ترازنامه گزارشی اســت که اطلاعات مربوط به منابع اقتصادی، تعهدات اقتصادی و حق مالی صاحب سرمایه را از طریق گزارش داراییها، بدهیها و سرمایه واحد تجاری در یک زمان مشخص فراهم می‌کند. ترازنامه شکل بسط داده شده معادله اساسی حسابداری است. از آنجا که ترازنامه معرف وضعیت مالی واحد تجاری در یک مقطع زمانی معین است، آن را صورت وضعیت مالی نیز مینامند.
ترازنامه به همراه سایر صورتهای مالی اساسی در پایان دوره‌ی مالی تهیه میشود و مربوط به یک مقطع زمانی معین اســت. لذا ترازنامه برای یک مقطع زمانی مشخص، مثلا 1389/12/29، تاریخ‌گذاری میشود. به عبارت دیگر، ترازنامه با گزارش داراییها، بدهیها و ســرمایه مؤسسه در پایان دوره مالی، وضعیت مالی مؤسسه را در یک تاریخ مشــخص منعکس می‌نماید. ترازنامه مربوط به یک دوره خاص (پایان دوره مالی) بوده و به مثابه عکسی است که در پایان دوره مالی از وضعیت مالی مؤسسه (داراییها، بدهیها و ســرمایه) گرفته شده و به همین جهت است که ترازنامه را برای یک تاریخ مشخص، مثلا 1389/12/29، مینویسند. ترازنامه از روی ترازآزمایشی اختتامی تهیه میشود.
اقلام ترازنامه غالبا بر اساس ویژگیهای مشترک آنها طبقه‌بندی میشوند. در ترازنامه، عموما داراییها به ترتیب سرعت تبدیل شدن به وجه نقد و بدهیها براســاس زمان سررسید، طبقه‌بندی و گزارش میشــوند. بنابراین داراییهایی که زودتر به وجه نقد تبدیل میشوند ابتدا نوشته میشوند و پس از آن داراییهای دیگری که دیرتر به وجه نقد تبدیل میشوند گزارش میگردند. همچنین بدهیهایی که موعد سررسید آنها زودتر است اول نوشته میشوند و بعد از آنها بدهیهایی که سررسیدشان دیرتر است آورده میشوند.
بنابراین، ترازنامه گزارشی است که اطلاعات مربوط به منابع اقتصادی، تعهدات اقتصادی و حق مالی صاحب سرمایه را از طریق گزارش داراییها، بدهیها و سرمایه واحد تجاری در یک تاریخ معین نشان میدهد.
ترازنامه به اشکال مختلفی ارائه میشود. یکی از اشکال رایج، شکل افقی یا شکل حساب T است.
حال، تراز آزمایشی مؤسسه خدماتی بهار به شکل زیر است:
بنابراین ترازنامه مؤسسه بهار در پایان سال 1388 به صورت زیر است:
دقت کنید که مبلغ سرمایه که در ترازنامه درج گردیده، از صورت حساب سرمایه مؤسسه که در مقاله قبلی توضیح دادیم، استخراج شده است.
همچنین می‌توانید نحوه ایجاد (ثبت) سند اختتامیه (پایانی) را در نرم‌افزار حسابداری آنلاین لاندا مشاهده نمایید.
