نگاه همه یا هیچ و صفر و صدی به انسان، تاریخ و جامعهی بشری نه منطقیست و نه راهگشا.
در هیچ دورهای از تاریخ و در هیچ گوشهای از دنیا، جامعه و تمدنی را پیدا نمیکنیم که ترکیبی از نقاط ضعف و قوت نباشد.
این نگاه و این مغالطه که چون در مواردی نقص و نقطه ضعف داریم پس نقاط قوت را هم یکسره نادیده بگیریم و کوچکنمایی کنیم، با منطق زندگی انسان همخوانی ندارد.
ممکن است انسان یک سرپناه و چاردیواری برای امنیت و آسایش و حفاظت از خطر و سرما و گرما داشته باشد و در عین حال غذا و امکانات مورد نیاز را به قدر لازم و کافی نداشته باشد. اما هیچ عاقلی نمیگوید حالا که غذای چرب و نرم ندارم، خانه و لباس را میخواهم چکار !
حفظ موجودیت، امنیت، دفاع از خود و مقابله با تهدیدات، از نخستین ضرورتها و اولویتهاست و البته که نقیصهها و نقاط ضعفِ غیرقابل انکار در آب و برق و رفاه و دیگر نیازهای زندگی باید برطرف شود اما دفاع از خود را نمیتوان و نباید حتی با وجود مشکلات بسیار، تعطیل و تضعیف کرد.
گزینهی معقول و مطلوب آن است که به جای تحقیر و نادیدهانگاری نقاط قوت، کاستیها و نقاط ضعف را برطرف کنیم.