نگاهی به نوروز

بر پایه‌ی برخی مطالعات و آثار پژوهش‌گران، می‌توان از یک زاویه، نمایی کلی از سه دوره را در تغییر و تحولات نوروز باستانی ترسیم کرد.

دوره‌ی نخست)

برداشت و باور غالب درباره‌ی نوروز، توجه به اموات و مردگان بوده است. با این توضیح که چنین تصور می‌شد ارواح مردگان در نوروز به نزد بازماندگان و بستگان می‌آیند و درخواست دعا و خیرات می‌کنند.

دوره‌ی دوم)

به‌مرور زمان، نوروز نقش و کارکردی دیگر نیز پیدا می‌کند و تبدیل به نمادی از روابط میان حکومت و بخش‌هایی از جامعه می‌شود. به این صورت که همزمان با نوروز، کسانی از میان مردم به حضور حاکم و پادشاه وقت می‌رسند و هدایای خود را تقدیم می‌کنند.

دوره‌ی سوم)

رسم و سنت حضور در دربار حاکمان و تقدیم هدیه به آنان، به‌تدریج و با گذشت قرن‌های طولانی، رنگ می‌بازد و نوروز مبدل به جشنی فراگیر و همگانی می‌شود.

این تقسیم‌بندی بر پایه‌ی یک خط‌کشی و مرزبندی دقیق و شفاف و بدون هم‌پوشانی انجام نشده بلکه برداشت و نمایی کلی از روند تغییر و تحولات هزاران ساله‌ی نوروز را در جامعه و فرهنگ و تمدن ایران نشان می‌دهد که ضمن آن، وجه غالب نوروز در سه چهره‌ی (۱) عید مردگان، (۲) عید حاکمان و (۳) عید مردمان بروز و ظهور یافته است.