یکی از نکات مهمی که در رابطه با شخصیت و طریقه ساخته شدن آن باید اذعان کرد این است که شخصیت خواه ناخواه ساخته ی وراثت و محیط می باشد. در واقع انسان براساس یک سری ویژگی های ژنتیکی به این دنیا دعوت می شود ولی از آن پس عاملی که بر شخصیت وی تاثیر گذار می باشد محیط اطراف می باشد. عده ای بر این باور هستند "ژنتیک"، تاثیر بیشتری بر ذات اصلی شخصیت دارد ولی عده ای دیگر بر تاثیرگذاری بیش از حد "محیط" تاکید می کنند.
یکی از مثال های که در رابطه با تاثیر محیط بر شخصیت در کتاب های مختلف روانشناسی است و اکثر نویسنده ها به آن اشاره می کنند همان کودکانی می باشند که اشتباهاً به هر دلیلی در جنگل رشد کرده اند. مثلاً کشیش هندی که نامش سینگ بود در یکی از جنگل های هند دو نفر را پیدا کرد و برای کمک رسانی آن ها را به خانه برد. به هر حال گزارشی که سینگ در رابطه با نحوه زندگی و رفتار و شخصیت این دو دختر می دهد این چنین می باشد: این دو کودک رفتارهای انسانی را بلد نبودند و نمی توانستند مثل انسان روی دوپا راه بروند به همین خاطر چهار دست و پا راه می رفتند، و همچون حیوانات جنگلی زوزه می کشیدند. به شدت از جاهای شلوغ متنفر و هراسان بودند. و دیگر این که تحریک پذیری خیلی بالایی داشتند در هر صورت رفتارشان همچون محیطی بود که در آن رشد و نمو پیدا کرده بودند.
در هر صورت پژوهشگران و روانشناسان در رابطه با میزان اهمیت تاثیر محیط(تربیت) بر شکل گیری شخصیت نسبت به میزان اهمیت ژنتیک(طبیعت) به اجماع و یک توافق همگانی نرسیده اند. در واقع مساله طبیعت و تربیت یک مساله ی پیچیده ای می باشد چرا که هر دو مقوله از یکدیگر تاثیر پذیر می باشند. به عبارتی دیگر طبیعت و سرشت با یکدیگر برهمکنش دارند. در واقع امروز دیگر نمی توانیم همچون گذشته عواملی محیطی و ژنتیکی را به طور کامل از یکدیگر جدا کنیم. مطالعات و تجربیاتی زیادی حاکی از آن است که این دو مقوله یعنی طبیعت و تربیت یک رابطه دوسویه و متقابل با یکدیگر دارند.
برای مثال تا مدت ها قبل پرورش فرزندان توسطِ والدین یک عاملِ محیطیِ مطلق به حساب می آمد. ولی امروزه شواهد نشان دهنده آن است که تفاوت‌ها و مسائل ژنتیکی، بر رفتارِ پدر و مادر در برابرِ فرزندانشان تاثیرگذار می باشد. تفاوت‌های ژنتیکی میانِ فرزندان نیز ممکن است در این زمینه نقش داشته باشد.
برای نمونه می توان این مثال را زد که والدینی که در منزل خود کتاب‌های زیادی دارند، فرزندانشان به لحاظ تحصیلی از عملکرد بالایی در مدرسه برخورددار هستند، اما براساس این همبستگی نمی توان اذعان کرد که داشتنِ کتاب‌های زیاد در خانه علت محیطی برای عملکردِ بهترِ کودکان در مدرسه است. به عبارتی عواملِ ارثی ممکن است بر صفاتِ والدین مؤثر واقع شوند، که این صفات هم با تعداد کتاب هایی که آنان در خانه دارند و هم با پیشرفت تحصیلی فرزندانِ آنها رابطه دارد. از سوی دیگر مشخص شده که عواملِ ژنتیکی در
بسیاری از شاخص‌های به ظاهر محیطی، همچون اتفاقاتِ ایامِ کودکی، رویدادهای زندگی و… نقش بسزایی دارند. به عبارتِ دیگر، افراد تا حدی به دلایلِ ژنتیکی، آفریننده ی تجربیاتِ شخصی خود می باشند.
در هر صورت در ادامه اگه بخواهیم تعریفی از مفهوم شخصیت ارائه بدهیم باید اذعان کرد که شخصیت مجموعه‌ای از رفتار ، اعمال، حرکات و شیوه‌های تفکر شخص در زندگی شخصی می باشد که با سه ویژگی "بی‌همتا بودن"، "ثبات (پایداری)" و "قابلیت پیش‌بینی" مشخص می شود. از سوی دیگر تعریفی که گوردن آلپورت، در مورد شخصیت ارائه می دهد چنین است: "شخصیت، سازمان بندی پویایی در درون فرد است و شامل آن دسته از نظام‌های روانی - فیزیکی که رفتار و تفکر او را تعیین می‌کند".
در ادامه در رابطه با کلیدواژه هایی که در تعاریف بالا آمده است. بی‌همتا بودن، ثبات (پایداری و قابلیت پیش‌بینی) توضیحاتی ار ائه می گردد:
بی همتایی و تفاوت: این مولفه یکی از ویژگی های شخصیبت می باشد. و در واقع بیانگر این می باشد شخصیت یک فرد بی‌همتاست یعنی با وجود شباهت های زیادی بین شخصیت های مختلف هیچ گاه دو شخصیت یکسان وجود ندارد.
ثبات داشتن (پایداری): یکی دیگر از ویژگی های مفهوم شخصیت در ثبات و پایداری آن می باشد یعنی اگر چه در موقعیت های مختلف هر فردی داری یک رفتار و شخصیت متناسب با آن محیط می باشد و به ظاهر رفتارهای متضادی از خودش به نمایش می گذارد، ولی بعد از گذشت یک مدت (مثلاً چندین دهه) رفتار و برخورد و حتی شیوه تفکر آنها یک ثبات نسبی دائمی پیدا می کند.
قابلیت پیش‌بینی: براساس دو ویژگی بالا یعنی بی همتایی و داشتن ثبات می توان رفتار، حرکات و تفکرات افراد را پیش بینی کرد. بنابراین قابلیت پیش‌بینی رفتار با «ثبات در رفتار» رابطه متقابل دارد.
به هر حال هر فرد براساس انواع تست روان شناسی موجود در سایت های مختلف - یا در نزد روان شناسان در کلینک های مختلف- همچون "تست شخصیت شناسی" می تواند شخصیت خود را بیشتر بشناسد. و از این که در کدام تیپ بندی شخصیت قرار گرفته است آگاهی بابد. لازم به ذکر است که در آخر می توان اشاره کرد که یکی از مهم ترین های تست شخصیت، تست mbti می باشد.
تست mbti یکی از کاربردهای مهم آن برای کارفرمایان می باشد که از این طریق می تواند کارکنان خود را دسته بندی کند و هر کدام از تیپ های شخصیتی را که با یکدیگر سازگار هستند کنار همدیگر قرار دهند. و آنهایی که در تیپ های متضادی قرار گرفته اند را از یکدیگر دور نگه دارند. تا با این شیوه از تنش ها و برخوردهای احتمالی بین کارمندان در آینده دوری کنند .
