اطفاء حریق چیست؟

سه عامل اصلی در ایجاد آتش نقش دارند : 1_ حرارت 2_ ماده سوختنی 3_ اکسیژن

این موارد که نام برده شد ، مثلت حریق را تشکیل می دهد.

سه راه برای خاموش کردن آتش وجود دارد : 1_ اطفاء جداسازی : محدود سازی ماده سوختنی 2_ اطفاء سرد کردن : کاهش حرارت و قطع آن 3_ اطفاء خفه کردن : محدود سازی اکسیژن و قطع آن

طبقه بندی آتش سوزی ها :

1_ گاز ها 2_ سیالات (روان ها) : سیالات به دو دسته تقسیم می شود : مایعات (آب و بنزین و ، ...) ، گازها (اکسیژن و کربن دی اکسید و ،...) 3_ جامدات (مثل چوب)

مواد از نظر احتراق به سه دسته تقسیم می شوند : 1_ مواد قابل انفجار مثل باروت 2_ مواد غیر قابل احتراق مثل سنگ و آجر 3_ مواد قابل احتراق مثل چوب و کاغذ .

مفهوم حریق : فرایند تبدیل ماده به کربن ، گرما و نور را آتش می گویند .

عوامل گسترش آتش سوزی :

1_ افقی . 2_ عمودی .

عوامل گسترش آتش سوزی به صورت افقی : باد _ انفجارات _ ریختن مایعات قابل اشتعال _ انتقال حرارتبه صورت تشعشعی

عوامل گسترش آتش سوزی به صورت عمودی : پنجره ها _ کانال آسانسور _ راهرو ها _ پله ها _ کانال کابل های برق _ کانال کابل _ کانال تهویه .

اطفاء حریق چیست ؟

به تمامی عملیاتی که به منظور خاموش سازی ومهار آتش صورت می گیرد، اطفاء حریق گفته می شود.

سیستم های اطفاء حریق چه انواعی دارد ؟ 1_ خاموش کننده هالوژن 2_ خاموش کننده مولد کف 3_ خاموش کننده گاز کربنیک 4_ خاموش کننده پودری

کاربرد رنگ در سیلندر ها (کپسول ها) :

کپسول آتش نشانی : کپسول های کف ، زرد رنگ هستند. _ کپسول های هالوژن دار ، سبز رنگ برا ی مایعات و فلزات قابل اشتعال _ کپسول جوشکاری گاز کربنیک، رنگ خاکستری تیره

کپسول های جوشکاری : کپسول استیلن به رنگ قهوه ای می باشد. _ آرگون به رنگ آبی، هوا به رنگ طوسی _ کپسول اتیلن کلراید، طوسی برای بدنه و سیاه برای درپوش _ کپسول آمونیاک، سیاه برای بدنه، قرمز برای درپوش _ کپسول مونوکسید کربن، سرخ برای بدنه و زرد برای درپوش _ کپسول گاز کلر ، سیاه برای بدنه و گرنه و زرد برای بدنه _ کپسول آب ، قرمز رنگ _ کپسول پودری ، زرد رنگ

اطفا حریق به طور کلی بدانیم اطفا حریق به چه معناست؟

همانطور که گفتیم اطفاء حریق به اقدامات لازم جهت جلوگیری از گسترش حریق و خاموش کردن آن است. اطفاء حریق به دو دسته سیستم اطفا حریق دستی و سیستم اطفا حریق اتوماتیک دسته بندی می شود.

سیستم اطفاء حریق دستی : در سیستم اطفا حریق دستی تجهیزاتی به کار برده می شود که برای استفاده از آن ها به نیروی انسانی نیاز است . بدون نیروی انسانی قابل استفاده نمی باشد.

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک : سیستم اطفاء حریق اتوماتیک بدون دخالت انسان به وسیله تجهیزات اتوماتیک به گونه ای عمل می کند که به محض اعلام حریق به صورت خودکار فعال می شود . و مانع گسترش حریق می شود .

روش کار اطفاء حریق : ابتدا شناسایی عامل حریق بعد بکارگیری استراتژی اطفاء حریق _ اطمینان داشتن از شارژ بودن کپسول های آتش نشانی با کنترل گچ فشار گاز _ سر و ته کردن پودر و گاز جهت یکنواخت شدن محتویات آن _ کشیدن ضامن کپسول و فشار

دادن اهرم _ رعایت فاصله 5/1 تا 3 متری از حریق جهت استفاده از کپسول آتش نشانی _ قطع جریان برق و گاز در اولویت اقدامات اطفاء حریق _ زمانی که حریق در فضای بسته ایجاد شده نبایستی درب و پنجره ها یکباره باز شوند .

سیستم اطفاء حریق سقفی : اسپرینکلر یک شبکه لوله کشی به حساب می آید که در سقف نصب می شود . در زمان حریق فعال می شود و باعث خاموش شدن آتش می شود.

سیستم اطفاء حریق ساختمان :

اقدامات خاموش کردن آتش سوزی گازها :

1_ پایین آوردن درجه حرارت، سیلندر را بوسیله ی آب خنک می کنیم . 2_ خفه کردن بوسیله ی پودرهای شیمیایی ، گاز کربنیک و ،...... 3_ دور ساختن مواد سوختنی ، قطع کردن جریان گاز

معرفی اطفاء حریق FM200 :

گاز FM200 به عنوان جایگزین هالونها در صنعت اطفا حریق عرضه شد و مشکلاتی را که هالونها برای محیط زیست ایجاد می کردند را ندارد .

