یک تجربه کاربری خوب صرفا با انجام بهترین روش ها و فرآیندهای طراحی UX ایجاد نمی شود. برای اینکه واقعاً بدانیم چه چیزی برای کاربر نهایی ما کار می کند، باید از طرحمان تست بگیریم .
اهداف تست معمولاً شامل موارد زیر است:
کارهایی که قبل از انجام تست باید انجام دهید و به شما در انتخاب نوع تست کمک میکند:
1- Guerilla testing ( تست چریکی )
ساده ترین نوع تست می باشد و معمولا در یک مکان عمومی مانند کافه یا ... برای نمونه های اولیه که طراحی شده است استفاده می شود ، شرکت کنندگان به صورت تصادفی انتخاب می شوند و شما می توانید به ازای یک هدیه کوچک (یک فنجان قهوه رایگان) این تست کم هزینه رو انجام دهید. معمولا شرکت کنندگان 5 الی 10 دقیقه از وقت خود را در اختیار شما می گذارند.
چه مواقعی باید از آن استفاده کرد؟
بهترین زمان استفاده از این تست در ابتدای پروسه طراحی محصولمان است، در وایرفریم یا پروتوتایپ و ... میتوانیم یکسری نظرات شخصی یا ایده های خوب از کاربر جمع آوری کنیم.
نکته مهم : اگر سرویس یا محصول تخصصی داریم مانند ( نرم افزار مالی اداری )، به دلیل اینکه شرکت کنندگان پرسونای احتمالی ما نیستند و به صورت تصادفی انتخاب شدند، ممکن است این تست مناسب نباشد و در نتیجه تست ما نادرست می شود.
2- Lab usability testing ( تست آزمایشگاهی )
تست آزمایشگاهی معمولا با دعوت از پرسونا یا کاربران واقعی ما در یک محیط خاص و تعیین شده مانند آزمایشگاه یا اتاق جلسات شرکت انجام می شود، در این تست ناظر با تعریف یک سری وظایف و سناریو برای کاربر، بازخورد میگیرد.
به دلیل اینکه باید یک محیط مناسب برای تست انتخاب و شرکت کنندگان خود را دعوت کنید و شرایط رو براشون فراهم نمایید، نسبت به تست های دیگر پر هزینه تر و زمانبرتر است.
چه مواقعی باید از آن استفاده کرد؟
زمانی که نیاز به اطلاعات دقیق و کیفی داریم این تست به ما خیلی کمک میکند و می توانیم رفتار، زبان بدن و صورت کاربران را بررسی کنیم .
نکته مهم : ناظر باید کاملا مسلط به محصول و طرح باشد که اگر کاربران سردرگم شدند، بتواند به راحتی مدیریتشان کند و حرکت های بدن و صورت کاربران را زیر نظر داشته باشد. به دلیل اینکه کاربر را در محیط خاص قرار می دهیم شاید احساس نا امنی کند و رفتارغیرواقعی به وجود بیاورد که این موضوع این امکان را میدهد تست ما نادرست شود. و این نکته را به یاد داشته باشیم بیشتر از دو ناظر یا دستیار نباید در محیط حضور داشته باشند این موضوع باعث نا امنی و ناراحتی کاربر شرکت کننده می شود.
3- Remote testing ( تست از راه دور )
ارزان ترین روشی که به ما کمک میکند به صورت غیر حضوری از کاربران تست بگیریم.
این نوع تست به دو دسته تقسیم میشود، کنترل شده از راه دور و کنترل نشده از راه دور
چه مواقعی باید از آن ها استفاده کرد؟
زمانی که یک فرضیه خاصی داریم و می خواهیم آن فرضیه را روی بخش بزرگی از کاربرانمان بسنجیم . به عبارت دیگر کمک میکند یک سوال خاص را آزمایش یا الگو رفتاری کاربر رو مشاهده کنیم.
4- Five Second test ( تست 5 ثانیه ایی )
با کمک این تست میتوانیم اندازه گیری کنیم که یک طرح چقدر سریع پیام را منتقل می کند. این نوع تست بازخورد کمی و کیفی را به ما نشان میدهد و در بهینه سازی یک طرح خیلی موثر میباشد. طبق مطالعات و تحقیقاتی که انجام شده کاربران فقط در چند ثانیه تصمیم میگیرند در سایت یا اپلیکیشن بمانند یا خارج شوند.
