انتقال بیش از 70 درصد کالاهای تجاری بین کشورهای مختلف در 5 قاره جهان موجب شده است تا حمل ونقل دریایی به عنوان یکی از ارکان اصلی حمل و نقل در دنیا محسوب شود.
هزینه پایین حمل ونقل کالا از طریق دریا سبب شده تا بسیاری از صاحبان کالا راه دریا را به عنوان یکی از مهمترین راه‌های جابجایی کالا در نقاط مختلف دنیا انتخاب کنند.
مزیت دیگری که انتقال کالا از طریق آب‌های بین المللی را از سایر روش‌های جابجایی کالا متمایز می‌کند انتقال کالا از حجم 200 هزار تن تا 500 هزارتن است.
اخذ کرایه‌های حمل ونقل کالا از طریق دریا بسیار ارزان‌تر از حمل و نقل هوایی،ریلی یا جاده‌ای است که وقوع این اتفاق صاحبان کالا در سراسر دنیا را به انتقال انواع کالا از طریق آب‌های بین‌المللی میسر کرده است.
روش‌های حمل‌و‌نقل دریایی چیست؟
1-حمل و نقل دریایی کالا به روش حمل کراس استافینگ((Cross Stuffing))
منظور از روش حمل کراس استافینگ انتقال کالا از یک کشتی به کشتی دیگر و ادامه مسیر است. از روش کراس استافینگ در شرایط تحریم و بنادر کوچک استفاده می‌شود. معمولا کشتی‌های بزرگ به بنادری که قابلیت پهلو گرفتن آن ها را ندارند وارد نمی شوند و کشتی‌ها در یک بندر نزدیک پهلو می‌گیرند و کالاهای مورد نظر به کشتی‌های کوچک تخلیه و آنها راهی بندر شده و کالاها را تخلیه می کنند.
روش کراس استافینگ تنها در واردات کالا صورت نمی‌گیرد بلکه همین عمل به‌صورت عکس در صادرات هم صورت می پذیرد.
نکته مهم این است که در روش کراس استافینگ حتما یکی از کشتی ها باید دارای جرثقیل برای تخلیه کالا های مورد نظر باشند و گاهی خطراتی هم در حین این جابجایی کالاها را تهدید می‌کند.کشورهایی مانند ایران که با تحریم‌های شدید بین‌المللی مواجه هستند بر اساس شرایطی خاص از این روش به‌خصوص برای واردات کالای خود استفاده می‌کنند.
2- حمل و نقل دریایی کالا به روش حمل ترانسشیپ( Transshipment)
ترانسشیپ به معنای حمل و نقل کالا به یک بندر واسط است. چنانچه بارگیری مستقیم کالا از بندر مبدا به بندر مقصد امکانپذیر نباشد از روش حمل دریایی ترانسشیپ استفاده می شود. به طورمثال کالای مورد نظر با کشتی وارد بندر جبل علی امارات شده و سپس در آنجا بار کشتی یا هواپیما دیگر می‌شود و روانه مقصد نهایی که ترکیه می باشد می شود.
3- حمل و نقل دریایی کالا به روش حمل چارترینگ (Chartering)
زمانی که حجم کالای مورد انتقال زیاد باشد و یا محموله بسته‌بندی خاصی ندارد شرکت حمل از روش چارترینگ و یا اجاره کامل کشتی استفاده می‌کند.
4- حمل‌و‌نقل گروپاژ
متصدیان حمل‌و‌نقل دریایی مجاز هستند کالاهای همگونی را که دارای فروشندگان مختلفی هستند و به مقاصد یکسانی ارسال می گردند، به شکل گروهی بسته‌بندی و تحت عنوان یک محموله ارسال کنند.در این گونه موارد صاحب کشتی اقدام به صدور بارنامه گروهی می‌نمایند که به این نوع حمل‌و‌نقل گروپاژ می‌گویند.
