امسال قوه قضائیه هفته بزرگداشت متفاوتی دارد.
هفته قوه قضائیه به مناسبت شهادت مرحوم آیت‌الله سیدمحمد بهشتی نام‌گذاری شده که در هفتم تیر ۱۳۶۰ با ۷۲ نفر دیگر در انفجار حزب جمهوری اسلامی توسط سازمان منافقین به شهادت رسیدند. این شهادت مناسبتی برای برگزاری هفته قوه قضائیه شد. از زمان آغاز به کار قوه قضائیه در ایران مدت کوتاهی آیت‌الله بهشتی و سپس آیت‌الله موسوی‌اردبیلی و پس از امام حضرات آیات یزدی، هاشمی‌شاهرودی و صادق لاریجانی سه دوره در این قوه ریاست کردند و به‌تازگی حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی مسئولیت این قوه را بر عهده دارند.
غیر از مرحوم بهشتی و آقای رئیسی، مبنای انتخاب دیگران آشنایی آنان به مبانی فقهی و اجتهادی بود و دلیل انتخابشان پشتوانه احکام فقهی بود و نه مدیریت تحول‌خواه اجرائی.
در انتخاب آقای رئیسی علاوه بر مسائل فقهی، مسئله قدرت مدیریت و نظارت او هم مطرح بود.
امسال به‌همین‌دلیل و دلایل زیر سالگرد متفاوتی برای قوه قضائیه پیش‌بینی می‌کنم:
۱- ریاست فعلی قوه قضائیه در 20 سال گذشته تقریبا نفر دوم این قوه بوده است. پرسیده می‌شود که در سال‌های گذشته، چرا بخشی از نظراتی را که الان اعمال می‌کند، اعمال نکرده و درباره افرادی که این روزها محاکمه می‌کند، اعتراض علنی نشده است؛ اما وقتی نامه مرحوم مروی، معاون سابق قوه قضائیه در زمان آقای شاهرودی و در ابتدای ورود اکبر طبری در 20 سال پیش را دیدم، فهمیدم دو رئیس قوه قضائیه متأخر اجازه دست‌زدن به طبری را نمی‌دادند. به‌هرحال آشنایی با نقاط ضعف و قدرت این قوه از خصوصیات آقای رئیسی است که می‌تواند عامل واقعی تحول بزرگ در این نهاد باشد و به گذر زمان و کارآموزی نیاز ندارد.
۲- در دوران آملی‌لاریجانی هرچه از سخنان ایشان می‌شنیدیم، عمدتا در حوزه غیرقضائی بود. فتنه و مخالفت با آمریکا و اشاره به مخالفان داخلی، ترجیع‌بند سخنانشان بود. این مسائل باعث شد مشکلات داخل سیستم قضائی روزبه‌روز فربه‌تر شد.
سخنان رئیس جدید قوه قضائیه عمدتا بر محور مسائل قضائی بوده که این شایسته تقدیر است. واقعا رئیس قوه قضائیه باید به حل مشکلات حوزه خودش بپردازد. همین باعث شده خیلی از مسائل قضائی بیشتر از همیشه در چشم و گوش مردم قرار گیرد و کورسوی امید بیافریند.
۳- درجریان‌بودن محاکمه اکبر طبری، بازوی قدرتمند 20ساله قوه قضائیه در هفته قوه قضائیه از ویژگی‌های امسال بزرگداشت سالگرد این قوه است.
اکبر طبری عبرت‌آموز است. تن‌دادن به محاکمه طبری، تن‌دادن به محاکمه فساد در دستگاه قضائی است. تا وقتی هر دستگاهی نسبت به فساد درونی خودش حساس نباشد، فساد گسترش می‌یابد. دولت و مجلس هم باید قبل از ورود سیستم قضائی خود به فسادیابی بپردازند؛ اما چون رویه بر این بوده که قوه قضائیه همیشه مدعی‌العموم سایر قوا بوده و کسی از مفاسد داخل آن قوه اطلاع پیدا نمی‌کرده است و برخی درون این قوه به‌دنبال شعارهای تندتر سیاسی برای رشد بودند، محاکمه دانه‌درشت سیستم قضائی- به هر دلیلی باشد - اتفاق مهمی است.
شنیده‌ام وقتی آقای رئیسی حکم گرفت، قبل از اینکه در دفترش استقرار پیدا کند، دستور داده که اکبر طبری از قوه قضائیه برود. چنین پیشانی‌سفیدی بوده است، محاکمه‌اش باید ادامه یابد و باورپذیر باشد.
جامعه از رئیس و سیستم قضائی انتظار متفاوتی دارد؛ از یک سو مین‌های خطرناکی جلوی پایشان هست که نقشه‌اش را هم نداده‌اند؛ بعضی افراد مسئول، خودشان مین هستند و بعضی پیشنهاد‌ها نیز همین‌طور و مهم‌تر پرونده‌هایی که بدون رعایت ضوابط در مراحل بازجویی در دامن سیستم قضائی گذاشته می‌شوند. امسال بارقه امیدی در جامعه ایجاد شده است که سیستم قضائی را باور کند؛ خدا کند این بارقه به یأس تبدیل نشود. سالگرد هفته قوه قضائیه بر همه کارمندان شریف دستگاه قضائی مبارک باشد. مردم به‌جای نفس عدالت می‌خواهند و عدالت در برخورد بی‌تبعیض و شفاف قوه قضائیه ممکن خواهد شد.
منتشر شده در : روزنامه شرق
