با محبوب شدن روز به روز بازیهای آنلاین، سیستمها و مکانیزمهای جدید و مبتکرانهای پای خود را به عرصهی بازیهای ویدئویی باز میکنند که هر چه بیشتر بتوانند سودی برای سازندگان داشته باشند. بدون شک، یکی از مشهورترین و پرکاربردترین این سیستمها، مربوط به «لوت باکس» است. اگر میخواهید تا کمی بیشتر با این مفهوم و نوع کارکرد آن آشنا شوید، با من همراه باشید.
سادهترین تعریف از لوت باکس را میتوان « تخم مرغ شانسی مجازی» دانست. لوت باکس که ترجمه تحتالفظی آن، «جعبه غارت» است، جعبههاییست که بازیکن یا به عنوان پاداش یا به عنوان آیتمی قابل خریدن از بازی آنها را دریافت میکند، در حالیکه که هیچ اطمینانی از محتوای درون آنها ندارد. معمولا محتوای لوتباکسها، آیتمهایی برای سفارشی کردن شخصیت بازیکن است و اثری روی گیمپلی بازی ندارند.
برای دسترسی به لوت باکسها قرار نیست که لزوما پولی خرج شود. برای به دست آوردن لوت باکس میتوان از پول رایج داخل بازی استفاده کرد که معمولا با انجام فعالیتهای مختلف، انجام چالشها و ماموریتها به دست میآیند یا اینکه خود لوتباکس پاداشی از پاداشهای بازی باشد. البته لوتباکسها به حدی برای بازیکنان جذاب شدهاند که برای اینکه بتوانند لوتباکس بیشتری باز کنند، دست به جیب شده و از پرداخت درونبرنامهای استفاده میکنند.
برای بهتر جا افتادن موضوع، به سراغ لوت باکسها در بازیهای مختلف و مشهور برویم که ممکن است با آنها روبرو شوید.
?
در بازی Apex Legends به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه باید چالشهایی انجام شود که با انجام دادن آنها، سطح شخصیت بالاتر میرود. با بالا رفتن سطح شخصیت، بازی به بازیکن یک لوتباکس تحت عنوان Apex Pack جایزه میدهد. در این لوت باکس میتوان انتظار پوشش برای شخصیتها، پول رایج درون بازی و یا پوشش جدید برای اسلحهها را داشت. همچنین میتوان با پرداخت پول واقعی به این لوت باکس دسترسی داشت.
دراینباره، ارزیابی تربیتی بازی حکم دادگاه / Genshin Impact را بخوانید!
?
در بعضی از بازیها نیز همانند سری FIFA شاهد آن هستیم که به واسطهی حضور لوتباکسها، بازیکنهای فوتبال به عنوان جایزه در نظر گرفته شدهاند که به صورت مستقیم برروی تجربهی بازیباز و گیمپلی تاثیر دارد. چنین بازیهایی بازیکن را بیشتر تشویق میکنند که برای به دست آوردن لوت باکس، پول واقعی خرج کنند.
?
از همینجا قصد دارم ساز و کار دیگری شبیه به لوتباکس را به شما توضیح دهم؛ گاچا!
ساز و کار گاچا، شباهت بسیار زیادی با لوتباکس دارد با این تفاوت که آیتمهایی که به صورت تصادفی در اختیار بازیکن قرار میگیرند، به طور مستقیم روی کیفیت بازی کردن بازیکنان اثر دارند و این نکته، باعث میشود که بازیکنان حالا نه صرفا برای داشتن یک پوشش جذابتر که پیش دوستان خود به آن افتخار کنند، بلکه برای لذت بردن از بازی و داشتن تجربه کاملتر از آن بخواهند دست به جیب شوند. این سیستم از بازیهای ژاپنی شروع شد و اکنون در بسیاری از بازیهای آسیای شرقی از جمله بازی پردرآمد Genshin Impact حضور دارد. برای نمونه، در این بازی، بستههاش شانسی به نام آرزو شناخته میشوند. بازیکن باید با انجام فعالیتهای مختلف نوعی پول رایج در بازی کسب کند که با آن بتواند در نهایت از قابلیت آرزو استفاده کند. هر آرزو احتمال دارد اسلحهی جدید و یا شخصیت تازه به بازیکن بدهد که هر دو مورد روی تجربه بازی و فرایند گیمپلی بسیار موثر است و همین خاطر بازیکنان بسیار مشتاق خواهند بود تا بستههای شانس بیشتری با صرف پول واقعی باز کنند.
این دو سیستم جدید، یعنی لوتباکس و گاچا، باعث اتفاقات زیادی در دنیا شدهاند. این سیستمها در برخی از کشورها به عنوان مصداق قمار شناخته شده و ممنوع هستند و در برخی کشورها، محدودیتهایی برای آنها در نظر گرفته شده است. کنگره آمریکا با دعوت از بازیسازها در این مورد توضیح خواست. همچنین نظامهای ردهبندی آمریکا (ESRB) و اتحادیه اروپا (PEGI) با تخصیص دادن، نشانهایی از وجود این ویژگی اعتیادآور و قمارگونه در بازی به مصرفکنندگان اطلاع دهند.
فارغ از افزایش هزینهی بازی کردن، این ویژگیها دارای چند اثر تربیتی، مخصوصا برای بازیکنان کودک و نوجوان، نیز هستند. اول اینکه با پررنگ کردن نقش پول، برای حل کردن مسائلی که در دنیای بازی با آنها رو به رو میشوند؛ فرزندان ما پول دوست بار خواهند آمد یا حداقل اهمیت پول در زندگیشان بسیار جدی خواهد شد.
نکتهی مهم دوم، این است که این سیستمها از دستگاههای قمار الگوبرداری شدهاند و همان اثر را بر ذهن میگذارند. ذهن از اینکه نمیتواند پاداش را پیشبینی کند، لذت میبرد و به هیجان میرسد. به همین خاطر، بازیکن، وابسته شده و مدتها خودش را درگیر استفاده از این سیستم میکند. برای همین، بازیکن زمان زیادی را صرف دنیای بازی میکند و منابعی که در دنیای واقعی به دست آورده است، خرج دنیای لذتبخش لوتباکسها میکند. لذت وافری که البته خود آسیبهایی به همراه دارد که از حوصله این متن خارج است.
نکتهی مهم سوم، پر رنگ کردن عنصر شانس است. به مرور، بازیکنی که درگیر این موارد شود، به این ایده میرسد که برنامهریزی، تلاش و پشتکار هیچ فایدهای ندارند و شانس است که عامل موفقیت است. عامل موفقیتی که با صرف پول میتوان آن را افزایش داد. به همین خاطر ممکن است انگیزهاش برای طراحی هدف و تلاش برای پیشبرد آنها و رسیدن به موفقیت را از دست بدهد.
جمع بندی تربیتی ما در این مورد این است که مانع شویم فرزندانمان بازیهایی انجام دهند که از این سیستم استفاده میکنند یا اگر به انجام بازیهایی که دارای این سیستمها هستند، مشغول هستند، به هیچ وجه اجازه استفاده از پرداخت درون برنامهای برای باز کردن این تخم مرغ شانسیهای جدید را ندهیم.