امروز در لیان بروکر، ما به بررسی عمیق تاریخچه بازار فارکس میپردازیم. از تجارت کالا به کالا در دوران باستان گرفته تا پیدایش و توسعه پلتفرمهای معاملاتی اینترنتی در دهه ۱۹۹۰، بازار فارکس داستانی طولانی و پیچیده دارد که نقش مهمی در اقتصاد جهانی ایفا کرده است.
در ادامه، به بررسی عمیق تاریخچه بازار فارکس میپردازیم، از دوران باستان تا عصر دیجیتال امروزی.
در ابتدای تمدن بشری، مبادله کالا به کالا (Barter System) روش اصلی تجارت بود. این سیستم، که در آن کالاها و خدمات مستقیماً با یکدیگر مبادله میشدند، در جوامع کوچک و با اقتصادهای ساده موثر بود. با این حال، با گسترش جوامع و پیچیدهتر شدن نیازها، نیاز به یک واسطه معاملاتی مانند پول احساس شد.
تحول بزرگ بعدی در تاریخچه پول، ضرب سکه بود. در قرن ششم قبل از میلاد، لیدیها (مردمی در آناتولی باستان) اولین سکههای طلا و نقره را ضرب کردند. این سکهها به دلیل ارزش ذاتی فلزات گرانبهایی که از آنها ساخته شده بودند، ارزشمند بودند. ضرب سکه انقلابی در تجارت ایجاد کرد و امکان معاملات دقیقتر و سریعتر را فراهم آورد.
با رشد تجارت بینالمللی، نیاز به نهادهای مالی که بتوانند امور مربوط به مبادلات پولی را سامان دهند، افزایش یافت. در قرن ۱۵ میلادی، اولین بانکهای بینالمللی تأسیس شدند. این بانکها نه تنها در امور مبادلات ارزی نقش داشتند، بلکه در توسعه سیستمهای اعتباری و ارائه خدمات مالی نوآورانه نیز پیشگام بودند. این دوره شاهد شکلگیری اساسی ساختار مالی مدرن بود که بعدها زمینهساز توسعه بازارهای مالی پیچیدهتر مانند فارکس شد.
جنگ جهانی اول، که از سال ۱۹۱۴ آغاز شد، یکی از بزرگترین رویدادهای تاریخی قرن بیستم بود که تأثیرات عمیقی بر جوامع، سیاستها و اقتصاد جهانی گذاشت. این جنگ به دلیل نیاز به تأمین مالی هزینههای گزاف نظامی، فشار زیادی بر اقتصادهای درگیر وارد کرد.
پیش از جنگ جهانی اول، بسیاری از کشورها از سیستم استاندارد طلا استفاده میکردند. در این سیستم، ارزش پول هر کشوری به مقدار مشخصی از طلا متصل بود. این سیستم به ثبات ارزش پول کمک میکرد و اعتماد به مبادلات بینالمللی را تقویت مینمود.
با شروع جنگ، کشورهای درگیر مجبور شدند برای تأمین هزینههای جنگی، مقادیر زیادی پول چاپ کنند. این امر باعث شد که پشتوانه طلایی پولهای ملی کاهش یابد. به تدریج، بسیاری از کشورها مجبور شدند از استاندارد طلا خارج شوند تا بتوانند به چاپ پول بدون پشتوانه طلا ادامه دهند. این اقدام به کاهش ارزش پولهای ملی و افزایش تورم منجر شد.
تحت فشارهای اقتصادی ناشی از جنگ، سیستم استاندارد طلا به طور کامل منسوخ شد. این اتفاق نقطه عطفی در تاریخچه مالی جهان بود و زمینهساز تغییرات عمده در سیستمهای پولی و مالی بینالمللی در دهههای بعد شد.
در پایان جنگ جهانی دوم، نمایندگان از ۴۴ کشور در برتون وودز، نیوهمپشایر، ایالات متحده آمریکا گرد هم آمدند تا نظام مالی جهانی پس از جنگ را بازسازی کنند. این کنفرانس منجر به تشکیل قرارداد برتون وودز شد، که هدف آن ایجاد ثبات اقتصادی و جلوگیری از بحرانهای مالی مانند آنچه که در دوران بین جنگهای جهانی رخ داده بود، بود.
در اوایل دهه ۱۹۷۰، فشارهای اقتصادی و مالی بر سیستم ثابت نرخ ارز برتون وودز به شدت افزایش یافت. ایالات متحده آمریکا، که دلار آن پایه و اساس این سیستم بود، با مشکلات تورم و کسری تجاری روبرو شد. در نتیجه، در آگوست ۱۹۷۱، رئیسجمهور وقت آمریکا، ریچارد نیکسون، اعلام کرد که دلار دیگر به طلا متصل نخواهد بود، که این اقدام به عنوان شوک نیکسون شناخته شد. این اقدام به پایان سیستم برتون وودز منجر شد.
در دسامبر ۱۹۷۱، نمایندگان از ده کشور صنعتی (گروه ده) در موزه اسمیتسونیان در واشنگتن دی. سی. گرد هم آمدند تا یک سیستم جدید نرخ ارز را مذاکره و تدوین کنند. نتیجه این مذاکرات، توافقنامه اسمیتسونیان بود که به دنبال ایجاد ثبات بیشتر در نرخهای ارز بود.
در پاسخ به ناپایداریهای ارزی که پس از فروپاشی سیستم برتون وودز و توافقنامه اسمیتسونیان به وجود آمد، کشورهای اروپایی تصمیم به اتخاذ یک رویکرد متحد در قبال نرخهای ارزی گرفتند. در سال ۱۹۷۲، آنها قرارداد شناوری مشترک نرخ ارز را امضا کردند.
هدف از این قرارداد، ایجاد یک منطقه شناوری مشترک برای نرخهای ارز بود تا نوسانات شدید ارزی در میان کشورهای عضو محدود شود. این اقدام به منظور حفظ ثبات اقتصادی در اروپا و کاهش وابستگی به دلار آمریکا انجام شد.
بر اساس این قرارداد، کشورهای عضو توافق کردند که نرخهای ارزی خود را در محدودهای مشخص نسبت به یکدیگر نگه دارند. این به معنای آن بود که اگر ارز یک کشور خارج از محدوده تعیین شده نوسان میکرد، بانکهای مرکزی کشورهای عضو باید با خرید یا فروش ارزهای خود در بازارهای جهانی، به حفظ ثبات نرخها کمک میکردند. در ادامه مقاله با لیان بروکر درباره آشنایی با بازار فارکس همراه باشید.