حق خروج از کشور زنان

عرف و قوانین ما در کنار حقوقی که برای زنان قائل شده، محدودیت های زیادی برای زنان ایجاد کرده است. اغلب این محدودیت ها پس از ازدواج بیشتر هم می شوند.

یکی از این محدودیت ها در خصوص حق خروج زنان از کشور می باشد.

در این مطلب قصد دارم حق خروج از کشور زنان را  بررسی کنم.

با من، مهشید خلیلی، همراه باشید.

چه کسانی می توانند برای دریافت گذرنامه اقدام کنند؟

گذرنامه سندی است که از طرف مأموران صلاحیت دار دولت برای مسافرت اتباع ایران به خارج و یا اقامت‌ در خارج و یا مسافرت از خارج به ایران داده می شود.

اتباع ایران برای خروج از کشور و یا اقامت در خارج و یا مسافرت از خارج به ایران باید تحصیل گذرنامه نمایند.

افراد زیر می توانند گذرنامه دریافت نمایند:

· افراد بالای 18 سال

· افرادی که سن آنها کمتر ۱۸ سال است با اجازه ی ولی یا قیم

· کسانی تحت ولایت یا قیمومیت هستند و اجازه کتبی ولی یا قیم خود را دارند

· مشمولین خدمت وظیفه عمومی با اجازه کتبی اداره عمومی

· بانوانی که کمتر ۱۸ سال دارند و ازدواج کرده اند با اجازه کتبی همسر خود

· بانوانی که شوهر خارجی دارند

· بانوانی که مقیم خارج از کشور هستند

مدارک عمومی مورد نیاز برای دریافت گذرنامه:

کلیه افراد، چه مرد و چه زن، برای درافت گذرنامه به مدارک زیر نیاز دارند:

1. اصل شناسنامه و کارت ملی و یا تائیدیه ثبت احوال برای کلیه متقاضیان.

2. برای افراد بالای 15 سال شناسنامه عکسدار.

3. افراد زیر 15 سال ضمن حضور در دفتر می بایست گواهی اشتغال به تحصیل، دفترچه بیمه و یا گذرنامه عکسدار ارائه نمایند.

4. برای افراد زیر 6 سال، کودک باید در دفتر حاضر شده و ولی کودک یک قطعه عکس از کودک خود را ارائه نماید.

5. ارائه اصل آخرین پاسپورت (در صورت معتبر بودن)

6. عکس بیومتریک

7. اجازه محضری برای افراد زیر 18 سال از سوی پدر و یا قیم قانونی.

8. بازنشستگان نظامی که 5 سال تمام از بازنشستگی آنها نگذشته است ارائه نامه از حفاظت یگان مربوطه الزامی است.

9. بازنشستگان نظامی که 5 سال از بازنشستگی آنها می گذرد می بایست اصل و کپی کارت کانون بازنشستگان را ارائه نمایند (نیازی به ارائه گواهی از سازمان مربوطه نمی‌ باشد.)

10. نظامیان شاغل می بایست نامه موافقت حفاظت یگان مربوطه را ابتدا به دبیرخانه اداره گذرنامه ارائه و پس از ثبت به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی ارائه نمایند.

مدارک مورد نیاز زنان برای دریافت گذرنامه:

زنان علاوه بر مدارک عمومی، باید با توجه به شرایط خود مدارک زیر را نیز ارائه دهند:

· اجازه محضری برای بانوان متأهل از سوی همسر.

· اجازه ی محضری پدر یا پدربزرگ پدری یا قیم برای دختران کمتر از 18 سال

· بانوانی که همسر آنها فوت نموده، باید اصل گواهی فوت همسر و یا اصل شناسنامه باطل شده همسر خود را ارائه کنند.

· برای بانوان مطلقه ارائه ی اصل طلاق نامه.

· بانوان مقیم خارج در صورتی که شوهر خارجی اختیار نموده باشد نیازی به اجازه محضری همسر ندارند.

حق خروج از کشور برای دختر:

ابتدا وضعیت خروج از کشور دختران مجرد را بررسی می کنیم.

