نوروز در تیغه طلوع
لواسان از مناطق تاریخی و کهن ایران است و قدمت تمدن آن به بیش از 7000 سال پیش می‌رسد و به همین خاطر از قدیم‌الایام مراسم مختلف مذهبی و ملی در آن برگزار می‌شد و از جمله آن مراسم جشن استقبال از بهار و عید نوروز است که بسیاری از آن رسم و رسوم ها امروزه متروک و دیگر اجرا نمی‌شود، ولی خیلی از آن آیین‌های ویژه هنوز پابرجاست. اما قبل از اینکه به بعضی از این مراسم اشاره شود به نزدیکی مفهوم نوروز و وجه تسمیه نام لواسان با آن پرداخته می‌شود.
در مبدأ و آغاز نوروز حرف و سخن بسیار است، ولی آنچه مسلم است این است که اولین کسی که دستور داد نوروز به عنوان جشن ملی در سراسر سرزمین ایران شناخته شود، کوروش کبیر به سال 538 قبل از میلاد بوده است.
هر روز صبح، خورشید از افق شرق طلوع کرده و سفر آرامش را در آسمان آغاز می‌کند و بالاخره در سمت غرب نیز، غروب می‌کند. بعد این سفر را در نیم کره دیگر زمین ادامه می‌دهد و صبح روز بعد دوباره از افق شرق طلوع می‌کند. این عمل 365 روزه میلیاردها سال است که تکرار می‌شود. این همان تصویری است که مردمان از زمان باستان تا امروز آن را می‌بینند و به آن نیز می‌اندیشند. اما یک روز مهم‌تر از روزهای دیگر سال وجود دارد و آن اول فروردین است. ایرانیان قدیم معتقد بودند این همان روزی است که نور و روشنایی، خوبی و پاکی بر اهریمن تاریکی و بدی و تباهی پیروز می‌شود و این روز را نوروز نامیدند و برای آن جشن و شادی می‌کردند. پس نوروز روزی است که خورشید از افق شرق طلوع می‌کند. از طرفی نام لواسان از دو کلمه « لو» به زبان قدیمی یعنی لبه و تیغ و دماغه و « اسان» به معنی خورشید و طلوع آن، تشکیل شده است. گردنه‌ای از یال‌های کوه دماوند به نام گردنه لواسان وجود دارد که هر بیننده‌ای موقع طلوع خورشید در آنجا باشد به خوبی معنای لواسان را درک می‌کند. چراکه در این مکان صبح خورشید در کسری از دقیقه از پشت دماغه کوه به ناگاه بیرون می‌آید و انفجار نور به خوبی مشهود و عیان است. این نظریه را برای اولین‌بار در اینجا می‌توان مطرح کرد که «لواسان سرزمین «نو» «روز» است» در واقع لواسان اسم مکان طلوع خورشید است و نوروز اسم زمان طلوع خورشید می‌باشد.
اگر به کتابشناسی نوروز مراجعه شود، در خصوص نوروز صدها عنوان کتاب و بیشتر از آن مقاله توسط نوروزشناسان داخلی و خارجی منتشر شده است که نشان از اهمیت نوروز در میان ایرانیان و دیگر ملل جهان دارد. با وجود این همه اسناد و مدارک باید تحقیقی مستقل انجام شود که آیا فرضیه عنوان شده در بالا حقیقت دارد یا نه؟
بقیه در قسمت دوم ...
حسین فتاحی لواسان نوروز 1399
