📌 آیا دیتا از حافظه‌های NAND قابل بازیابی است؟

حافظه NAND یک فناوری حافظه فلش غیرفرار است که داده‌ها را با به‌دام انداختن بارهای الکتریکی در سلول‌های حافظه ذخیره می‌کند و این امکان را فراهم می‌سازد که اطلاعات حتی در صورت قطع برق نیز حفظ شوند. این نوع حافظه در انواع مختلفی مانند SLC (یک بیت در هر سلول)، MLC (دو بیت در هر سلول)، TLC (سه بیت در هر سلول)، QLC (چهار بیت در هر سلول) و PLC (پنج بیت در هر سلول) عرضه می‌شود که هرکدام از نظر هزینه، ظرفیت ذخیره‌سازی و طول عمر (Durability) تفاوت‌های چشمگیری دارند.

با ورود فناوری NAND سه‌بعدی (3D NAND یا V-NAND) که سلول‌های حافظه را به‌جای یک لایه در ساختاری عمودی و چندلایه قرار می‌دهد، سرعت پردازش، ظرفیت ذخیره‌سازی و پایداری به شکل چشمگیری بهبود یافته است. این پیشرفت‌ها باعث شد حافظه‌های مبتنی بر NAND به‌عنوان نسل جدیدی از ابزارهای ذخیره‌سازی، جایگزینی پرسرعت و کم‌مصرف برای هارد دیسک‌های مکانیکی قدیمی (HDD) شوند و امروزه در SSDها، فلش‌مموری‌ها، کارت‌های حافظه و دستگاه‌های هوشمند به‌طور گسترده به کار گرفته شوند.

ریکاوری اطلاعات حافظه های NAND SMD SMT

در این مقاله قرار است به‌طور کامل انواع روش‌ها، ابزارها و نکات تخصصی مربوط به بازیابی اطلاعات از حافظه‌های NAND را بررسی کنیم؛ از روش‌های نرم‌افزاری ساده گرفته تا تکنیک‌های سخت‌افزاری پیشرفته مانند chip-off و استفاده از پروگرامرهای حرفه‌ای برای استخراج مستقیم داده‌ها.

به‌طور کلی بازیابی اطلاعات از حافظه‌های NAND (مثل فلش‌مموری‌ها، کارت‌های SD، و SSDها) امکان‌پذیر است، اما شرایط آن پیچیده‌تر از هاردهای مکانیکی (HDD) است.

بازیابی حافظه های فلش در حالت نرم‌افزاری:

اگر خرابی و مشکل پیش آمده مربوط به حذف تصادفی فایل‌ها، فرمت شدن، یا خرابی جدول پارتیشن باشد، احتمالاً با نرم‌افزارهای ریکاوری مثل R-Studio، UFS Explorer یا EaseUS می‌توان بخش زیادی از اطلاعات را برگرداند.

ریکاوری NAND در حالت سخت‌افزاری:

اگر حافظه NAND دچار خرابی چیپ، آسیب کنترلر یا بدسکتورهای گسترده شود، بازیابی بسیار سخت‌تر خواهد شد. در این حالت نیاز به ابزارهای تخصصی مانند PC-3000 Flash یا Soft-Center و روش‌هایی مثل chip-off (جدا کردن تراشه NAND از برد و خواندن مستقیم دیتا با پروگرامر) وجود دارد.

چالش اصلی ریکاوری این نوع تکنولوژی چیست !؟

برخلاف HDD، در SSDها و فلش‌ها به دلیل وجود الگوریتم‌های wear leveling، کنترلرهای پیچیده و تکنیک TRIM، بازیابی همیشه ۱۰۰٪ تضمینی نیست. به‌خصوص اگر دستور TRIM بعد از حذف داده اجرا شده باشد، سلول‌های NAND ممکن است واقعاً پاک شوند.

آموزش سخت افزار و ریکاوری دیتا در سایت آموزش مجازی هرمس

توصیه می کنم با شرکت در دوره های تخصصی موسسه هرمس با موضوع خدمات رایانه ای مانند دوره آموزش ریکاوری اطلاعات به یک متخصص در این حوزه تبدیل شوید. این دوره ها ویژه بازار کار است.