گازهای خانواده هالون پس از انتشار در محیط به دلیل پایداری بالا در لایه های بالایی جو نفوذ می کند . و در قسمت بالایی جو اشعه های خورشید و کیهانی از قدرت بالایی برخوردار میباشند.(تارنمای طلایی) از جمله این اشعه ها می توان به اشعه ماوراء بنفش اشاره نمود. هالون ها تحت تاثیر اشعه ماوراء بنفش پایداری خود را از دست میدهند به عنوان مثال معروف ترین گاز خانواده هالون Halon1301 می باشد که به نام Bromotrifluoromethane میباشد تحت تاثیر اشعه ماوراءبنفش پایداری ترکیب حاضر را از دست داده و پیوند عنصر برم با کربن موجود در ترکیب از هم می شکند و برم آزاد شده با اکسیژن ترکیبی در ازن واکنش میدهد، از این رو با شکسته شدن پیوند اکسیژن در ترکیب ازن لایه ازن مجود در جو دچار تخریب میشود.(تارنمای طلایی) گاز FM200 جایگزین شده دارای پایداری همانند هالونها میباشد و نسبت به تجزیه پذیری در لایه های بالایی جو و واکنش با ازن موجود در جو مقاوم مقاوم میباشد و فرمول شیمیایی آن 1,1,1,2,3,3,3-Heptafluoropropane می باشد، از ویژگی های FM200 میتوان به موارد زیر اشاره کرد. گاز FM200 به عنوان جایگزین هالونها در صنعت اطفا حریق عرضه شد و مشکلاتی را که هالونها برای محیط زیست ایجاد می کردند را ندارد، گازهای خانواده هالون پس از انتشار در محیط به دلیل پایداری بالا در لایه های بالایی جو نفوذ نموده و در قسمت بالایی جو اشعه های خورشید و کیهانی از قدرت بالایی برخوردار میباشند. از جمله این اشعه ها می توان به اشعه ماوراء بنفش اشاره نمود.(تارنمای طلایی) هالون ها تحت تاثیر اشعه ماوراء بنفش پایداری خود را از دست میدهند به عنوان مثال معروف ترین گاز خانواده هالون Halon1301 می باشد که به نام Bromotri fluoro methane میباشد تحت تاثیر اشعه ماوراءبنفش پایداری ترکیب حاضر را از دست داده و پیوند عنصر برم با کربن موجود در ترکیب از هم می شکند و برم آزاد شده با اکسیژن ترکیبی در ازن واکنش میدهد، از این رو با شکسته شدن پیوند اکسیژن در ترکیب ازن لایه ازن مجود در جو دچار تخریب میشود.گاز FM200 جایگزین شده دارای پایداری همانند هالونها میباشد و نسبت به تجزیه پذیری در لایه های بالایی جو و واکنش با ازن موجود در جو مقاوم مقاوم میباشد.و فرمول شیمیایی آن 1,1,1,2,3,3,3-Hepta fluoro propaneمی باشد، از ویژگی های FM200 میتوان به موارد زیر اشاره کرد .

نحوه عملکرد FM200 :

بر روی حریق گاز FM200 قابلیت اطفا در کلاس های حریق A,B,C,D,E را دارا میباشد و به طور گسترده در اطفا کلاس E که مربوط به تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی میباشد و نحوه عملکرد آن به صورت سیلابی در محیط تحت حفاظت میباشد و با پرکردن محیط تحت حفاظت و رقیق کردن اکسیژن محیط و نیز شکستن زنجیره حریق عمل اطفا را صورت میدهد، از آنجایی که گاز FM200 یک گاز گران قیمت میباشد لذا در مواردی که حجم کمی تحت پوشش باشد مقرون به استفاده میباشد. اجرای سیستم FM200 برای اتاق های سرور، اتاق کامپیوتر، دیتا سنتر و ... نیاز به اجرای لوله کشی برای سایت مورد نظر میباشد که از جمله ملزومات دیگر اجرای این سیستم مهار کردن سیلندرها توسط براکت میباشد که به دلیل مسایل فنی و ویژگی گاز FM200 ،کپسولهای مورد استفاده باید در نزدیکی محل حریق و عمدتا در داخل اتاق سرور، اتاق کامپیوتر... قرار داده می شود .که از نواقص این سیستم به شمار می رود، همچنین از سایر تجهیزات مورد استفاده در این سیستم اطفا می توان به شیر برقی فعال ساز یا سیلندر فرمان دهنده جهت فعال شدن سیستم اطفا، شیلنگ های فشار قوی تخلیه و نازل های مخصوص برای تخلیه در محیط تحت حفاظت اشاره کرد. سیستم اطفا FM200 طراحی شده برای فعال شدن و وارد شدن به مرحله اطفا نیازمند فعال سازی سیستم توسط سیستم کشف و اعلام حریق دارد که این سیستم یک سیستم کنترل پنلی با تجهیزات مربوط به کشف حریق که به صورت کاشف دود، کاشف حرارت،کاشف دود و حرارت و شستی های دستی اعلام حریق، اطفا حریق(تخلیه کپسولها) و عدم اطفا حریق(عدم تخلیه کپسولها)میباشد. طراحی، اجرا، تست و نگهداری سیستم بر اساس استاندارد NFPA میباشد کد مربوط به سیال FM200 مربوط به قسمت clean agent میباشد که کد NFPA 2001 مربوط به آن می باشد. سیلندرهای طراحی و ساخته شده و توسط کمپانیهای تولید کننده باید مطابق با D.O.T. Specification4BW500 یا 4BA500باشد.فشار گاز FM200 درون این کپسولها توسط شارژ گاز نیتروژن تا فشار 25 بار در دمای 21 درجه سانتی گراد تامین میگردد.

منبع: Lidomaeng.ir