به عصر اعتیاد رفتاری خوش آمدید. عصری که در آن نیمی از مردم (در آمریکا) حداقل به یکی از موارد اعتیاد رفتاری مبتلا هستند. چک کردن مداوم ایمیل، اینستاگرام، فیسبوک، تماشای نامحدود فیلم و سریال و ویدیو.
هر روز ساعت‌های طولانی عمر خود را در محیط کاری می‌گذرانیم و به طور متوسط سه ساعت از روز، به تلفن‌های هوشمندمان اختصاص دارد. شاید برای نیمی از ما تحمل درد فیزیکی در بدنمان راحت‌تر از تحمل خرابی گوشی عزیزمان باشد. و کودکان ما چنان زمانی را به تماشای صفحه‌های نمایش هوشمند اختصاص می‌دهند که برقراری ارتباط با دنیای واقعی برای آنها مشکل است.
در این کتاب، آدام آلتر، پرفسور روانشناسی و مارکتینگ، به دنبال ریشه‌یابی و دلایل مقاومت ناپذیری در مقابل محصولات امروزیست.
گجت‌هایی که با از میان بردن مرزها باعث نزدیک شدن مردم دنیا و تبادل اطلاعات و دستیابی به ناشناخته‌ها شده، بنابراین جذابیت فوق‌العاده و گاهی آسیب زننده‌ی آنها تصادفی نیست. کمپانی‌های بزرگ که طراحی و تولید این محصولات را بر عهده دارند با بهره‌گیری از روش‌هایی نوین هوش مصنوعی و مهندسی اطلاعات هر روز بیشتر از روز قبل مقاومت پذیری در برابر این وسوسه را برای ما دشوارتر می‌سازند.
نویسنده با بررسی ریشه‌ای اعتیاد و مهندسی معکوس اعتیاد رفتاری، توضیحی برای مهار آن ارائه می‌دهد. چگونه با استفاده مفید از این ابزارها ارتباطات خود با دیگران را گسترش دهیم و مصرف‌گرایی را به کنترل خود در آوریم. چگونگی تعریف مرزی مشخص بین کار و زندگی شخصی و در نهایت تشخیص آثار مخرب این اعتیاد در سلامت روانی خود و کودکانمان.
گوش کردن به نسخه‌ی صوتی این کتاب (انگلیسی) حدود هشت ساعت طول کشید. نام نویسنده و کتاب رو در اینترنت به زبان فارسی جستجو کردم. تنها یک نسخه‌ی کوتاه شده در فیدیبو کردم. همینطور کتابی از همین نویسنده و با نامی متفاوت (لطفاً زامبی نباشید) که حدس زدم شاید مترجم عزیز خلاقیت به خرج داده و یک نام بد برای کتابی خوب جایگزین کرده.
کتاب بسیار مفصل و ریشه‌ای به بحث و تحقیق در این زمینه می‌پردازه. همینطور که در مطلب قبلی گفتم خوندن این کتاب و چند کتاب دیگه باعث شد که برخلاف دیگران، فیلم مستند سوشال دیلمای نتفلیکس برای من شگفت آور نباشه ولی چنانچه خوندن کتاب‌هایی در این زمینه برای شما جذاب و یا مقدور نیست حتما دیدن مستند رو توصیه می‌کنم.
حدود یک سال پیش متوجه شدم که تنهایی و دوری از خانواده و دوستان باعث شده که به شبکه‌های اجتماعی وابستگی زیادی پیدا کنم. به طوری که تقریباً تمامی ساعت بعد از کار (حتی گاهی هنگام کار) به نوعی سرگرم استفاده از تلفن همراه خود بودم. مرور اینستاگرام و فیسبوک، تماشای ویدیو در یوتیوب و یا سریال‌های نتفلیکس. گروه‌های مختلف در واتساپ و تلگرام و یا مرور کلی در اینترنت. اضطراب و استرس به صورت قابل توجهی گریبانگیرم شده بود. خبرهایی از هر گوشه و کنار، جهت‌گیری و وسواس فکری و از بین رفتن آرامش.
از طرفی کنار گذاشتن یکباره‌ی همه‌چیز غیر ممکن بود. شبکه‌های اجتماعی تنها راه ارتباطی با دوستان بود. ویدیو‌های یوتیوب که بار اطلاعاتی و آموزشی زیادی برای من به همراه داشت. سرگرمی تماشای فیلم و سریال و …
بنابراین شروع به مطالعه در این زمینه کردم. پیدا کردن ریشه‌ی تشویش و راه حل از میان بردن آن.
مطالعه کتاب مقاومت ناپذیر نقش بسزایی برای من داشت. در مرحله اول آشنایی با مفهوم اعتیاد رفتاری. اعتیادی که به صورت حیرت آوری با اعتیاد به مواد مخدر وجوهی مشترک دارد.
هرچند نقش اساسی تکنولوژی در دنیای امروز غیر قابل انکار است، ولی کنترل آن غیر ممکن نیست. راه‌حل‌هایی که بنده به شخصه برای کنترل این معضل استفاده کردم از قرار زیر است:
و در آخر با توجه به تاثیر تکنولوژی در شکل‌گیری ساختار مغزی و رفتاری کودکان، آگاهی در این زمینه برای خانواده‌ها بسیار ضروریست. عدم دسترسی خردسالان به هر نوع صفحه نمایش (تلویزیون، موبایل، کامپیوتر) و آشنایی و اعمال قوانین معرفی شده برای محدودیت دسترسی کودکان و جایگزین کردن آن با فعالیت‌هایی در دنیای واقعی.
آیا شما نیز تجربه‌ی مشابهی در این زمینه دارید؟ راه حل شما چیست؟
