بیزینس پلن یا طرح کسب و کار به فعالیت های شرکت و کارهایی که برای رسیدن به هدف و موفقیت لازم است انجام شود گفته می شود. علاوه بر این، وضعیت بازار، عاملی که باعث منحصر به فرد شدن کسب و کار و نحوه بهره برداری از این عامل نیز در این طرح توضیح داده می شود.
1. چرا باید بیزینس پلن بنویسیم؟
طرح کسب و کار کمک می کند که درباره اقدامات خود فکر کنید
با کمک بیزینس پلن می توان استراتژی و برنامه کاری برای یک تا سه سال آینده، یا حتی بازه زمانی طولانی تر را تعیین کرد.
در این طرح به برنامه هایی که برای رسیدن به این اهداف لازم دارید، اشاره می شود.
اگر بیزینس پلن خود را به صورت کتبی در آورید، می توانید بر روی ایده های خود تمرکز کرده و آن ها را گسترش دهید. علاوه بر این، می توانید اولویت ها را شناسایی کرده و موارد بی اهمیت را حذف و در زمان با ارزش خود صرفه جویی کنید.
با نوشتن بیزینس پلن، تمام شکاف ها و مشکلاتی که نیازمند صرف زمان بیشتر هستند، مشخص می شوند.
پس از این که نوشتن بیزینس پلن به پایان رسید، این طرح به یک معیار و پایه برای بررسی عملکرد شرکت تبدیل می شود.
اگر از کارمندان در تمام دوره برنامه ریزی استفاده کنید، موفق به تشکیل یک تیم از اعضا موفق و متعهد خواهید شد.
به یک طرح برای توضیح کسب و کار خود به دیگران نیاز دارید
اگر قصد دریافت پول از بانک یا جذب سرمایه گذاران خارجی را دارید، حتما باید یک طرح کسب و کار داشته باشید.
با داشتن یک طرح عالی می توان مدیران ارشد جدید یا شرکای تجاری مانند کارگزاران را جذب کنید.
طرح کسب و کار باید مناسب با مخاطب هدف باشد. مثلا شاید به دنبال این هستید که کسب و کار خود را در نظر مدیر بانک یا سرمایه گذاران خوب نشان دهید.
اگر هر گونه مشکل خاصی در برنامه وجود دارد یا الگویی است که باید از آن پیروی کنید، حتما یک نسخه از آن تهیه کنید.
2. چگونه یک بیزینس پلن بنویسیم؟
در قسمت هایی که امکان پذیر است، جزییات بیشتری درباره طرح کسب و کار ارائه کنید اما فراموش نکنید که نیازی به اضافه کردن تمام جزییات نیست. جزییاتی که مربوط به بازاریابی یا قسمت عملیاتی می شود را وارد نکنید.
بیزینس پلن باید کوتاه باشد
بر روی قسمت هایی تمرکز کنید که مخاطب می خواهد درباره آن ها اطلاعات به دست آورد.
از نوشتن کلمات زیاد اما بی فایده پرهیز کنید.
مطمئن شوید که هیچ غلط املایی در بیزینس پلن وجود نداشته باشد.
طرح هایی که بسیار به جزییات اشاره کرده باشند، به سرعت کنار گذاشته خواهند شد.
تمام جزییات لازم باید در بیزینس پلن باید وارد شود
به طور مثال، شاید طرف مقابل قصد دارد که از موارد زیر مطلع شود:
پیش بینی ها و فرضیات از آینده مالی شرکت.
داده های به دست آمده از انجام تحقیقات که از گفته های شما پشتیبانی می کند.
اشاره به رزومه افراد کلیدی در شرکت (علی الخصوص اگر به دنبال جذب سرمایه خارجی هستید).
مشخصات فنی خاص یا ارائه توضیحات درباره محصول.
طرح کسب و کار خود را بر پایه واقعیت بنا کنید؛ در غیر این صورت، ناکارآمد خواهد بود
اگر پیش بینی ها بسیار خوش بینانه باشند، به منابع اقتصادی و انسانی بسیاری نیاز خواهد شد که در این صورت، شرکت با بحران نقدینگی مواجه شده و مجبور است کاهش قابل توجهی در هزینه ها ایجاد کند.
