تجهیزات شبکه متنوعی در شبکه وجود دارد که ما آنها را به عنوان انواع سخت افزار شبکه هم می شناسیم. انواع سخت افزارهای شبکه یا انواع تجهیزات شبکه ، هر دو کلمه تعریفی از وسایلی است که ما در شبکه های کامپیوتری برای ارتباط و اتصال کامپیوترها با هم استفاده می کنیم .اگر بخواهیم به زبان ساده انواع تجهیزات شبکه را دسته بندی کنیم ، تجهیزات شبکه را به دو دسته بندی تجهیزات شبکه اکتیو (Active) یا فعال و تجهیزات شبکه پسیو (Passive) یا غیرفعال طبقه بندی می کنیم.
در این مقاله قصد داریم به معرفی تک تک تجهیزات و سخت افزارهای اکتیو و پسیو شبکه بپردازیم و بعد از خواندن این مقاله شما براحتی می توانید زیر و بم تجهیزات شبکه را بشناسید و با نگاه کردن به آنها بگویید که اکتیو هستند یا پسیو و کاربرد هر کدام چیست. پیشفرض ما این است که شما با تعریف شبکه و ساختار کلی آن آشنایی دارید.
اگر بخواهیم به ساده ترین شکل ممکن تفاوت بین تجهیزات شبکه پسیو و تجهیزات شبکه اکتیو را بگوییم ، تعریف به این شکل است که اگر تجهیزات شبکه ای که استفاده می کنیم درکی از ماهیت ترافیک شبکه داشته باشند و بر اساس نوع ترافیک ، تشخیص آدرس شبکه و ... کار کنند به آنها تجهیزات شبکه اکتیو گفته می شود و اگر هیچ درکی از مفهوم ترافیک ، آدرس IP و ... نداشته باشند به آنها پسیو گفته می شود. برای مثال کارت شبکه و سویچ جزو تجهیزات اکتیو در شبکه هستند در حالیکه هاب و کابل شبکه جزو تجهیزات پسیو یا غیرفعال به حساب می آیند.
کارت شبکه جزو تجهیزات شبکه فعال یا Active است. ما معرفی تجهیزات شبکه را از اولین قسمتی که کامپیوتر شما وارد دنیای شبکه می شود شروع می کنیم . کارت شبکه وسیله ای است که مثل هر کارت دیگری بر روی کامپیوتر ما نصب می شود و ما از طریق آن چه بصورت وایرلس یا بیسیم و چه با استفاده از کابل و سوکت شبکه ، به وسیله دیگری به نام سویچ ( یا اکسس پوینت شبکه ) متصل می شویم.
کارت های شبکه هم بصورت داخلی ( Internal ) هستند که بر روی مادربورد کامپیوتر شما نصب می شوند و هم بصورت خارجی یا External هستند و به وسیله پورت USB به کامپیوتر شما متصل می شوند. توجه کنید که در بحث شبکه های کامپیوتری کارت شبکه الزاما یک وسیله مجزا نیست و شما بر روی موبایل خود ، تبلت خود ، لپتاپ خود و هر وسیله ای که به شبکه اینترنت متصل می شود ، یک کارت شبکه دارید. نمونه از ای کارت شبکه های مختلف را در ادامه برای شما قرار می دهم :
سویچ شبکه جزو تجهیزات شبکه فعال یا Active است. سویچ یک متمرکز کننده و ارتباط دهنده بین کامپیوترهاست. کارت های شبکه شما با استفاده از کابل و سوکت به پورت های سویچ متصل می شوند و می توانند با هم ارتباط برقرار کنند. سویچ ها انواع و اقسام متنوعی دارند و این روزها نه تنها در شبکه های شرکتی و سازمانی ، بلکه در خانه های شما نیز سویچ ها را می توانیم ببینیم .
