گیاه زالزالک در کشور ایران در استان های زنجان، اردبیل، گیلان، استان مرکزی، قزوین , آذربایجان شرقی , آذربایجان غربی ,لرستان , مازندران , قم , همدان , اصفهان , کردستان , کهگیلویه و بویراحمد , فارس , خوزستان , کرمانشاه , ایلام به خوبی رشد می کند.
معنا یمیشان به پارسی
یمیشان : نام ترکی زعرور است نوعی زالزالک که میوه سرخ رنگ دارااست .
گیاه زالزالک , خَفجه , کیالک , یمیشان یا این که کویج ( اسم علمی : Crataegus aronia اسم انگلیسی : Crataegus hawthorn ) یکی‌از گیاهان است . گیاه زالزالک سه گونه مختلف دارد که به رنگ سیاه و قرمز و زرد می باشد.
گیاه زالزالک ( کویج ) ( Crataegus aronia ) ; میوه کوچک پاییزی به رنگ قرمز‌رنگ , زرد رنگ و نارنجی رنگ و بعضاً سیاه با هسته اى سخت است .
زالزالک ( کویج ) ; درختچه ای تیغ دار از تیره گل سرخیان ( یا این که سیبى ها ) با میوه ای خوراکی که بیشتر به صورت درختچه است و داراى شاخه هاى خاردار و شکوفه هاى پرپر خوشگل به رنگ سپید یا این که صورتی و معطر مى باشد .
درختچه گیاه زالزالک در دامنه كوه ها و زمین ها جنگلی آفتابی در سرتاسر دنیا میروید و انتشار آن از روش تخم و تهیه و تنظیم نهال انجام می شود .
زالزالک در کشور‌ایران از جمله در بلندی های استان های چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویر احمد میروید .
خاصیت یمیشان , کویج , گیاه زالزالک
همینطور یمیشان ( کویج ) ارتقاء دهنده اشتها , معالجه کننده ناراحتی های گوارشی و مقوی معده , صفرابر , معالجه کننده التهابات معده و روده , شیرافزا , تب بر , آرام بخش , ضد افسردگی , درمان تنگی نفس و دارنده خواص آنتی اکسیدانی بالاست . میوه زالزالک نیز به طور خشک و هم به شکل تازه مصرف می شود .
علاوه بر میوه از بخش های دیگر درخت زالزالک از جمله گل و برگ آن هم می توان بهره برد , از جمله دم کرده گل زالزالک در معالجه تشنج و تهیه و تنظیم ضربان قلب موثر است . از دم کرده برگ زالزالک برای شست و شوی دهن در جهت رفع برفک دهن و غرغره آن برای رفع کردن مشکل گلو درد کاربرد داراست . ولی بایستی دقت کرد که میوه زالزالک دارنده مقادیر بالایی قند بوده و به همین بهانه مصرف دوچندان آن برای اشخاص دچار به دیابت سفارش نمیشود .
• گل زالزالک , ضد تشنج بوده و حرکات نامنظم قلب را تهیه و تنظیم مى نماید . داروى موثر و خاصى بر ضد تپش قلب و ضربان شدید آن است .
• گیاه زالزالک ( کویج ) ; داراى مواد معدنى متعدد , ویتامین ها , میزان زیادى تانن و کلسیم , ترشى آلى , پکتین , مازو , اسید تارتریک , اسید مالیک , روغن چرب , قندهاى گلوکز , فروکتوز است .
• کویج این میوه به دلیل غنی بودن از اسید تارتاریک و اسید مالیک هم در مواقع کم خونی و سل اثر نیکویی دارااست .
• زالزالک به دلیل آن که دارنده میزان متعددی تانن است بسیار قابض بوده و می توان آن را جهت معالجه اسهال های خونی به عمل برد .
• در مواقع کم خونى و سل اثر خوبی دارااست .
• اما مدل کوهی آن قابض تر از سنجد است و از خون‌ریزی معده هم جلوگیری می نماید .
