گرانول ها در سیتوپلاسم محلول باکتری ها ، به صورت پلیمر هایی با وزن مولکولی زیاد, به منظور ذخیره سازی مواد غذایی ایجاد می شوند. البته توجه شود که برای شناسایی باکتری ها می توان از گرانول های موجود در آن استفاده کرد.
گرانول ها انواع مختلفی دارند که مهم ترین آن ها عبارت اند از :
1 . گرانول های پلی هیدروکسی بوتیرات یا چربی :
اگر در محیط زندگی باکتری ، نیتروژن ، گوگرد و فسفر کم باشد و از کربن به عنوان منبع انرژی استفاده شود, این ذرات به صورت گرانول ذخیره می شوند. گرانول های پلی هیدروکسی بوتیرات هم چنین دارای ذرات چربی هم هستند و یکی از ذخایر سیتوپلاسمی که حاوی پلیمر های لیپیدی می باشد ، گرانول های پلی هیدروکسی بوتیریک اسید می باشد
و این گرانول ها زمانی ایجاد می شود که باکتری از نظر منبع کربن غنی ولی از نظر منبع ازت فقیر باشد. این گرانول ها را می توان در باکتری هایی مانند ازتوباکتر ، باسیلوس ، سودوموناس و برخی از آرکی ها دید. گرانول های بتا هیدروکسی بوتیرات عمدتا در باسیلوس ها دیده می شود. ( هم چنین در سودوموناس ها) رنگ آمیزی مربوط به آن ها رنگ آمیزی سودان بلک یا روش Burddeb می باشد. که گرانول ها به رنگ سیاه در می آیند.
نتیجه گیری : باکتری ها به رنگ قرمز و گرانول های پلی هیدروکسی بوتیرات در داخل سیتوپلاسم باکتری به رنگ قهوه ای تا سیاه دیده می شود.
2 . گرانول های گلیکوژنی :
هرگاه در محیط زندگی باکتری کربن به مقدار کافی وجود داشته باشد ، این کربن اضافه را به صورت گلیکوژن یا نشاسته ذخیره می کند. هم چنین گرانول های گلیکوژنی به همراه گرانول های پلی هیدروکسی بوتیرات در ساخت پروتئین ها و اسید نوکلئیک به کار می رود.
گرانول های گلیکوژنی و نشاسته ای عمدتا در باسیل های روده ای(انتروباکتریاسه ها ) دیده می شود و برای تشخیص آن ها از رنگ آمیزی با ید ( لوگول یدین ) می توان استفاده کرد. ترکیب ید گلیکوژن دارای رنگ قهوه ای و ترکیب ید و نشاسته دارای رنگ بنفش است.
رنگ آمیزی لوگول برای تشخیص نشاسته به کار می رود که به رنگ آبی تیره یا بنفش در می آید. هم چنین برای مشخص کردن هسته سلول ، بی حرکت کردن تاژکداران و .... استفاده می شود.
ترکیبات دانه های متاکروماتیک شامل لیپید ، پروتئین ، اسید نوکلئوتیک و پلی فسفات می باشد و برای رنگ آمیزی آن از روش باب ارنست ، ولوتین و آلبرت و نایسر استفاده می شود. بیشتر پلی فسفات ها به صورت گرانول های متاکروماتیک دیده می شود, (از این جهت متاکروماتیک می گویند که رنگ آمیزی قرمز ، گرانول ها را آبی می کند.)
کلمه ی متاکروماتیک از کلمه ی متاکرومازی به معنی تغییر رنگ گرفته شده است. گرانول های متاکروماتیکی میل زیادی برای ترکیب شدن با رنگ های بازی دارند. در بیشتر انواع باکتری ها گرانول های متاکروماتیک وجود دارد اما بیشتر در جنس کورینه مایکوباکتریوم است که شامل باکتری مولد دیفتری ( کورینه باکتریوم دیفتریه ) دیده می شود.
( البته در بضی از مخمر ها و پروتوزوئر های گیاهی نیز دیده می شود.) برای مشاهده ی گرانول های متاکروماتیک از رنگ آمیزی آلبرت و نایسر استفاده می شود. توجه شود که گرانول های متاکروماتیک به الکل و اسید کمی مقاوم بوده و در مقابل رنگ بری با اسید سولفوریک یک درصد مقاومت دارند.
نتیجه گیری : در رنگ آمیزی نایسر به روش متاکروماتیک گرانول های متاکروماتیک به رنگ آبی تیره یا بنفش و سیتوپلاسم باکتری به رنگ سبز دیده می شود. اما در رنگ آمیزی آلبرت گرانول های متاکروماتیک به رنگ آبی تیره و سیتوپلاسم باکتری به رنگ قهوه ای روشن مشاهده می شود.
گرانول های سولفور که به عنوان منبع الکترون در فتوتروف و منبع انرژی در لیتوتروف ها به کار می رود.
گرانول هایی هستند که حاوی آنزیم کلیدی چرخه تثبیت کربن ( ریبولوز بی فسفات کربوکسیلاز) در باکتری های اتوتروف است.
اسکلت اصلی آن فسفر است و در ساخت اسید نوکلئوئیک و فسفو لیپید کاربرد دارد و از ویژگی های کورینه باکتریوم ها می باشد. باکتری های دارای این گرانول در دو قطب خود بهتر رنگ می گیرند. البته پلی متا فسفات در مایکوباکتریوم ها ، اشرشیای کلای ، انتروباکتریاسه ، سودوموناس آئروژینوزا ، یرسینیا و گاردنلا واژینالیس هم دیده می شود.
برای اطلاع از سایر محیط کشت های میکروبی و همچنین قیمت محیط کشتها, لطفا مطلب محیط کشت کیولب را مطالعه نمایید.
برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد قیمت محیط کشت به سایت شرکت کیمیا طب گستر مراجعه فرمایید.
اگر به دنبال بهترین کیفیت محیط کشت‌ها‌ی میکروبی و سلولی با نازل‌ترین قیمت‌ها از معتبرترین کمپانی‌ها هستید.
منبع: هلدینگ KTG
مقاله: رنگ آمیزی گرانول در باکتری