نحوه عملکرد سویچ در گنجایش این مقاله نیست و ما در قالب مقاله ای جداگانه مبحث سویچ چیست و چگونه در شبکه کار می کند را در توسینسو بررسی کرده ایم. اگر در خصوص انواع شبکه های کامپیوتری جستجو کرده باشید و انواع توپولوژی های شبکه را نیز بشناسید ، متوجه می شوید که از سویچ در توپولوژی ستاره ای استفاده می شود.
سویچ ها بر اساس لایه های OSI در لایه های مختلف کار می کنند اما معمولترین نوع سویچ ها ، سویچ لایه دو است که با استفاده از آدرس MAC ارتباطات را برقرار می کند و سویچ لایه سه نیز از طریق آدرس IP اینکار را انجام می دهد.
برای درک بهتر این موضوع می توانید به مقاله تفاوت سویچ لایه دو و سویچ لایه سه در شبکه مراجعه کنید. سویچ ها بسته به اندازه ، امکانات و نیاز افراد می توانند از دو پورت تا صدها پورت داشته باشند. در ادامه تصاویری از سویچ های شبکه در سطوح مختلف را برای شما قرار می دهم .
هاب شبکه برخلاف سویچ جزو تجهیزات پسیو یا غیرفعال (Passive) شبکه به حساب می آید. هاب یا Hub یک دستگاه منسوخ شده در شبکه است. به این جمله توجه کنید که هاب در واقع پدر سویچ های امروزی است و در بازار دیگر چیزی به نام هاب به عنوان تجهیزات شبکه پیدا نمی شود.
اصطلاح اشتباهی که در بازار به عنوان هاب سویچ هم شنیده می شود در واقع کاملا بی معنی بوده و یک اصطلاح اشتباه عمومی شده است. مکانیزم کاری هاب از لحاظ ظاهر کاری بسیار شبیه به سویچ است با این تفاوت که سویچ ها ترافیک مربوط به هر پورت شبکه را صرفا برای همان پورت ارسال می کنند اما هاب های منسوخ شده ترافیک هر کامپیوتر را برای همه پورت های خود ارسال می کنند و هر کس مالک ترافیک بود آن را برداشت می کند.
هاب به دلیل مشکلات متعددی از جمله کندی بسیار شدید در تعداد کامپیوترهای بالا و نداشتن امنیت ترافیکی ، کاملا از مدار خارج شده است. اگر میخواهید تفاوت هاب و سویچ را درک کنید به این مقاله در توسینسو مراجعه کنید .
اکسس پوینت وایرلس نیز یکی دیگر از تجهیزات اکتیو شبکه به حساب می آید. اکسس پوینت در شبکه بیسیم همان کاری را انجام می دهد که سویچ در شبکه کابلی انجام می دهد. در واقع نقطه متمرکز کننده تجهیزات شبکه ای است که بصورت بیسیم به آن متصل می شوند و امکان برقراری ارتباط با سایر وسایل شبکه بصورت بیسیم با امواج رادیویی را فراهم می کند.
وای فای خانگی شما یک اکسس پوینت شبکه است و همینطور آنتن مخابراتی که گوشی شما از آن اینترنت میگیرد هم یک اکسس پوینت به حساب می آید. اکسس پوینت ها تنوع بسیاری دارند و این روزها بسیار به دلیل راحتی کار و اتصال به آنها به جای شبکه های کابلی استفاده می شوند.
قبلا در وب سایت توسینسو مقاله ای با عنوان اکسس پوینت چیست نوشته ایم که می توانید برای به دست آوردن اطلاعات تکمیلی به آن مراجعه کنید. در ادامه تصاویری از چند اکسس پوینت مختلف را برای شما قرار می دهم.
بریدج ، بریج یا پل هم یکی دیگر از تجهیزات اکتیو شبکه به حساب می آید. این وسیله هم تقریبا این روزها مثل هم خانواده اش یعنی هاب به تاریخ پیوسته است و شما دیگر چیزی به نام بریج شبکه در بازار پیدا نمی کنید. هدف از ساخت بریج یا پل در شبکه های کامپیوتری ، ارتباط و اتصال دو شبکه متفاوت بریا گسترش اندازه شبکه بود ( کاری که این روزها هم سویچ و هم روتر براحتی انجام می دهند ) .