وضعیت و شرایط خروج از کشور دختران کمتر از 18 سال با دختران بالای 18 سال تفاوت دارد. بنابراین آنها را در دو بخش جداگانه بررسی می کنم.

1- خروج از کشور دختر مجرد زیر 18 سال:

در صورتی که دختر کمتر از 18 سال سن داشته باشد، برای دریافت گذرنامه و خروج از کشور به اذن ولی یا قم خود نیاز دارد. به این ترتیب دختر مجرد کمتر از 18 سال نمی تواند بدون اذن ولی یا قیم خود از کشور خارج شود.

بنابراین دختران مجرد کمتر از 18 سال علاوه بر مدارک عمومی گفته شده، باد اجازه  محضری پدر یا پدربزرگ پدری خود را ارائه کنند تا بتوانند گذرنامه بگیرند.

خروج از کشور دختر مجرد بالای 18 سال:

برخلاف تصور عموم، دختر مجرد پس از رسیدن به سن قانونی برای خروج از کشور به اذن پدر، پدربزرگ، برادر، عمو و ... نیاز ندارد.

بنابراین دختر مجرد بالای 18 سال می تواند بدون اذن پدر از کشور خارج شود.

به این ترتیب برای دریافت گذرنامه تنها باید مدارک عمومی گفته شده را ارائه دهد و نیاز به اجازه ی محضری ندارد.

حق خروج از کشور زن:

وضعیت زنان متاهل با دختران مجرد متفاوت است.

زنان متاهل با هر سنی، برای خروج از کشور به اذن همسر خود نیاز دارند.

بنابراین زن متاهل چه کمتر از 18 سال باشد چه بیشتر از 18 سال، برای دریافت گذرنامه و حتی تمدید آن به اذن شوهر خود نیاز دارد.

اذن شوهر باید به صورت محضری باشد و بدون آن امکان دریافت و تمدید گذرنامه وجود ندارد.

مدارک لازم برای اخذ گذرنامه زنان متاهل:

همان طور که در بخش های قبل توضیح داده شد، زنان متاهل علاوه بر مدارک عمومی، به اجازه ی محضری همسر خود برای دریافت گذرنامه و خروج از کشور نیاز دارند.

مدارک لازم برای تمدید گذرنامه زنان متاهل:

تمدید گذرنامه ی زنان متاهل نیز با اجازه ی محضری همسر آنان انجام می شود. بنابراین اگر زنی یکبار با اذن همسر خود گذرنامه بگیرد و بعد اعتبار آن گذرنامه منقضی شود، باید مجددا از همسر خود اذن خروج بگیرد. در غیر این صورت گذرنامه ی او تمدید نخواهد شد.

دادن حق خروج از کشور به زن:

مرد از چه راه هایی می تواند به زن اذن خروج از کشور بدهد؟

برای این کار سه راه وجود دارد:

1- حضور در اداره گذرنامه:

مرد می تواند شخصا در اداره ی گذرنامه حاضر شده و رضایت خود برای دریافت گذرنامه ی همسرش را اعلام نماید.

2- حق خروج از کشور در عقدنامه:

این امکان وجود دارد کع حق خروج از کشور برای زن در عقدنامه قید شود. اما این روش یک مشکل دارد. با وجود آنکه سند ازدواج یک سند رسمی و لازم الاجراست، اما صرف درج حق خروج از کشور در سند ازدواج، برای اداره ی گذرنامه مورد قبول نیست. به این ترتیب باید با حضور زوجین در دفتر اسناد رسمی به زن وکالت برای خروج از کشور اعطا شود.

3- وکالت اجازه خروج از کشور:

شوهر می تواند با اعطای وکالت رسمی به همسر خود به او اذن خروج از کشور بدهد. برای این کار باید به دفتر اسناد رسمی مراجعه شود و وکالتنامه ای جهت خروج از کشور به نام زن تنظیم شود. توصیه می کنم این وکالت به صورت بلاعزل دریافت شود.