حتی اگر قرار است کسب و کار خود را به طرف شخص سوم بفروشید، باید واقع بین باشید. زمانی که شرکای تجاری، مسئولین امور مالی و کارمندان یک طرح کسب و کار که بسیار خوش بینانه است را مطالعه می کنند، متوجه نقاط ضعف و تهدیدهایی می شوند که به دست فراموشی سپرده شده اند. در این شرایط، اعتبار مدیر زیر سئوال خواهد رفت.
بیزینس پلن باید حرفه ای باشد
بیزینس پلن باید در پوشه قرار بگیرد.
صفحه عناوین داشته باشد و صفحات و قسمت ها به طور منظم شماره بندی شده باشند.
این طرح باید با یک مقدمه مختصر و مفید شروع شود که در آن به نکات کلیدی اشاره شده و با اشاره به هدف طرح کسب و کار آغاز شود.
اگر استفاده از نمودار در بهبود کارایی بیزینس پلن نقش دارد، درنگ نکنید.
حتی اگر طرح کسب و کار با اهداف داخلی تنظیم می شود، باز هم به نحوی باید نگارش شود که گویی هدفی خارجی را دنبال می کند.
در قسمت ضمیمه باید به اطلاعاتی در رابطه با محصول یا شرکت اشاره شود.
اطلاعاتی در رابطه با تاریخچه و وضعیت فعلی شرکت باید ذکر شود.
این پلن باید مجدد و در طول زمان بررسی شود
بیزینس پلن موفق
از دید مخاطب شروع به خواندن بیزینس پلن کنید. به طور مثال، تاثیری که طرح بر روی مدیر بانک می گذارد را تصور کنید.
حتما واقع بینانه بودن برنامه را بررسی کنید. مطمئن شوید که شواهدی برای پشتیبانی از گفته هایتان وجود دارد (شاید در قسمت ضمیمه به آن ها اشاره کرده باشید) یا این که شواهدی ارائه دهید.
مطمئن شوید که خطرات موجود را بررسی کرده اید. ممکن است چه مشکلاتی به وجود آید؟ (به طور مثال، اگر فروشنده اصلی شرکت خود را تعطیل کرده یا اگر یکی از مشتریان کلیدی خود را از دست دهید) و در این شرایط چه کاری انجام می دهید؟
بر روی قسمت خلاصه تمرکز کنید زیرا دیگران اغلب تمام تصمیم گیری های خود را بر اساس این قسمت انجام می دهند. فرد مقابل تنها در صورتی ادامه مطلب را مطالعه می کند که بخواهد تصمیم خود را تایید کند.
طرح کسب و کار تهیه شده را به دوستان و متخصصین نشان داده و بخواهید که نظرات شان را بگویند. کدام یک از قسمت های طرح نامفهوم هستند یا نمی توانند فرد را قانع کنند؟
3. کسب و کار و محصولات
تاریخچه کسب و کار را توضیح دهید
شرکت از چه تاریخی شروع به کار کرده است و میزان پیشرفت تا به امروز چگونه بوده است؟
اگر بیزینس پلن مربوط به یک استارت آپ تازه تاسیس است، باید به سوابق شخصی خود در این صنعت و میزان پیشرفت صورت گرفته برای تاسیس کسب و کار اشاره کنید.
مدیریت شرکت در اختیار چه فردی است؟
ساختار فعلی مدیریت در شرکت چگونه است؟
درباره محصول یا خدمات ارائه شده توضیح داده و در صورت امکان از به کار گیری زبان تخصصی پرهیز کنید
در مجموع باید به این نکته اشاره کنید که چه عوامل و مواردی باعث ایجاد تمایز میان محصولات و خدمات شما با شرکت های دیگر می شود؟
کسب و کار شما چه نقاط ضعف و قوتی دارد و چگونه به آن ها اشاره می کنید؟
در طرح کسب و کار خود، برای ایجاد چه تغییرات یا توسعه هایی برنامه ریزی کرده اید؟
تمام ویژگی ها و امکانات کسب و کار باید در این طرح گنجانده شوند
به طور مثال، قوانین و مقررات خاص باید ذکر شود؛ آیا تنها چندین شرکت برتر کنترل این صنعت را بر عهده دارند یا این که تغییرات مهمی در تکنولوژی ایجاد شده است؟
4. بازار و رقابت
خصوصیات بازاری که در آن فعالیت می کنید را توضیح دهید