با در اختیار گذاشتن پرتوتایپ ، وایرفریم یا رابط کاربری به کاربر 5 ثانیه زمان میدهیم تا محصولمان را درک کند ، بر اساس حافظه و برداشت کاربر از طرح سوالاتی پرسیده میشود مثلا : آیا متوجه شدید محصول ما چه کاری رو انجام میدهد و هدفش چیست و چه کمکی به شما میکند و آیا محصول ما یا شرکت را میتوانید به یاد بیاورید؟ و...
چه مواقعی باید از آن استفاده کرد؟
تست پنج ثانیه زمانی مناسب می باشد که نیاز به اندازه گیری برداشت اولیه کاربرانمان را داریم. اگر به اندازه گیری و درک اطلاعات پیچیده احتیاج داشتیم ، بهتر است از تست های دیگر استفاده کنیم. مثلا برای مواردی که صفحه نیاز به مطالعه زیاد دارد مناسب نمیباشد یا تحلیل رفتار کاربران و...
5- first-click testing ( تست کلیک اول )
تست کلیک اول به ما کمک میکند که متوجه شویم، کاربران ما میتوانند با سرعت و به راحتی آنچه را که به دنبالش هستند پیدا و کلیک کند، و اگر نه، به جای آن روی کدام قسمت کلیک می کنند. تست کلیک اول اطلاعاتی در مورد انتظارات کاربر به ما میدهد مثل منوها، دکمه ها و عناصر فرم
چگونه باید از آن استفاده کرد؟
در تست کلیک اول، به شرکت کنندگان یک وظیفه داده می شود مثلا « برای خرید این محصول کجا کلیک می کنید؟ » و سپس با یک وایرفریم یا پروتوتایپ یا ... کار خود را شروع میکنند، موقعیت کلیک شرکت کننده به همراه مدت زمان کلیک آنها توسط ناظر(ما) ثبت میشود. همچنان میتونیم بازخورد بیشتری را در پایان آزمون با درخواست از کاربران داشته باشیم که مثلا چرا روی آن نقطه کلیک کردید؟
6- Card sorting ( مرتب سازی کارت )
مرتب سازی کارت یک روش عالی برای اولویت بندی محتوا و ویژگی های رابط کاربری می باشد. این تکنیک نسبتاً ساده است و تنها کاری که باید انجام شود، مفاهیم (محتوا، ویژگی ها) را روی کارت ها یا Sticky Note بنویسیم و به شرکت کنندگان آزمون اجازه بدهیم کارت ها را به گروه ها و دسته های مختلف مرتب کنند. بعد از اینکه این کار را انجام دادند ، ما باید از شرکت کنندگان بخواهیم که منطق خود را راجع به نحوه مرتب سازی توضیح دهند.
چه موقع هایی باید از آن استفاده کرد؟
مرتب سازی کارت زمانی بهترین عملکرد را دارد که میخواهیم معماری اطلاعات محصولمان را بهینه کنیم . دریافت بازخورد از کاربران درباره نحوه مرتب سازی به ما کمک می کند که تصمیمات بهتری بگیریم.
7- A/B Testing
این تست برای مقایسه دو نسخه متفاوت از یک بخش محصولمان، که کدام از آنها در برابر یک هدف خاص عملکرد بهتری دارد انجام میشود. به جز طراحان تجربه کاربری ، تیم مارکتینگ از این تست استفاده میکند.
چه مواقعی باید از آن استفاده کرد؟
زمانی که دو طرح مختلف داریم که تنها در یک مورد باهم تفاوت دارند و می خواهیم متوجه شویم که کاربران ما با کدام بیشترارتباط برقرار میکنند و به هدف ما نزدیک ترهستند. طبق تحقیقات تیم نورمن (Nielsen Norman Group)، اگر با 5 کاربر تست انجام شود، 85% مشکلات شناسایی می شوند.
در نهایت
خروجی تست را با اولویت بندی بر اساس هدفی که کاربر دنبال کرده و زمان که صرف کرده، با تیم طراحی خود بررسی کنید و به نتیجه کلی برسید ، آن را با تیم محصول و سایر ذینفعان شرکت به اشتراک بگذارید که این کار باعث میشود ذهنیت آنها را کاربر محورتر کنید.
فرآیند تست کاربر همانند طراحی محصول چرخه ایی است که در آن طراح ممکن است به نتیجه دلخواه نرسد اما قطعا این مسیر به شناخت بهتر کاربر و خصوصیات آن خواهد رسید.
