با وجود خدمات توانبخشی سرگیجه جای نگرانی نیست؛ زیرا به طور کلی بدن انسان به ویژه مغز قابلیت های فوق العاده ای برای ترمیم و بازیابی توانایی ها دارد. غالب کسانی که دچار مشکلات تعادل می شوند به طور طبیعی از انجام فعالیت ها و حرکات خود می کاهند. اما با وجود توانبخشی سرگیجه این کار اشتباه است.
توانبخشی تعادل یک برنامه مدون درمانی می باشد و با انجام برخی از مانورها یا تمرینات خاص سعی می شود تا سرگیجه وضعیتی خوش خیم (BPPV) درمان شده یا اختلال عملکرد یک طرفه یا دو طرفه سیستم وستیبولار شامل لابیرنتیت و نوریت ، مشکلات مخچه ای و یا سالمندی توسط سیستم عصبی مرکزی جبران شود.
چندراه کاربرای جلوگیری از سرگیجه و خستگی وجود دارد:
• در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید تا دچار کم آبی نشوید.
• از مصرف مشروبات الکلی خودداری کنید یا آنها را محدود کنید.
• آرام تغییر وضعیت بدهید. از حالت دراز کشیده به نشسته یا حالت ایستاده.
• برای جلوگیری از تصادف در هنگام احساس سرگیجه، استراحت کرده و در رختخواب بمانید.
چه زمانی به پزشک یا به اصطلاح عام، دکتر سرگیجه مراجعه کنیم؟
اگرسرگیجه و خستگی مکرر دارید، به پزشک مراجعه کنید تا با بررسی شرایط جسمانی، عامل سرگیجه و خستگی مشخص شود.
اگر یکی از علائم زیر را دارید، حتماً به اورژانس مراجعه کنید.
• غش یا از بین رفتن هوشیاری؛
• تشنج؛
• تاری دید یا ازاصلا ندیدن؛
• استفراغ شدید؛
• تپش قلب؛
• درد قفسه سینه؛
• گیجی؛
• تب شدید؛
• اشکال در تکلم.
چند روش خانگی نیز برای درمان سرگیجه وجود دارد که در ادامه توضیح داده‌ایم:
• تمرینات ساده: انجام برخی از تمرینات ساده می‌تواند به صورت مؤثری به کاهش سرگیجه کمک کند. این تمرینات ساده بوده و شامل حرکات چشم در همه جهات، حرکت گردن در جهت عقربه‌های ساعت و برخلاف آن و تمرینات تثبیت بصری می‌شود.
• تنفس عمیق: کمک می‌کند تا سیستم عصبی آرام شود.
• یوگا و مدیتیشن
هنگامی که سرگیجه دارید رعایت نکاتی مهم می‌تواند کمک بسیاری به کاهش شدت علائم سرگیجه کند. بعضی از مهمترین این نکات عبارتند از:
• مراقب باشید که از دست دادن تعادل می‌تواند سبب افتادن شما و آسیب جدی به شما شود.
• از حرکات ناگهانی خودداری کنید و در صورت لزوم با یک عصا قدم بزنید.
• وقتی احساس سرگیجه دارید فوراً بنشینید یا دراز بکشید. اگر احساس سرگیجه شدید می‌کنید با چشمان بسته در یک اتاق تاریک دراز بکشید.
• اگر دچار سرگیجه مکرر و بدون علائم خاصی هستید، از رانندگی با اتومبیل یا کار با ماشین آلات سنگین خودداری کنید.
• بیماری «وستیبولار» باعث می‌شود تا شما دچار سرگیجه در خواب شوید؛ به گونه‌ای که اگر سر خود را هنگام خواب در حالت خاصی قرار دهید، دچار سرگیجه خواهید شد.
• اگر سرگیجه شما به دلایل دارویی ایجاد شده است، در مورد قطع دارو یا کاهش دوز آن با پزشک خود مشورت کنید.
• اگر سرگیجه و حالت تهوع دارید، آنتی هیستامین بدون نسخه پزشک مانند مکلزین یا دیمن هیدرینات (درامامین) را امتحان کنید. توجه کنید این دارو‌ها ممکن است باعث خواب آلودگی شود. آنتی هیستامین‌های غیر از موارد بالا، زیاد موثر نیستند.
• اگر سرگیجه به دلیل گرمای بیش از حد یا کمبود آب بدن ایجاد شده است، در جای خنک استراحت کنید و آب یا نوشیدنی ورزشی بنوشید.
منبع: کلینیک آوای شریعتی
