به لوله های باریک و منعطفی که برای جمع آوری و دفع ادرار مورد استفاده قرار می گیرند، دستگاه سوند می گویند. این لوله ها ادرار را از مثانه به کیسه های پلاستیکی منتقل می کنند و جنس آنها از لاستیک، پلاستیک و یا سیلیکون است. به فرآیند قراردادن آن درون مثانه، سونداژ یا کاتتراسیون می گویند.
سوند یک لولۀ توخالی نرم است که برای تخلیۀ ادرار به درون مثانه وارد می شود. برخی اوقات سوند برای افرادی لازم است که به دلایل مختلفی نمی توانند مثانۀ خود را به روش معمول یعنی از طریق ادرار در توالت یا ظرف پیشاب خالی کنند.
سوندها را می توان به دلایل زیر تجویز کرد:
خوب هست که بدانید، تفاوت سوندها از دو جنبه است:
1) نوع و محل قرار گیری
2) زمان باقی ماندن در محل.
به همین دلیل روش گذاشتن هرکدام کمی متفاوت خواهد بود. اما در نهایت سوندها در دو دسته ی سوندهای کوتاه مدت و سوندهای دائمی قرار می گیرند. ما در این قسمت توضیح مختصری در رابطه با دسته بندی سوندها از لحاظ زمان باقی ماندن در محل خواهیم داد. ما بقی دسته بندیها انشالله در قالب مطلب مجزا بهش میپردازیم.
هر فرد ممکن است که در طول عمر خود، یک بار برای تخلیه مثانه خود به استفاده از سوند احتیاج پیدا کند. به طور مثال زمانی که فرد یک عمل جراحی انجام داده است، برای تخلیه مثانه خود در بار اول، به سوند نیاز دارد. به همین دلیل پس از انجام عمل جراحی برای او سوند یک بار مصرف نصب می کنند.
این سوند ها یا از طریق مجاری ادراری و یا از طریق سوراخی که در شکم ایجاد می شود، نصب می کنند. نام دیگر این سوندها، سوند نلاتون یا ساده است.
تنها نکته ی قابل توجه در این سوندها این است که برای تخلیه ادرار باید خارج شوند و در صورتی که به استفاده مجدد از آن نیاز باشد، باید دوباره کار گذاشته شود. مدت زمان استفاده از این سوندها معمولا کمتر از 14 روز خواهد بود.