از گذشته، گل آویشن، عصاره برگ و اسانس روغنی آن برای ساخت داروها و مصارف درمانی استفاده می‌شده‌اند. همچنین آویشن یکی از گیاهانی است که اکثر ما از آن در آشپزی استفاده می‌کنیم.
تیمول یکی از ترکیبات اصلی اسانس روغنی آویشن است که در تولید داروها و مواد آرایشی بسیار کاربرد دارد.
همچنین تیمول دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی قوی دارد و همچنین در درمان اختلالات سیستم تنفسی و قلبی عروقی از این ماده استفاده می شود.
گیاه آویشن علاوه بر تیمول، حاوی ترکیبات مفید دیگری نیز هست. از جمله:
در ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که آویشن به عنوان مکمل درمانی باید مورد استفاده قرار گیرد و استفاده از آن به تنهایی به عنوان دارو از دید پزشکان کار درستی نیست.
آویبشن در درمان بسیاری از بیماری ها مفید است از جمله:
به طور کلی گیاه آویشن و مصرف آن به هر صورتی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود و علاوه بر درمان بیماری ها، در پیشگیری از ابتلا به این امراض نیز نقش بسزایی دارد.
در میان مواردی که از نظر علمی تأیید شده‌اند، با چند کاربرد مربوط به پوست و مو نیز مواجه می‌شویم که برخی از آن‌ها، به بیماری‌های زیر مربوط می‌شوند:
درماتیت آتوپیک شایع ترین نوع اگزما است که باعث قرمزی و خارش پوست می شود . مطالعات نشان می دهد که استفاده از تیمول که در قسمت بالاتر مقاله به آن اشاره شد روی پوست افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک نتایج مثبتی دارد.
تیمول همچنین به جمع شدن لایه های متورم پوست که از نشانه های درماتیت آتوپیک است کمک می کند.
در مطالعه‌ای برای یافتن درمان‌های مقرون به‌صرفه مشکلات پوستی متداول، محققان فواید درمانی کرم عصاره بابونه 10 درصد و کرم ضد قارچ حاوی اسانس آویشن 3 درصد را برای ضایعات پوستی مشابه اگزما ارزیابی کردند. آن‌ها خاطرنشان کردند 66.5 درصد افرادی که از کرم ضد قارچ حاوی اسانس روغنی آویشن برای درمان استفاده کرده بودند، کاملاً بهبود یافتند. در حالی که افرادی که از دارونما استفاده کرده بودند به میزان 28.5 درصد بهبود یافته بودند. میزان اثربخشی کرم بابونه نیز مشابه دارونما بود!
دانشمندان اثرات گیاه مُر، گل همیشه‌بهار و تنتور آویشن (تنتورها با خیس‌کردن هر قسمت گیاه در الکل یا سرکه به‌دست می‌آیند) را بر باکتری عامل آکنه آزمایش کردند. آن‌ها دریافتند که آویشن می‌تواند در درمان آکنه مؤثر باشد. نکته مهم این است که اثر ضد باکتریایی آویشن، قوی‌تر از اثر ضد باکتریایی بنزوئیل پراکسید در غلظت استاندارد است. بنزوئیل پراکسید ماده فعال موجود در اکثر کرم‌های ضد آکنه است و می‌تواند باعث سوزش و تحریک پوست شود. بنابراین، تنتور آویشن ممکن است برای درمان آکنه راه حلی مناسب‌تر با عوارض کمتر باشد.
آویشن با تحریک پوست سر و جلوگیری از ریزش مو می‌تواند به رشد مو کمک کند. این سبزی معطر همچنین گردش خون را تحریک می‌کند؛ بنابراین برخی بر این باورند که مالیدن روغن موی حاوی آویشن روی پوست سر باعث انتقال مواد مغذی به پوست سر شده و رشد مو را تقویت می‌کند. آویشن ممکن است برای مشکلات شوره سر و پاک‌سازی آلودگی‌های پوست سر نیز مفید باشد.
مانند روغن چوب سدر، روغن آویشن نیز در درمان طاسی منطقه‌ای (آلوپسی آره‌آتا) مفید بوده است. اما آلوپسی چیست؟ آلوپسی اصطلاحی عمومی برای ریزش مو است. آلوپسی آره‌آتا، نوعی اختلال خودایمنی است که باعث ریزش مو اغلب به صورت دسته‌ای و به شکل سکه می‌شود.
اکنون به علائم آلوپسی آره آتا می‌پردازیم. اگر این علائم را دارید باید هوشیار باشید و به پزشک مراجعه کنید.
در این بیماری، پوست قسمت‌های طاس، بدون بثورات و قرمزی است. اما ممکن است قبل از ریزش مو احساس سوزن‌سوزن‌شدن، خارش یا سوزش پوست داشته باشید.
طی یک مطالعه با هدف بررسی اثر رایحه‌درمانی در درمان بیماران مبتلا به آلوپسی آره آتا، محققان ۸۶ بیمار را به 2 گروه تقسیم کردند: گروه آزمایش و گروه شاهد. گروه آزمایش روزانه اسانس‌های روغنی (آویشن، رزماری، اسطوخودوس و چوب سدر) را در مخلوطی از روغن‌های حامل (جوجوبا و هسته انگور) روی پوست سر خود ماساژ دادند. گروه شاهد فقط از روغن‌های حامل برای ماساژ سرشان استفاده کردند. در نهایت، 44 درصد از بیماران گروه آزمایش و 15 درصد از بیماران گروه شاهد بهبود یافتند.
