامپیوتر کارکرد بسیاری از سخت افزارها و نرم افزارها تا حد زیادی بستگی به کارآیی و تناسب سیستم عامل دارد، در یک جامعه نیز استفاده بهینه از منابع طبیعی و نیروی انسانی و کارآیی احزاب، اصناف، سازمان ها، مطبوعات بستگی به کارآمدی مدل حکمرانی آن جامعه دارد.
?دلیل اینکه برخی جوامع علیرغم برخورداری از منابع طبیعی غنی و نیروی انسانی با استعداد نسبت به کشورهای مشابه و حتی فقیرتر از خود، به شاخص‌های عملکردی بسیار ضعیف‌تری می‌رسند را در ناکارآمدی مدل حکمرانی آن ها باید جست.
?علت اینکه در برخی جوامع، سخت افزارها زود به زود و نوبت به نوبت می‌سوزند را در مناسب نبودن مدل حکمرانی باید یافت.
?اگر در جامعه‌ای...
به کرات آدم‌ها و برنامه‌های خوب نتایج بد به بار می‌آورند، احتمالا مشکل از آدم‌ها و برنامه‌های جزءی نیست، بلکه مشکل در سیاست‌ها و رویه‌های کلان آن جامعه است.
?احتمالا...
سیستم عامل آن جامعه ویروسی شده و باید ویروس کشی شود
و یا ...
«قدیمی» شده و باید «ارتقا» پیدا کند.
