اکثر مادران شاغل این اضطراب را تجربه کرده اند: نگرانی در مورد شرایط کار پس از زایمان. نگرانی از دست دادن وضعیت شغلی که در طول سال‌ها برای آن سخت کار کرده‌اند یا مجبور به صرف نظر از مرخصی زایمان برای حفظ آن هستند.
در تمام دنیا مرخصی زایمان برای زنان شاغل در نظر گرفته شده است و خوب است بدانید که در بسیاری از کشورها این مرخصی تنها شامل زنان باردار نمی شود، بلکه پدران نیز می توانند بر اساس شرایط از آن استفاده کنند.
در این مقاله به بررسی این سوال می پردازیم که چه کسانی مرخصی زایمان می گیرند و با چه شرایطی می توانند آن را تمدید کنند و حقوق مادران در طول مرخصی چگونه پرداخت می شود.
مرخصی یکی از حقوقی است که به کارمند داده می شود تا بتواند در روزهای عادی که تعطیل نیست از محیط کار مرخصی بگیرد.
اما فرد باید شرایط خاصی داشته باشد که غیبت او در محل کار را توجیه کند. زایمان یکی از مواردی است که قانون اجازه استفاده از مرخصی را داده است.
بر اساس اصلاحیه و متمم قانون تنظیم جمعیت خانواده، مرخصی زایمان 9 ماه است. پیش از این، طبق قوانین، زنان باردار تنها می توانستند از 6 ماه مرخصی ویژه بهره مند شوند.
در این مدت بخشی از تجربه کاری فرد محسوب خواهد شد. این بدان معناست که وی مستحق پرداخت سنوات نیز خواهد بود و مؤسسات دولتی و خصوصی موظفند این مدت را در اختیار کارکنان خود قرار دهند تا از نوزاد به بهترین نحو مراقبت کنند.
در این ایام فرد مرخصی و حق بیمه نیز دریافت می کند و مادر شاغل حق دارد در این مدت کارت بیمه خود را تمدید و از امکانات آن نهایت استفاده را ببرد.
زنان بارداری که قصد شیر دادن به نوزاد خود را دارند، حق دارند یک ماه قبل از زایمان مرخصی بگیرند. اما این یک ماه زودتر از مجموع مرخصی آنها که 9 ماه است کسر می شود و بعد از بارداری فقط می توانند 8 ماه مرخصی بگیرند.
در طول مرخصی بارداری، به زنان حقوق بارداری داده می شود که به آن حقوق مرخصی زایمان نیز گفته می شود. بر اساس قوانین جاری سازمان تامین اجتماعی کمک هزینه بارداری را فقط 6 ماه پرداخت می کند.
کمک هزینه از روز اول مرخصی فرد محاسبه و به وی تعلق می گیرد. همچنین کلیه بیمارستان های طرف قرارداد بیمه اجتماعی موظفند کلیه خدمات درمانی مربوط به بارداری را با بیمه به مادران ارائه دهند.
در صورتی که فردی به دلیل مشکلات و بیماری های دوران بارداری نتواند در محل کار حاضر شود، شرکت موظف است به وی مرخصی استعلاجی بدهد. در شرکت های خصوصی، دستمزد بیماری از طریق سازمان تامین اجتماعی به فرد پرداخت می شود.
افرادی که دارای برگه 30 روزه پزشک یا بیمارستان و دارای پرونده پزشکی هستند می توانند با ارائه مدارک لازم برای مرخصی زایمان اقدام کنند.
وکیل خانواده در اصفهان در پاسخ به این سوال بیان میکند که: مدت قانونی مرخصی زایمان 9 ماه است و تامین اجتماعی اغلب برای پرداخت کامل آن مشکل دارد. بنابراین، بیشتر هزینه مرخصی ظرف 6 ماه پرداخت می شود.
زنانی که نیاز به مرخصی زایمان دارند، به محض اینکه پزشک به آنها دستور مرخصی بدهد، حق دارند مرخصی بگیرند یا از شرایط مرخصی استعلاجی بهره مند شوند.
طبق قوانین جاری کشور، مردانی که صاحب فرزند اول خود شده و در یکی از قوای سه گانه یا شرکت های دولتی، غیردولتی و دولتی مشغول به کار هستند، می توانند از 3 روز مرخصی تشویقی استفاده کنند.
عموماً خانم ها 3 ماه قبل از زایمان و 3 ماه بعد از بارداری از مرخصی خود برای استفاده از فرصت شیردهی استفاده می کنند. برای زنانی که سه قلو به دنیا می آورند مرخصی زایمان 1 ساله در نظر گرفته می شود.
همچنین مادران شیرده برای شیردهی 1 ساعت مرخصی دارند و می توانند نوزاد خود را در مهد کودک نزدیک محل کار خود بگذارند و سه بار در روز به او شیر بدهند. مشروط بر اینکه این زمان بیش از یک ساعت نباشد.
مادر هر سه ساعت یکبار نیم ساعت فرصت دارد تا به نوزادش شیر دهد، گاهی اوقات افرادی که نمی توانند از شیردهی بهره مند شوند به دلیل دوری مسافت با کارفرما موافقت میکنند و یک ساعت زودتر محل کار را ترک می کنند.