سویچ در لایه دو مدل OSI و با مکانیزم Frame ( بسته اطلاعاتی در لایه دو ) کار می کرد. این روزها عملا چیزی به نام بریج وجود ندارد مگر در مصارف صنعتی بسیار خاص که در مقوله صحبت ما نیست. قبال در توسینسو مقاله ای با عنوان بریج چیست منتشر کرده ایم که می توانید به آن هم مراجعه کنید.
هر چند مفهوم بریج و اتصال شبکه ها در لایه دو همچنان وجود دارد و شما می توانید با استفاده از سیستم عامل ویندوز یا لینوکس و داشتن دو کارت شبکه در شبکه های مختلف ، بین آنها بریج یا پل ایجاد کنید اما بصورت مجازی و نرم افزاری ، در ادامه تصویر یک Bridge صنعتی را برای شما قرار داده ام.
ریپیتر یا Repeater که به معنی تکرارکننده است هم یکی دیگر از تجهیزات پسیو شبکه به حساب می آید. این دستگاه هم برای تجهیزات شبکه بسیم و هم برای تجهیزات شبکه کابلی و حتی فیبر نوری هم مورد استفاده قرار می گیرد. کار اصلی ریپیتر یا تکرار کننده در شبکه های کامپیوتری ، تقویت کردن سیگنال های شبکه های کابلی و وایرلس برای انتقال به مسافت های طولانی تر است.
برای مثال اگر شما کابل شبکه ای داشته باشید که توانایی انتقال سیگنال تا 100 متر را بدون افت کیفیت داشته باشد و شما بین دو ساختمان 200 متر فاصله داشته باشید ، از یک دستگاه ریپیتر در 100 متری استفاده می کنید و با تقویت سیگنال ادامه مسیر براحتی در دسترس خواهد بود. همین موضوع برای امواج بیسیم هم انجام می شود. در ادامه تصویر چند نوع دستگاه ریپیتر شبکه کابلی و وایرلس را برای شما قرار می دهیم :
مودم یا Modem یکی از تجهیزات شبکه فعال یا اکتیو به حساب می آید. مودم ها شاید از نظر شما تجهیزات شبکه مرسومی باشند که این روزها در همه خانه ها دیده می شوند و یک اصطلاح عامیانه به نام مودم ما دی لینک است و مودم ما تی پی لینک است و ... در میان مردم باب شده است .
اما واقعیت این است که دیگر چیزی به نام مودم در خانه های ما وجود ندارد و وسیله ای به نام مودم تقریبا منسوخ شده به حساب می آید. مودم یک دستگاه بسیار قدیمی برای ارتباط با اینترنت بود که ترکیبی از کلمات Modulator و Demodulators بود و کارش تبدیل کردن سیگنال های آنالوگ تلفن ثابت به سیگنال های دیجیتال برای خطوط آنالوگ مخابرات بود تا شما بتوانید از اینترنت استفاده کنید.
این روزها دیگر چیزی به نام خطوط آنالوگ عملا وجود ندارد و اکثر خطوط زیرساختی تلفن از نوع دیجیتال هستند و دیگر نیازی به مودم نیست. بد نیست نگاهی به مقاله تفاوت هاب و مودم بیندازید و کمی اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید. در ادامه تصویری از دو نوع مودم داخلی و مودم خارجی برای شما قرار می دهم.
روتر یا مسیریاب شبکه هم یکی از تجهیزات شبکه اکتیو یا فعال به حساب می آید. واژه یا کلمه مسیریاب یا روتر به طیف گسترده ای از تجهیزات شبکه اطلاق می شود. به زبان ساده هر دستگاهی در شبکه که بتواند دو محدوده آدرس IP مختلف را به هم متصل کند و کامپیوترهای این دو یا چند شبکه بتوانند با هم ارتباط بگیرند به عنوان روتر شناخته می شود.
