این برنج از گروه برنجهای پرمحصوله اما برخلاف بقیه برنجهای پرمحصول عطر و بو داره. همونطور که قبلاً هم گفتیم پرمحصول برنجهایی هستن که نژادشون اصلاح شده، یعنی محققین اومدن روی برنجهای ایرانی با کیفیت تغییرات ایجاد کردن و یه نژاد اصلاح شده رو بهوجود آوردن. برنجهای پرمحصول فقط از نظر میزان برداشت خوب هستن و بعد از کشت محصول بیشتری به کشاورز میدن. اما از نظر عطر و بو به برنجهای محلی نمیرسن.
برنج فجر در سال 1376 توسط محققین کشور از تلاقی یا دو رگهگیری دو رقم برنج که ویژگیهای مطلوب داشتن تشکیل و معرفی شد. فجر هم مثل بقیه پرمحصولها اولش عطر و بو نداشت، اما با گذشت زمان و اصلاحات بیشتر در حال حاضر عطر و بویی شبیه به طارم داره.
اندازهاش متوسطه و تقریباً ریز به حساب میاد. رنگش هم سفید کدره. شلتوک این برنج هم زرد روشنه. از نظر ظاهری هم از انتها تا سر برنج کم کم نازک میشه و یه طرفش فرورفتگی داره. این ویژگی بیشتر ظاهرش رو شبیه به خنجر کرده. طول دانه خام این نوع برنج 8 میلی متر، طول دانه پخته شده آن 10.3 میلی متر و عرض دانه 1.9 میلی متره.
کشاورزا واسه کشت برنج فجر از اول بهار شروع میکنن. تقریباً در نیمه دوم فروردین بذرپاشی انجام میشه. اول اردیبهشت هم نشاکاری شروع میشه. دیررسه به همین خاطر کشت دوم نداره. اما در کشت این برنج مشکلاتی هم وجود داره. مثل کرم ساقهخوار و برگخوار برنج و بیماری سوختگی غلاف که این مسائل با مراقبت و نگهداری دائمی و کنترل میتونه رفع شه. برای برداشت با سیستمهای مکانیزه هم محصول مناسبیه. دورهی رشد و برداشت اون 130 روزه. فجر در مناطق کوهستانی کاشته میشه. بخاطر کشت خوب و پرمحصولش تو استان گلستان و مازندران بیشتر کشت میشه. البته در استان فارس و خوزستان هم رایجه اما معدن برنج فجر سوزنی مرغوب گلستان و در واقع گرگانه.
جزء معروفترین و پرمصرفترین برنج گروه پرمحصوله. بعد از پخت سفت و خشک نمیشه. سبک و پفکی میشه. باکیفیته و جزء برنجهای سرد محسوب میشه. از مزایای دیگه برنج فجر مقاومت کاملش نسبت به بیماری بلاست و مقاومت نسبی در برابر بقیه بیماریها و آفتهاس. ورس و ریزش دانه هم نداره واسه همین مورد علاقه کشاورزاس. معروفه به برنج رستورانی بخاطر پخت خوبش، قد کشیدنش و ری عالی که داره. البته قیمت ارزونش هم تأثیر زیادی در این انتخاب داره.
گفتیم که این برنج یه نوع برنج اصلاح شدهی ژنتیکی یا تراریختهاس واسه همین در نگاه اول شاید همه فکر کنن که برای سلامتی انسان مضر باشه. اما اگر هم این طرز فکر درست باشه در سالهای اول تولیدش مضر بوده. با گذشت سالها، کشاورزا هر سال بذر خودشونو از محصولی که در زمین کشت شده، در خاک رشد کرده و از دل خاک بیرون اومده به دست آوردن. به طوری که در حال حاضر دیگه مشکلی از بابت تراریخته بودنش نباید داشته باشه.
از جمله خواص برنج میشه مواردی رو نام برد همچون، دارا بودن منبع انرژی چون کربوهیدرات داره. بدون کلستروله درواقع چربیهای مضر و کلسترول و سدیم نداره پس باعث کاهش چاقی میشه. مراقب پوسته چون آنتی اکسیدان داره و مانع چین و چروک شدن پوست و درواقع دیر پیر شدن میشه. هضمش آسونه، واسه مشکلات گوارشی و بیماریهای شکمی هم خوبه. پر از ویتامینه مثل نیاسین، ویتامین D، کلسیم، فیبر، آهن، تیامین، ریبوفلاوین که سلامت سیستم ایمنی و عملکرد بهتر اندامهای بدن رو تضمین میکنن. روغن سبوس برنج فجر بخاطر خاصیت آنتیاکسیدانی که داره باعث سلامت قلبی و عروقی میشه. درصد آمیلوزش هم 9.22 درصده.
2 تا 3 ساعت قبل از پخت برنج رو شسته و با کمی نمک میذاریم تا خیس بگیره. یک قابلمه هم تا نصف آب میریزیم. میذاریم روی گاز تا جوش بیاد. وقتی که آب جوش اومد، آب برنج رو خالی میکنیم و برنج رو توی آب جوش میریزیم. یکم نمک هم میریزیم اما نه تا حدی که شور بشه. بعد از چند دقیقه که برنج پخت (یه دونه برمیداریم امتحان میکنیم اگه بین دو انگشت له و نرم شده بود، وقت آبکش کردنه.) به اندازه یه لیوان آب از روش برمیداریم و بعد برنج رو آبکش میکنیم. ته دیگ دلخواه رو هم کف قابلمه میچینیم. برنج هم توی قابلمه قرار میدیم. اگه مغز برنج هنوز نپخته بود، اون یه لیوان آب رو با یکم روغن روی برنج میریزیم. (ریختن روغن دلخواهه ولی باعث دونه دونه شدن برنج میشه.)
در آخر هم در قابلمه رو میبندیم و اونو روی شعله کم میذاریم تا نیم ساعت یا 45 دقیقه دم بکشه.
برنج رو بعد از شستن تو قابلمه مورد نظر میریزیم. آب و یه قاشق نمک هم میریزیم. یکی دو ساعت صبر میکنیم تا برنج خوب خیس بخوره. برنج رو روی شعله زیاد میذاریم تا آب زود جوش بیاد و تبخیر شه. البته آب نباید زیاد باشه، به اندازهی یه بند انگشت بالاتر از سطح برنج باشه کافیه. وقتی قابلمه جوش اومد، چند بار هم میزنیم تا ته نگیره حرارت همه جای قابلمه پخش شه. وقتی که آب قابلمه کامل تبخیر شد، شعله رو کم میکنیم. یکم روغن یا اگه طعم کره رو دوست داشتین یکم کره بهش اضافه میکنیم. دمکنی هم میذاریم. به مدت نیم ساعت یا 45 دقیقه صبر میکنیم تا برنجمون دم بکشه.
برنج فجر درسته که به پای برنجهای محلی مثل دم سیاه و طارم نمیرسه. اما کیفیت و عطری که داره و همینطور ری و پخت عالیش باعث برتری این برنج نسبت به برنجهای خارجیه. در واقع این برنج یه نوع برنج باکیفیت ایرانیه که صد البته از نظر قیمتی هم برای مصرف کننده بسیار مناسبه.
منابع
soltanfood.ir
dorkam.com
caspianrice.com
doondoon.ir
berangirane.ir