• اشتها را فراوان مى نماید .
• زرد و صورتی این میوه در بدن تبدیل به ویتامین A می شود و اشتها را دوچندان می کند .
• ولی این میوه را زمانی که تماما رسیده و رنگ انداخته مصرف فرمائید تا مبتلا ناراحتی های گوارشی ناشی از خام بودن میوه نشوید .
• زالزالک در حالتی که به خیر و خوبی خشک شود فقط کمی از ویتامین C ی خویش را از دست می دهد البته دیگر ترکیبات شیمیایی خویش را نگهداری می کند . لذا برای حفظ گیاه زالزالک خشک بایستی آن را در محلی که هوایش دائما عوض می شود نگه داشت .
• اما در مقایسه , میوه ی تازه ی زالزالک اثرات نیکوتری دارااست و می تواند به ازدیاد شیر مادرها شیرده و ارتقا کیفیت آن اضافه کند .
• زالزالک ( کویج ) به کاهش وزن یاری می نماید
امروزه کاهش وزن برای اشخاص به یک وسواس تبدیل شده‌است که میل کردن صحیح و مراقبت های آن بسیار حیاتی است و برای انجام این عمل بایستی صرفا طعام هایی را مصرف فرمائید که کالری کمی دارا‌هستند و یا این که طبیعی میباشند . در چنین مواقعی زالزالک ها آیتم سالمی میباشند . آن‌ها به کاهش وزن یاری می نمایند و سبب ساز میگردند در عرض یک بازه کوتاه چند تن وزن به طریق ناخواسته از دست بدهید .
کویج به تن شما یاری می نمایند تا کالری بیشتری در هنگام فعالیت کردن بسوزانید . درصورتی که می‌خواهید به‌سرعت پاسخ بگیرید بایستی از گیاه زالزالک ها بیشتر از حد معمول مصرف نمائید .
?
• معالجه فشار خون بالا با زالزالک ( کویج ) :
اشخاصی که از فشار خون بالای رنج میبرند می‌توانند , چای زالزالک را امتحان نمایند و شاهد بهبود باشند به دلیل آنکه دمنوش زالزالک جدید یکی بهترین نسخه ها برای داشتن خواب آرام است .
• زالزالک ( کویج ) برای تقویت و بهبود بینایی :
زالزالک ها دربردارنده ویتامین A می باشند که سبب محافظت سالم ماندن بینایی می شود . و از پرورش آب مروارید خودداری می نماید . شما همینطور می‌توانید چای زالزالک هم بنوشید .
• زالزالک ( کویج ) برای معالجه بی خوابی :
این میوه بوسیله پزشکان برای اشخاصی که مبتلا بیخوابی می‌شوند پیشنهاد میشود .
شربت گیاه زالزالک همراه با شکر سرخ , براى رفع سردرد شدید موءثر است .
• علاوه بر آنچه گفته شد میوه پاییزی زالزالک برای بعضی از بیماری ها تحت عنوان درمان محسوب شود مانند :
بهبود سوء هاضمه
کاهش علامت ها یائسگی مثل گرگرفتگی
اثرات ضد التهابی
پیشگیری از بیماری های کبدی
• اثرات جانبی گیاه زالزالک
مصرف میوه این گیاه در مقادیر عادی اثرات مضری را به همراه ندارد ; البته مصرف این گیاه به همراه بقیه ضمایم مثل گل و برگ های آن ; که به صورت دارو , عصاره یا این که دمنوش تهیه و تنظیم می‌شوند در مقادیر زیاد احتمال دارد سبب ساز به پیدایش علائمی چون : سردرد , میگرن , خستگی , تهوع , تپش قلب , لکه های پوستی خفیف , خواب آلودگی , نشانه ها بیماری های رودی معدی و . . . گردد . همینطور مصرف مقادیر فراوان این گیاه به صورت دارو برای خانم های حامله و شیرده مناسب نمیباشد .
منبع: کیمبو
