گربه به عنوان حیوان خانگی دارای شرایطی برای زندگی است که رعایت و توجه به آن توسط صاحب گربه از ملزومات است. یکی از نکات مهمی که باید در نگهداری گربه رعایت شود، پیشگیری و کنترل بیماری‌ها است. انواع زیادی از بیماری‌ها در گربه وجود دارد که بسیاری از آن‌ها قابل پیشگیری است. در این مقاله قصد داریم تا تمامی موارد مربوط به کم خونی گربه را بیان کنیم.
یکی از بیماری‌هایی که امکان دارد، گربه به آن مبتلا شود، کم خونی است. کم خونی در گربه، مخصوصا بچه گربه بسیار شایع بوده و متاسفانه از بیماری‌هایی است که اگر تشخیص داده نشود یا اقدامی جهت درمان آن صورت نگیرد باعث تلف شدن گربه می‌شود. خون از مایعات حیاتی بدن است که وظایف متعددی را انجام می‌دهد، از وظایف خون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- عملکرد دستگاه‌های بدن: خون با جریانی که در بدن دارد تقریبا به تمامی نقاط بدن می‌رود و این جریان خون باعث عملکرد صحیح تمامی دستگاه‌های بدن می‌شود. سرعت جریان خون در بدن بسیار مهم است و اگر این سرعت یا به‌اصطلاح فشار خون بیشتر یا کمتر از حالت نرمال خود بشود مشکلات شدیدی را ایجاد می‌کند.
به عنوان مثال افزایش فشارخون سبب تنگی نفس می‌شود که می‌تواند بسیار خطرناک باشد و کاهش فشار خون سبب بی‌حالی و استفراغ می‌شود. تفاوت میان فشارخون بالا و پایین در این است که فشارخون بالا ممکن است علائمی از خود نشان ندهد و در طی مدت زمان طولانی سبب مرگ حیوان شود اما فشار خون پایین معمولا با بروز علائم در همان ابتدای بیماری همراه است.
۲- انتقال مواد غذایی به بافت‌ها: از دیگر وظایف مهم خون، انتقال مواد غذایی به بافت‌های بدن است. تمامی بافت‌های زنده و دستگاه‌های بدن برای عملکرد خود نیاز به مواد غذایی و دریافت انرژی دارند و خون این انتقال را انجام می‌دهد. زمانی که غذا خورده می‌شود وارد معده شده و پس از آن وارد روده باریک و سپس وارد روده بزرگ می‌شود.
جذب مواد غذایی، اندکی در معده و بیشتر در روده باریک صورت می‌گیرد. مواد غذایی از لوله گوارش وارد دستگاه گردش خون می‌شوند و از طریق خون به بافت‌ها رسانده می‌شود. برخی از مواد غذایی وجود دارد که استفاده از آن سبب تغییر سرعت گردش خون در بدن می‌شود که مصرف این مواد غذایی برای گربه ممنوع است.
۳- انتقال اکسیژن در بدن: از نیازهای اساسی بدن حیوانات، اکسیژن بوده، هوا از طریق بینی و دهان وارد دستگاه تنفس می‌شود. مسیر ورود هوا به ریه به این صورت است که پس از عبور از بینی و دهان، ابتدا وارد نای می‌شود.
از نای وارد نایژه و پس از آن وارد نایژک می‌شود و در انتها، هوا وارد کیسه‌های هوایی که در انتهایی نایژک‌ها وجود دارد می‌شود.
در این قسمت خون با سطح این کیسه‌های هوایی کوچک در ارتباط است و تبادل گازهای تنفسی را انجام می‌دهد. اکسیژن وارد خون می‌شود و دی اکسید کربن از خون وارد این کیسه‌های هوایی شده و از بدن خارج می‌شود.
اکسیژن منتقل شده به خون به گردش درآمده و به نقاط مختلف بدن می‌رود. سوال اینجاست که خون با چه مکانیزمی اکسیژن را به بافت‌های بدن می‌رساند؟ در جواب باید گفت که خون دارای هموگلوبین است و هموگلوبین در واقع جایگاهی برای قرارگیری اکسیژن است.
زمانی که اکسیژن وارد خون می‌شود بر روی هموگلوبین قرار گرفته و توسط آن حمل می‌شود. در کم خونی تعداد این هموگلوبین‌ها کم شده و در انتقال اکسیژن اختلال به وجود می‌آید.
بروز کم خونی دلایل متفاوتی دارد که از جمله این دلایل می‌توان موارد زیر را نام برد:
۱- مشکلات زمینه‌ای: یکی از علل بروز کم خونی در گربه به دلیل وجود مشکلات زمینه‌ای یا به ارث بردن این بیماری است.
بروز کم خونی دارای حدت و شدت متفاوت است؛ به عنوان مثال ممکن است گربه‌ای دارای بیماری کم خونی باشد اما به دلیل شدت کم آن نیاز به اقدامی نباشد و گربه تا پایان عمر خود دچار هیچ مشکلی نشود، از طرفی دیگر ممکن است کم خونی به حدی شدید باشد که در عرض یک ساعت گربه تلف شود.
در اکثر بچه گربه‌ها کم خونی مشاهده می‌شود که تا حدودی طبیعی است و معمولا بعد از ۸ هفتگی از بین می‌رود اما اگر این زمان بیشتر شد باید نسب رفع آن اقدام نمود.
۲- ضربه: از دیگر دلایلی که می‌تواند کم خونی در گربه ایجاد کند، ضربه است. ضربه می‌تواند باعث خونریزی داخلی در بدن گربه شده و علاوه بر ایجاد کم خونی خطر مرگ را برای گربه به همراه داشته باشد.
۳- خونریزی خارجی: مهم ترین و اصلی‌ترین علت کم خونی در تمامی حیوانات، خونریزی است. خونریزی باعث خارج شدن بسیار سریع خون از بدن می‌شود و اگر میزان خونریزی زیاد باشد و جلوی آن گرفته نشود در عرض کمتر از یک ساعت باعث تلف شدن حیوان می‌شود.
زمانی که سطح بدن آسیب می‌بیند و پوست دچار تخریب می‌شود، بدن سعی می‌کند با ایجاد لخته در ناحیه خونریزی جلوی خارج شدن خون را بگیرد. در خونریزی‌های خفیف، در محل آسیب‌دیدگی لخته ایجاد می‌شود اما در خونریزی‌های شدید ایجاد لخته خون کمکی به جلوگیری از خروج خون از بدن نمی‌کند.
۴- کاهش آهن موجود در تغذیه: تغذیه نقش مهمی در سلامتی و عملکرد دستگاه‌های بدن دارد. یکی از موادی که تامین آن از طریق تغذیه لازم است، آهن است. آهن موجود در مواد غذایی در خون‌سازی و نحوه صحیح عملکرد خون نقش اساسی دارد. اگر آهن از طریق تغذیه به بدن نرسد، بدن دچار کم خونی می‌شود و به دنبال آن علائم کم خونی ظاهر می‌شود.
درمان کم خونی گربه:
درمان کم خونی به دو دسته تقسیم می‌شود:
۱ -درمان کم خونی خفیف: در این روش از درمان سعی در بازگرداندن خون با مایع درمانی می‌کنیم. استفاده از محلول‌های کلوئیدی که در عروق باقی می‌مانند و به خون سازی کمک می‌کنند
۲- درمان کم خونی شدید: زمانی که کم خونی شدید باشد دیگر نمی‌توان از محلول‌های غیره جهت جبران آن استفاده کرد. در کم‌خونی‌های شدید ما مجبور به انتقال خون به گربه هستیم.