همان طور که پیشتر اشاره شد، اثرات ضد التهابی تیمول در چندین مطالعه اثبات شده است. تیمول موجود در روغن آویشن در کاهش التهاب و عفونت مؤثر است. طبق نتایج تحقیقی که درباره بهداشت دهان انجام شد، خواص ضد التهابی و ضد باکتری تیمول، باعث می‌شود این ماده برای سلامتی دندان مفید واقع شود. این ترکیب یک ماده مؤثره در محصولات دندان‌پزشکی از جمله دهان‌شویه و خمیر دندان است.
روغن آویشن وقتی به صورت موضعی روی پوست استفاده می‌شود بی‌خطر است. البته در بعضی از افراد این روغن می‌تواند باعث تحریک پوست شود. اگر به نعنا حساسیت دارید ممکن است به روغن آویشن و آویشن نیز حساسیت داشته باشید.
عوارض جانبی روغن آویشن شامل موارد زیر است:
در صورتی که به آویشن حساسیت داشته باشید، با مصرف خوراکی آن، دچار علائم گوارشی شبیه به مسمومیت مواد غذایی خواهید شد. علائمی مانند حالت تهوع، دل‌درد و سردرد می‌توانند مدت کوتاهی پس از مصرف آویشن بروز کنند.
۱) دقت کنید که روغن آویشن را نباید ببلعید. همچنین لازم است پیش از مصرف موضعی، حتماً روغن را رقیق کنید.
۲) قبل از استفاده از روغن آویشن، به خصوص اگر باردار یا شیرده هستید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
۳) پودر برگ آویشن برای مصرف کودکان (در صورتی که به آن آلرژی نداشته باشند) در مقادیر غذایی معمول بی‌خطر است اما نباید به آن‌ها روغن آویشن بدهید. علظت مواد موثره در روغن آن زیاد است و می‌تواند باعث آسیب به کودک شود.
۴) علی‌رغم همه عوارض جانبی بالقوه روغن آویشن، این گیاه به ندرت ممکن است باعث آلرژی شود و مصرف آن عوارض غیرمعمول به همراه داشته باشد.
از آنجا که بعید است روغن آویشن مضر باشد، ممکن است بخواهید آن را امتحان کنید و ببینید که کارایی آن چگونه است. اگر می‌خواهید رایحه‌درمانی (آروماتراپی) پوست سر را در خانه امتحان کنید، مراحل زیر را انجام دهید:
۱) یک روغن گیاهی مانند روغن جوجوبا یا روغن انگور را به‌عنوان روغن حامل انتخاب کنید.
۲) 2 تا 3 فنجان روغن حامل را با 3 تا 5 قطره از اسانس روغنی آویشن، اسطوخودوس، رزماری و چوب سدر مخلوط کنید. هر یک از این روغن‌ها خواصی دارند و ممکن است برای رشد مو یا سلامت پوست سر شما مفید باشند.
۳) روزانه و به مدت 10 دقیقه مقدار کمی از این ترکیب را با نوک انگشتان ( و نه ناخن‌هایتان) روی پوست سر خود ماساژ دهید.
۴) بگذارید ترکیب یک ساعت یا حتی تمام طول شب روی سر باقی بماند. (در صورتی که پوست سر شما چرب است، این ترکیب را به صورت شبانه روی سر خود باقی نگذارید.)
۵) پس از آن، موهایتان را با شامپوی ملایم بشویید و نرم‌کننده بزنید.
اثربخشی این درمان ممکن است چندین ماه طول بکشد. در صورت بروز هرگونه علائم تحریک پوست سر، درمان را متوقف کنید.
قبل از انجام این روش درمانی، با هر روغن، جداگانه آزمایش حساسیت پوستی (تست پچ) را انجام دهید تا مطمئن شوید پوست، چشم‌ها یا مجاری بینی شما را تحریک نمی‌کند. به این ترتیب که مقدار کمی از روغن را به بخش کوچکی از پوست پشت بازو بمالید و اجازه دهید حداقل 24 ساعت باقی بماند. در صورتی که علائم حساسیت مانند قرمزی، خارش یا التهاب را مشاهده نکردید، احتمالاً مصرف این روغن برای شما بی‌خطر خواهد بود.
توجه کنید که اسانس‌های روغنی همیشه باید قبل از آزمایش با روغن حامل مخلوط شوند. از اسانس روغنی رقیق‌نشده روی پوست سر یا سایر قسمت‌های بدن استفاده نکنید.
آویشن به اشکال مختلف، از جمله چای آویشن (که به شکل سنتی برای سرکوب سرفه، کاهش التهاب، تقویت تنفس و سلامت دستگاه گوارش استفاده می‌شود)، روغن آویشن (که در این مطلب درباره آن صحبت شد) و عصاره آویشن در دسترس است. عصاره گیاه آویشن باغی حاوی مقدار بالایی از فلاونوئیدها بوده و دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضد باکتری است.
بنابراین، می‌توانید از آویشن به‌عنوان منبع در دسترس آنتی‌بیوتیک‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی در محصولات غذایی، داروها و مواد آرایشی استفاده کنید.
