همگرایی رسانه ای به معنای از بین رفتن مرزهایی است که بین رسانه های پیشین و نوین وجود داشته است. فرآیند همگرایی رسانه ای در دهه ۱۹۸۰ آغاز شده است. همگرایی رسانه ای به معنای در هم آمیختن رسانه های قدیمی( مجلات، روزنامه ها، تلویزیون، رادیو) با رسانه های جدید( کامپیوتر، اینترنت) برای رساندن محتواست.
همگرایی رسانه ای در واقع ادغام رسانه های جدید و قدیم است. همگرایی رسانه ای موجب شده است که بر خلاف گذشته که پیام ها در جای خاص خود بودند و مثلا تصویر در تلویزیون بود و هر کدام در بستر جداگانه به ارائه محتوا می پرداختند اما امروزه با حضور اینترنت همه این ها در یک بستر و در یک مسیر قرار میگیرند. پدیده همگرایی به واسطه دیجیتالی شدن امکان پذیر شده است و اجازه می دهد که محتواهای مختلفی چون صدا، تصویر، داده در قالب یک ساختار یکسان تولید و پخش و ذخیره شوند و با طیف گسترده ای از فناوری ها مانند کامپیوتر ، موبایل و تلویزیون قابل دستیابی باشند.
تکنولوژی دیجیتال در واقع حاصل ترکیب صنایع مخابرات، کامپیوتر، رسانه و نشریات است. به طوری که بسیاری از شرکت های مخابراتی و کامپیوتری در حال ادغام شدن هستند تا خدمات صدا، تصویر و داده از طریق یک تکنولوژی و در قالب یک بستر ارائه کنند. همگرایی رسانه ای با تمرکز مالکیتی رسانه ها ارتباط تنگاتنگی دارد به طوری که شرکت های بزرگ رسانه ای در صدد بر آمدند تا با شرکت های دیگر ادغام شوند. این ادغام سبب شده است که بازار رسانه چه خبر و اطلاع رسانی و چه صنعت تفریح و سرگرمی در دست چند غول بزرگ رسانه ای باشد.
شرکت والت دیزنی که جز شرکت رسانه های گروهی آمریکایی است به عنوان یکی از بزرگ ترین شرکت های رسانه ای و سرگرمی جهان شناخته می شود. این شرکت مالک ۱۴ شهربازی، تعداد زیادی شبکه تلویزیونی از جمله ای بی سی، شبکه دیزنی، ای اس پی ان و ای بی سی خانوادگی، همچنین شرکت های تابعه و زیر مجموعه والت دیزنی، پیکچرز، پیکسار، مارول، اینترتینمنت، لوکاس فیلم، هیولو می باشد.
همگرایی رسانه ای باعث شده تا اطلاعات با فرمت های مختلف نه تنها با یکدیگر قابل انطباق باشند بلکه بتوانند وارد ابزار های دیگر مثل موبایل، ویدیو و تلویزیون شوند. همگرایی رسانه ای در واقع تحولی اساسی است که فضای صنعت رسانه ای را در قرن حاضر تحت تاثیر خود قرار داده است.
همگرایی فن آوری های اساسی تلفن، رایانه، و تولیدات رسانه ای، فرصت های فراوانی برای سازمان های رسانه ای به وجود آورده است. تولید و بسته بندی محتوا، نرم افزار، سخت افزار رایانه ای و تلفن سه صنعت مهم ارتباطات هستند که همگرایی در آن ها رخ داده است. همگرایی تعیین کرده است که چه چیزی تبادل پیدا کند، چه کسی می تواند ارتباط برقرار کند، ارتباط با چه سرعتی صورت گیرد. همگرایی همچنین در نحوه استفاده از محتوا انعطاف ایجاد کرده است.
رویکرد هایی در زمینه تفسیر همگرایی وجود دارد یکی از این رویکرد ها به زیر ساخت های فناوری انتقال دیجیتال توجه دارد و همگرایی را زمانی می داند که همه ی شبکه ها اعم از ماهواره، کابلی و... قادر به ارایه خدمات گوناگون مثل رادیو، تلویزیون، خدمات تلفنی و... باشند. رویکرد دیگر به ابزار اطلاعاتی چند منظوره که بخش های همگرا را با هم ترکیب می کند اشاره می کند.
همگرایی یک فرایند است. در عصر حاضر رسانه ها همه جا هستند و ما از رسانه های مختلف در کنار و در ارتباط با هم استفاده می کنیم. تلفن همراه صرفا فقط وسیله ای برای برقراری تماس نیست. امروزه دوربین های عکاسی، وسیله ضبط و پخش موسیقی، وسیله ای برای ارتباط نامه ی الکترونیکی است.
به طور کلی همگرایی رسانه ای که در نتیجه ی ادغام (communication,computer,content) است، باعث شده تا دسترسی به محتوا در قالب های مختلف داده، تصویر، صدا که در یک بستر ارایه می شود، راحت تر باشد.
منابع:
-«تلویزیون و فرهنگ همگرایی رسانه ای» ، بشیر، حسن، کوهی، احمد، مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ، پاییز و زمستان 1391-شماره دوم
-«همگرایی رسانه»، صفری، محمود، میر اسماعیلی، بی بی سادات، مطالعات رسانه ای، بهار 1391، شماره شانزدهم