دستگاهی که در خانه شما اینترنت را به شما ارائه می دهد یک نوع روتر است و صد البته سویچی که قابلیت مسیریابی داشته باشد هم روتر است. در عین حال ما برای ساده تر شدن موضوع بحث را روی روترهای بزرگ سازمانی متمرکز می کنیم . بد نیست نگاهی به مقاله روتر چیست در این لینک بیندازید.
روترها برای مسیریابی شبکه های مختلف و ارتباط دادن بین شبکه ها استفاده می شوند. روتر دستگاه اصلی و مهمترین تجهیزات شبکه ای است که در اینترنت استفاده می شود. در ادامه تصاویری از انواع روترهای مختلف را برای شما قرار می دهیم .
فایروال یا دیواره آتش از تجهیزات شبکه فعال به حساب می آید. فایروال یک دستگاه امنیتی در شبکه به حساب می آید که شبکه ما را از دست ترافیک مزاحم و خطرناک داخلی و خارجی محافظت می کند. در واقع این فایروال است که تعیین می کند چه نوع ترافیکی اجازه عبور از شبکه را دارد و چه نوع ترافیکی حق عبور را ندارد .
این روزها فایروال ها در لایه های مختلفی از شبکه فعالیت می کنند و قابلیت های متنوعی از جمله مدیریت ترافیک اینترنت را نیز در خودشان جای داده اند. از دیگر سرویس هایی که درون فایروال های سخت افزاری قرار گرفته اند می توانیم به VPN سرور ، اکانتینگ اینترنت ، فیلترینگ محتوا و ... اشاره کنیم.
برای درک بهتر مفهوم فایروال به مقاله فایروال چیست و تفاوت UTM و Firewall در توسینسو مراجعه کنید. زمانیکه فایروال ها قابلیت های متنوعی را درون خودشان قرار می دهند و به عنوان یک سیستم یکپارچه امنیتی در شبکه قرار می گیرند از آنها به عنوان UTM یا Unified Threat Management نام برده می شود. تقریبا اکثر تجهیزات شبکه ای که به عنوان فایروال این روزها در بازار ایران فروخته می شوند از نوع UTM هستند. در ادامه تصاویری از چند فایروال و UTM معروف رو برای شما قرار می دهیم.
لودبالانسر یا متعادل کننده ترافیک شبکه نیز یکی از تجهیزات شبکه نسبتا جدید است که برای مدیریت و یکپارچگی لینک های ترافیکی شبکه به کار برده می شود. برای مثال شما اگر دو یا چند خط اینترنت داشته باشید و بخواهید ترافیک آنها را یکپارچه کنید از لودبالانسر استفاده می کنید.
یا اگر چند سرور دارید که در نقش یک سرور قرار هست درخواست های کاربران را مدیریت کنند از لودبالانسر استفاده می کنید. این نوع تجهیزات شبکه معمولا در سازمان های بزرگ و کلان که ترافیک اینترنتی و سرویس های اینترنتی آنها از اهمیت بالایی برخوردار است استفاده می شوند. در خصوص نحوه کارکرد Load Balancer های شبکه می توانید به این مقاله در توسینسو مراجعه کنید. در ادامه تصویری از چند نوع Load Balancer معروف در شبکه را به شما نمایش می دهیم.
خوب شما به خوبی با انواع تجهیزات فعال و غیرفعال شبکه آشنا شدید. تا همین حد کافیست اما اگر همچنان با برخی واژه ها مثل کابل های شبکه ، رک ها یا قفسه های شبکه ، سوکت ها و اتصالات کابلی شبکه آشنایی ندارید ، چندان مهم نیست ، این نوع تجهیزات بصورت خاص جزو تخصص شبکه به حساب نمی آیند و بیشتر افرادیکه در حوزه برق کشی ساختمان فعالیت داشته اند وارد این حوزه از شبکه می شوند. امیدوارم مورد توجه شما قرار گرفته باشد. در ادامه منتظر نظرات شما عزیزان هستیم.