گیت در یک نگاه چیست ؟
در حال حاضر گیت یکی از محبوب‌ترین سیستم‌های کنترل ورژن در بین توسعه‌دهندگان است. میتوانید با استفاده از گیت تغییرات را دنبال کنید و پروژه‌ها را با چندین توسعه‌دهنده دیگر هماهنگ نمایید. پروژه‌های متن باز هم اکثرا از گیت استفاده می‌کنند، میتوانید آن‌ها را روی گیت‌هاب، گیت‌لب و یا Bitbucket مشاهده کنید. اگر می‌خواهید از گیت در پروژه‌های‌تان استفاده کنید، باید دستورات مربوط به گیت که از طریق CLI اجرا می‌شوند را یاد بگیرید. گیت مستندات بسیار خوبی را تهیه ساخته و همچنین روند یادگیری منعطفی دارد.
اما در این مقاله قصد داریم که خیلی کاربردی و ساده دستورات گیت را یادبگیریم.
نصب گیت
در ابتدا باید گیت را از سایت خود گیت نصب کنید (لینک دانلود)
بعد از نصب گیت نوبت به پیکربندی گیت به وسیبه خط فرمان آن می شود.
پیکر بندی اولیه گیت
برای یک پیکربندی اولیه، دو دستور گیت وجود دارد که باید بدانید. اولین دستور مربوط به ثبت نام نویسنده و دومین ثبت ایمیل نویسنده است. از آن به بعد گیت تمام تغییرات را با استفاده از این مشخصات ثبت می‌کند.
git config --global user.name "khpcde"
git config --global user.email test@gmail.com
ایجاد مخزن گیت
بعد از اینکه گیت را پیکربندی کردید، به دایرکتوری که قصد پیاده‌سازی پروژه گیت در آن را دارید بروید. وقتی که در آن دایرکتوری قرار گرفتید، دستور زیر را اجرا کنید:
git init
حالا مخزن گیت شما ایجاد شد. از این به بعد گیت تمام تغییرات مربوط به این دایرکتوری را ثبت خواهد کرد. اگر با دقت تمام دایرکتوری‌های موجود در مخزن‌تان را بررسی نمایید، مشاهده می‌کنید که یک پوشه .git ایجاد شده که پیکربندی‌های مربوط به گیت شما در آن قرار می‌گیرد.
بررسی وضعیت مخزن
با استفاده از این دستور میتوانید وضعیت مخزن مورد نظر را مشاهده کنید :
git status
لازم از است اینجا این موضوع را مطرح کنیم که در گیت به صورت کلی سه وضعیت وجود دارد :
۱- staged
۲- commited
۳- modified
به این عکس با دقت نگاه کنید!
به صورت کلی در فرآیند های گیت، فایل‌ها بعد از اینکه ذخیره و آماده کامیت کردن شدند، در مرحله staged قرار می‌گیرد. بعد از اینکه فایل‌ها در یک دیتابیس محلی واقع در پوشه .git قرار گرفتند به وضعیت committed تغییر پیدا می‌کنند. و وقتی که تغییراتی در آن‌ها قرار دادید اما آن‌ها(تغییرات) را هنوز کامیت نکرده‌اید، به وضعیت modified در می‌آیند.این تنها فرآیند اصلی و مهم گیت است که می بایست آن را درک کنید!
فایل های Stage
با استفاده دستور git add می توانید فایل ها را به دایرکتوری مربوط به پروژه یا همان مکان stage انتقال دهید :
git add home.html style.css fonts
این دستور فایل‌های home.html و style.css و پوشه fonts را به وضعیت Stage در می‌‌آورد. اگر می‌خواهید تمام موارد قرار گرفته در پوشه‌ای که در حال کار هستید را به حالت stage در بیاورید، کافی است دستور زیر را وارد کنید:
git add .
کامیت فایل های Stage
با استفاده از این دستور می توانید از ناحیه stage مربوط به پروژه‌تان هر زمان که خواستید یک ذخیره مانند بگیرید. این حالت را کامیت کردن است و فایل‌ها را به بانک اطلاعاتی ارسال می‌کنند.
git commit -m "new version"
روش استفاده از این دستور به این صورت است که با ارسال فایل‌های stage یک پیغام نیز نوشته می‌شود. در دستور بالا پیغام new version نوشته شده است. به یاد داشته باشید حتما برای کامیت هایتان کامنت یا پیغامی را بگذارید.
مشاهده تمامی تغییرات در مخزن
با استفاده از دستور diff میتوانید کلیه تغییراتی که در مخزن گیت شما انجام شده را ببینید. در این دستور نام تمام فایل ها و تغییرات هر کدام از فایل ها را به شما نمایش می دهد
به یاد داشته باشید در git diff موارد حذف شده را با --- و موارد اضافی را با +++ نمایش میدهد:
git diff
دستور git clone
برای اینکه یک کپی محلی از یک مخزن گیت آنلاین داشته باشید میتوانید به صورت زیر این کار را انجام دهید. دقت داشته باشید قبل از اینکه این دستور را انجام دهید، به دایرکتوری که قرار است مخزن در آن قرار بگیرد، بروید:
git clone https://www.github.com/sample-repo
دستور git remote
جدای از اینکه میتوانید یک مخزن را دریافت کنید، میتوانید به صورت برعکس نیز عمل نمایید. برای کپی کردن یک مخزن محلی در یک سرور آنلاین مانند گیت‌هاب، ابتدا نیاز است که یک ارتباط را با مخزن آنلاین داشته باشید، پس از آن مخزن محلی را به سرور push کنید.
با استفاده از دستور پایین، میتوانید مخزن آنلاین را به پروژه محلی‌تان متصل کنید. در آینده دیگر نیازی ندارید که URL را به صورت کامل بنویسید، میتوانید از طریق نام origin ارتباط را برقرار کنید.
git remote add origin https://www.github.com/sample-repo
عملیات Push کردن تغییرات Local به مخزن
بعد از اینکه ارتباط بین مخازن آنلاین و محلی را ایجاد کردید، میتوانید تغییرات را با استفاده از دستور زیر push کنید:
git push origin master
کلمه کلیدی origin برای اشاره به مخزن آنلاین استفاده می‌شود، در حالیکه master برای مخزن محلی است.
تا اینجای کار با دستورات اصلی و پرکاربرد گیت آشنا شدید اما گیت شامل صد ها دستور است که البته تمام آن ها دستورات پر کاربردی نیستند و طبیعتا در قالب این مقاله نمی گنجد
برای یادگیری تمامی دستورات پر کاربرد علاوه بر دستورات ذکر شده در این مقاله میتوانید از دوره آموزش رایگان گیت که در سایت سمی لرن برگزار شده رفته و آموزش را مشاهد کنید.
