ریشه‌ی حمص هزاران سال قدمت دارد، چندین کشور در مورد اختراع آن اختلاف نظر دارند و دستور تهیه اصلی آن هزاران بار دچار تغییر شده. حمص محبوب ترین غذای خاورمیانه‌ای در دنیا است.
همیشه می‌گویند که غذا می‌تواند مردم را کنار هم قرار بدهد؛ هیچ چیز مثل نشستن دور یک میز و به اشتراک گذاشتن یک غذا با هم، مردم را با هم متحد نمی‌کند. اما بعضی وقت‌ها برعکس این هم حقیقت دارد. حمص، که شاه شاهان غذاهای خاورمیانه‌ای است و تازگی‌ها در تمام جهان محبوب شده یک مثال عالی برای این است. این دیپ خوشمزه که با نخود و ارده کنجد درست می شود، در واقع یک موضوع اختلاف و مجادله است که اثراتش فقط در آشپزی و آشپزخانه نیست.
از فلسطین تا مصر، از یونان تا اسرائیل، همه مدعی هستند که حمص متعلق به کشور آن‌هاست اما در واقع این غذا آنقدر قدیمی است که ریشه‌های واقعی‌اش با گذر زمان گم شده‌اند. همه این کشورها برای ثابت کردن این که حمص متعلق به آن‌هاست، یک داستان دارند. این اختلافات و دعواها بر سر حمص حتی باعث یک جنگ شد.
امروزه وقتی اسم حمص می‌آید ذهن‌ها خود به خود به سمت یک زندگی سالم و گیاهخواری می‌رود، اما دستور تهیه آن چیزی خیلی فراتر از این است. حمص که ترکیبی از طعم و مزه‌های خاورمیانه‌ای است در حین سادگی، بسیار پیچیده و با ویژگی‌های بسیار است. حمص یک سس غلیظ است که با استفاده از نخود، ارده کنجد، روغن و نمک درست می‌شود و می‌توان از ادویه‌هایی مثل پاپریکا برای تزئین آن استفاده کرد. این یک غذای عالی برای به اشتراک گذاشتن با دوستان و خانواده است و معمولا در دورهمی‌ها میل می شود. دقیقا به همین دلیل است که حمص تبدیل به سمبلی از یک صمیمیت استثنایی شده، صمیمتی که فقط بین افرادی که با هم یک وعده غذا را به اشتراک می‌گذارند به وجود می‌آید.
با وجود معنی نمادین آن، که اتحاد و صمیمیت است، غیر قابل باور است که حمص یکی از غداهایی است که بیشترین اختلاف و جدایی را در کشورهای خاورمیانه‌ای ایجاد کرده. منشا این اختلافات، اصالت و ریشه حمص است. این اختلافات به خاطر مبهم بودن مکان دقیق ابداع این غذا و مدعی بودن افراد مختلف بر ابداع آن ایجاد شده‌اند. با وجود این که این غذا امروزه آنقدر در تمام خاورمیانه و دنیا محبوب است که می‌توان گفت که اصلا دیگر حد و مرز ندارد.
"جنگ حمص" بین اسرائیل و لبنان
سوال اصلیت حمص، شاید در نظر ما مشکل سطحی و بی اهمیتی باشد، اما در بعضی کشورهای خاورمیانه آنقدر مهم است که باعث یک نوع کشمکش شده. کشمکشی که به عنوان "جنگ حمص" شناخته می‌شود.
این کشمکش بین سال‌های 2006 تا 2008 اتفاق افتاد، زمانی که یک شرکت اسرائیلی حمص را به عنوان یک غذای اسرائیلی به بازار عرضه کرد و لبنان به علت تصرف فرهنگی از آن‌ها شکایت کرد. از این جا به بعد دردسرهایی با مشکلات حقوقی، حق امتیاز و درخواست به اتحاد اروپا برای به رسمیت شناختن ریشه و اصالت حمص و ثبت در رکوردهای جهانی به وجود آمد.
یکی از بزرگترین چالش ها در این جنگ زمانی به وجود آمد که هر دو کشور لبنان و اسرائیل سعی کردند با درست کردن بیشترین مقدار حمص در کتاب گینس رکورد ثبت کنند. اول لبنان با درست کردن 2000 کیلوگرم حمص برنده شد، سال بعد اسرائیل با آماده کردن 4000 کیلوگرم حمص پاسخ داد، و سال بعد لبنان با درست کردن 10452 کیلوگرم حمص (مقداری که با آن می‌شود تمام زمین لبنان را پوشش داد!) بار دیگر برنده شد، این رکورد تا به امروز شکسته نشده.
در تلاشی برای رفع این مشکلات و اختلافات، روز جهانی حمص به وجود آمد. این مناسبت، در روز 13 می با امید متحد کردن مردم جهان، به ویژه مردم خاورمیانه جشن گرفته می‌شود.
بدون در نظر گرفتن همه جنگ‌ها، اختلافات نظر و اداعاهای مختلف حمص یک سمبل از تمام خاورمیانه است، نه فقظ از نظر غذایی و خوراک بلکه از نظر فرهنگی هم. در واقع حمص می‌تواند در هر موقعی از روز خورده شود و اکثرا کنار غذاهای اصلی خاورمیانه‌ای مثل فلافل، فطیر و انواع نان قرار می‌گیرد.
با سفر به سمت دیگر مدیترانه می‌بینیم همانطور که فرهنگ تغییر می‌کند، حمص هم تغییر می‌کند. برای مثال در یونان، حمص به عنوان یک دیپ در کنار سبزیجات خام خورده می‌شود.
البته به دلیل گسترش شدید این غذا در جهان، علاوه بر دستور تهیه اصلی آن ده‌ها دستور تهیه و روش‌های استفاده مختلف به وجود آمده. مثل سرو کردن روی نان تست یا انواع ساندویچ، به عنوان سس برای انواع سالاد و حتی یک ماده اولیه برای درست کردن پاستا.
حالا که با تاریخچه این دیپ خوشمزه آشنا شدیم وقت یاد گرفتن تهیه و روش های مختلف خوردنشه. پس با من همچنان همراه باشید و پست بعدی رو از دست ندید. :)
